Duurzaam ontwerpen? Begin bij het begin
De circulaire economie. Duurzaamheid. Renovatie. Revisie. Recycling. We horen het steeds wanneer we praten over hoe we onze impact op de planeet moet verminderen. Voor haar PhD-onderzoek onderzocht Nina Boorsma hoe we bedrijven ertoe kunnen brengen duurzamere producten te maken. Ze ontdekte dat het proces vroeg moet beginnen.
Van BSc-student tot promovendus
Nina Boorsma begon haar academische carrière aan de faculteit Industrieel Ontwerpen (IO) met haar bachelordiploma. "Ik had steeds het idee om iets met duurzaam ontwerpen te doen", zegt ze. Dat deed ze tijdens haar minor, en borduurde hier verder op tijdens haar master in Strategic Product Design (SPD).
Toen ze haar studie had afgerond, werkte ze in de marketing en communicatie bij een Nederlands productontwerpbureau en vervolgens bij een innovatieadviesbureau. Voor Boorsma waren deze functies nuttig om inzicht te krijgen in hoe dergelijke bedrijven werken. "Ik kon echt meekijken en zien wat ze deden", zegt ze. Eén belangrijk leerpunt - dat klanten niet vragen naar projecten met een remanufacturing-insteek - zou een prominente rol spelen in haar onderzoek.
Remanufacturing: serious business
Voor haar doctoraat nam Nina deel aan een project dat werd gefinancierd door ReCiPSS, een vierjarig onderzoeksproject van de Europese Unie dat zich focust op circulaire productiesystemen voor gebruikte auto-onderdelen en witgoed. Het project, uitgevoerd samen met verschillende grote productiebedrijven, wilde bekijken hoe circulaire bedrijfsmodellen kunnen worden gecreëerd en geoptimaliseerd. Aanvankelijk dacht Boorsma zich volledig te richten op de ontwikkeling van ontwerpmethoden voor remanufacturing, maar uiteindelijk kwam ze terecht bij circulair productontwerp in bredere zin.
Volgens Boorsma is revisie iets anders dan het oppervlakkig opknappen van een iPhone voordat deze als refurbished wordt verkocht. "Ze controleren echt elk onderdeel", zegt ze. Dit gedetailleerde onderzoek en regeneratieproces "reviseert" het product tot iets met dezelfde prestaties, kwaliteit en veiligheidsnormen als het origineel.
Een bewezen businesscase
In tegenstelling tot andere benaderingen van de circulaire economie is remanufacturing een van de strategieën met een bewezen business case, althans voor professionele producten. Het wordt in Europa al sinds de jaren `40 toegepast voor bijvoorbeeld automotoren, productieapparatuur en ziekenhuismachines. Volgens Boorsma ontbreekt de technische kennis over remanufacturing niet. Toch passen bedrijven deze kennis nog niet toe in het ontwerpproces.
Boorsma geeft MRI-machines in ziekenhuizen als voorbeeld. In Nederland kopen ziekenhuizen vaak de nieuwste MRI-machines. Deze topproducten hebben alle toeters en bellen. Maar voor veel patiënten met eenvoudige klachten is de nieuwste en beste MRI misschien niet nodig. Daarom kopen ziekenhuizen ook gereviseerde MRI-apparaten, die minder mogelijkheden hebben maar wel patiënten met ongecompliceerde diagnosebehoeften kunnen bedienen.
Ontwerpprocessen vanaf het begin invoeren
Voor haar deel van het ReCiPSS-project onderzocht Boorsma welke rol het vroege ontwerpproces speelt bij de implementatie van remanufacturing. Op basis van haar ervaring bij ontwerpbureaus wist ze dat bedrijven in hun ontwerpproces vaak geen rekening houden met remanufacturing of andere duurzame ontwerpkeuzes. "En we ontdekten dat het veel moeilijker wordt om er later op aan te dringen," zegt ze.
Haar uiteindelijke bijdrage, opgenomen in haar proefschrift getiteld ‘Strategic design for Remanufacturing’, was een beoordelingsmethode bedoeld voor ontwerpteams aan het begin van projecten. "We willen designteams een startpunt bieden," zegt ze.
Klaar voor circulair gebruik
Het protocol, Circular Product Readiness genaamd, bestaat uit 63 vragen verdeeld over zes secties. Het omvat alles van de levering van reserveonderdelen tot retourprocessen. Boorsma leunde in haar onderzoek sterk op de designmanagementtheorie. De aanpak is gericht op het ontwikkelen van een omgeving die een bedrijf in staat stelt zijn strategische doelen te bereiken. Het is gebaseerd op ontwerp-, strategie-, projectmanagement- en supply chain-technieken.
Teamwerk doet de droom uitkomen
Boorsma benadrukt dat haar traject makkelijker werd gemaakt door de vlotte samenwerking met haar geweldig team. "Ik voelde me echt thuis," zegt ze. Zowel haar collega's als haar adviseurs hielpen haar goed bij het vaak uitdagende onderzoeksproces.
Op de vraag welk advies zij zou geven aan iemand die overweegt te promoveren, benadrukt ze dat het team en haar eigen verlangen om meer over het onderwerp te leren de twee belangrijkste succesfactoren waren . "Je moet de tijd en ruimte nemen om je vast te bijten in een onderwerp," zegt ze.
De volgende stap
Nina Boorsma is nu een postdoctoraat begonnen aan de faculteit Architectuur & Gebouwde Omgeving bij de afdeling Architectural Engineering and Technology. In haar nieuwe onderzoeksproject werkt ze samen met twee andere universiteiten, een in Hongarije en een in Finland, om een onderzoekshub op te zetten rond duurzaamheid en de circulaire economie, met als doel betere relaties te ontwikkelen tussen onderzoekers in Oost- en West-Europa.
En, Boorsma heeft al gezien dat haar assessment tool wordt gebruikt. "Dat is iets waar ik echt heel blij mee ben", besluit ze.
Contact
Nina Boorsma
Ruud Balkenende
- +31 15 27 81658
- a.r.balkenende@tudelft.nl
-
Room B-3-310
Conny Bakker
- +31 (0)15 27 89822
- C.A.Bakker@tudelft.nl
-
Room B-3-330
