News

Een doorbraak in 3D-printen

3D-printen mag dan futuristisch en creatief klinken, het resultaat was tot nu toe vaak nogal rechtlijnig. Chengkai Dai promoveerde recentelijk bij de faculteit Industrieel Ontwerpen van TU Delft op een nieuwe methode van 3D-printen, die wel eens de standaard kan worden.

Spinozapremie voor Nynke Dekker

Nynke Dekker ontvangt dit jaar de Spinozapremie, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap. Naast Nynke Dekker ontvangen prof. dr. ir. Jan van Hest (TUE), prof. dr. Pauline Kleingeld (RUG) en prof. dr. Sjaak Neefjes (LUMC/UL) de Spinozapremie. Prof. dr. Linda Steg (RUG) en prof. dr. Ton Schumacher (AVL/LUMC/UL) ontvangen de Stevinpremie. De laureaten krijgen ieder 2,5 miljoen euro, te besteden aan wetenschappelijk onderzoek en activiteiten met betrekking tot kennisbenutting.

Impuls health & technology onderzoek met negen nieuwe Medical Delta hoogleraren

Negen hoogleraren mogen zich nu ook ‘Medical Delta hoogleraar’ noemen. Zij ontvangen daarvoor een dubbelbenoeming bij twee of meerdere academische instellingen (TU Delft, LUMC, Universiteit Leiden, Erasmus MC, Erasmus Universiteit) die zijn aangesloten bij Medical Delta. Daarmee krijgt het health & technology onderzoek opnieuw een impuls.

TU Delft lanceert eerste acht ‘TU Delft AI Labs’

Hoe kun je met behulp van artificiële intelligentie (AI) wetenschappelijke vooruitgang versnellen?

Hoe koper een cel kan beschadigen

Koper is belangrijk voor veel processen in ons lichaam. Het ondersteunt onder meer de productie van rode bloedcellen, de stofwisseling, en de vorming van bindweefsel en botten. Het is bekend dat koper ook een rol speelt bij ziekten, zoals kanker, diabetes en de ziekte van Alzheimer. Helaas weten we nog niet wát die rol precies is. Onderzoekers van de TU Delft en de Poolse Academie van Wetenschappen hebben nu een nieuw stukje van de puzzel ontdekt. Om z’n werk te kunnen doen, bindt koper zich in de cel aan verschillende soorten eiwitten. En hoewel de complexen die zich daarbij vormen op zichzelf niet schadelijk zijn, blijken tijdens de binding tijdelijke ‘tussenvormen’ te ontstaan die kunnen leiden tot schade aan de cel. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Angewandte Chemie.

Hoe loopt onze patiëntenzorg op maat?

Ziekenhuizen willen graag tevreden patiënten. Ze zullen ook wel moeten, want zeker voor niet-acute ingrepen hebben ze tegenwoordig serieuze concurrentie van privéklinieken. En daar is van meet af aan aandacht voor de ‘patiëntervaring’ of de ‘patient journey’, zoals dat heet. Maar hoe creëer je nu een goede patiëntervaring en kom je tot goede én haalbare zorg op maat? Bob Groeneveld onderzocht het en deed dat aan de hand van één operatie: de totale heupvervanging.

Gist duizelig maken om meer te leren over onze eigen eigenschappen

Wat kan gist ons over onszelf leren? Heel veel, zegt Werner Daalman, een promovendus in de groep van Liedewij Laan die op woensdag 13 mei zijn proefschrift verdedigt. Daalman heeft bestudeerd hoe bakkersgist bepaalt in welke richting het groeit. Wat blijkt? Willekeurige verschillen in de kwantiteit van de eiwitten die betrokken zijn bij de celgroei spelen daarbij een belangrijke rol. Dergelijke willekeurige variaties in de eiwitkwantiteit zijn waarschijnlijk ook een belangrijke factor in andere cellulaire processen. Niet alleen in gist, maar ook in menselijke cellen.

Slimme optica in de strijd tegen een slimme parasiet

Op woensdag 6 mei verdedigde Tepitome 'Tope' Agbana met succes zijn thesis 'Smart Optics Against Smart Parasites' aan de TU Delft (3ME). De verdediging vond plaats in de senaatszaal van de Aula, de vier commissieleden sloten aan via Skype. Agbana's onderzoek betreft de vroegtijdige opsporing van malaria, de belangrijkste doodsoorzaak onder zwangere vrouwen en jonge kinderen: jaarlijks wordt 11% van de moeder- en 20% van de minderjarige sterfgevallen toegeschreven aan malaria.

Mechanisch beademingsapparaat uit jaren ’60 inspireert Delftse ingenieurs

Een team van Delftse onderzoekers en studenten van BioMechanical Engineering lanceert vandaag een nieuw type beademingsapparaat dat zuiver mechanisch is en dat je eenvoudig zelf zou kunnen bouwen en repareren. Het team leende een beademingsapparaat uit de jaren ’60 van Rijksmuseum Boerhaave en gebruikten dat als inspiratie voor deze oplossing. Door het mechanische werkingsprincipe komt er geen elektronica aan te pas. Dit is een voordeel omdat de productie ervan niet afhankelijk is van de nu onzekere toevoer van onderdelen uit China.

Wetenschappers ontwerpen beademingsapparaat gemaakt van standaardonderdelen

Amir Zadpoor en een team van wetenschappers van BioMechanical Engineering testen de eerste prototypes van een beademingsapparaat dat volledig bestaat uit standaardonderdelen. Deze onderdelen zijn bijna overal ter wereld lokaal voorradig en kunnen door honderden fabrikanten worden gemaakt. Daardoor kan de beademingsmachine in veel gevallen lokaal worden geassembleerd. Het ontwerp hoopt daarmee in te kunnen spelen op de vraag naar beademingsapparatuur en de logistieke problemen die er zijn door een tekort aan specifieke onderdelen.

De kracht van collageen

Collageen is de lijm die ons lichaam bij elkaar houdt. Het zit in onze huid, botten, spieren, kraakbeen, gewrichtsbanden, haren, nagels – kortom, in bijna elk weefsel in ons lichaam. Collageeneiwitten vormen op sommige plekken, onder meer in de huid, netwerken die heel rekbaar zijn. Maar waarom die netwerken zo elastisch zijn, was tot nu toe nog onduidelijk. Onderzoekers van de TU Delft, AMOLF en Wageningen University & Research hebben nu ontdekt dat het aantal ‘kruispunten’ een belangrijke rol speelt. Tussen de drie en vier verbindingen per kruispunt is ideaal. Meer verbindingen maakt de collageennetwerken juist minder rekbaar. De nieuwe inzichten kunnen onder meer worden gebruikt voor de reparatie van beschadigd of verouderd weefsel, zoals kraakbeen of huid, en bij het kweken van nieuw huidweefsel voor brandwondenslachtoffers.

Zigzag-DNA

DNA in een cel kun je normaliter vergelijken met spaghetti op je bord: een grote wirwar van strengen. Om bij celdeling het DNA netjes over de twee dochtercellen te kunnen verdelen, moet de cel dit organiseren in strak op elkaar gepakte chromosomen. Al jaren is bekend dat een eiwitcomplex genaamd condensine daarbij een sleutelrol speelt, maar biologen hadden geen idee hoe dat dan precies gebeurt. Tot februari 2018, toen wetenschappers van het Kavli Instituut van de TU Delft samen met collega’s van EMBL Heidelberg in real time lieten zien hoe een condensine een lus trekt in het DNA. Maar nu blijkt uit vervolgonderzoek van dezelfde wetenschappers dat dit bepaald niet de enige manier is waarmee condensine het DNA opeen pakt. De wetenschappers ontdekten een volslagen nieuwe lusstructuur, die ze de ‘Z loop’ noemen. Op 4 maart publiceren zij dit nieuwe fenomeen in Nature, waar ze voor het eerst laten zien ze hoe condensine onderling samenwerkt en DNA opvouwt in een zigzag structuur.

De stem van de patiënt

Willen we de zorg betaalbaar en bereikbaar houden dan zullen we technologie hard nodig hebben. De invoer daarvan moet dan wel gebeuren op een manier die recht doet aan de waarden van patiënten. Dat stelt traumachirurg Maarten van der Elst, die vijf jaar lang de Reinier de Graaf-leerstoel bij de TU Delft bekleedt. Op 4 maart houdt hij zijn intreerede.

Met het geheugen van een bacterie de ontwikkeling van een tumor volgen

Onderzoekers van de TU Delft hebben ontdekt hoe bepaalde eiwitten het geheugen van een bacterie up-to-date houden. Voor een bacterie is dat essentieel, want zijn geheugen beschermt hem tegen aanvallen van bacteriofagen, zijn natuurlijke vijand. Maar ook voor mensen is het bacteriële geheugen interessant. Het systeem kan namelijk worden omgebouwd tot ‘DNA-recorder’: een soort biologisch logboek dat bijhoudt wat er in een cel gebeurt, en waarin je bijvoorbeeld kunt teruglezen hoe een tumor zich in de loop der tijd heeft ontwikkeld. De eerste versies van zo’n DNA-recorder zijn al gebouwd, maar zijn inefficiënt en werken niet in menselijke cellen. De nieuwe fundamentele kennis over bacteriële geheugenvorming die het Delftse onderzoek heeft opgeleverd, kan worden gebruikt om de volgende generatie DNA-recorders te ontwikkelen.

Het evolutionaire nut van mobiliteit

Onderzoekers van AMOLF en Harvard hebben een nieuw mechanisme ontdekt dat een verklaring biedt voor de coëxistentie van soorten. In Nature beschrijven ze vandaag hoe de competitie tussen 'bewegers' en 'groeiers' tot een evenwicht leidt waarbij beide typen bacteriën naast elkaar voortbestaan.

Nieuwe software om gesprekken tussen cellen beter te begrijpen

Eén van de meest fascinerende en belangrijke eigenschappen van levende cellen is hun vermogen tot zelforganisatie. Door met elkaar te praten kunnen cellen onder meer bepalen waar ze zich bevinden ten opzichte van elkaar, en of ze bepaalde genen uit of juist aan moeten zetten. Op deze manier zijn grote groepen cellen in staat om met elkaar samen te werken en zich te organiseren in allerlei soorten weefsels. Onderzoekers van de TU Delft hebben nu software ontwikkeld die gesprekken tussen cellen kan voorspellen en visualiseren aan de hand van de betrokken moleculen.

Heike Vallery hoogleraar Innovatieve Revalidatietechnologie EMC

Heike Vallery, professor Human motor augmentation, is benoemd tot honorair hoogleraar Innovatieve Revalidatietechnologie bij de afdeling Revalidatiegeneeskunde van het Erasmus MC. Deze benoeming markeert het belang van innovatieve revalidatietechnologie in de zorg en is een belangrijke mijlpaal voor de verbinding tussen techniek en geneeskunde.

4,1 miljoen euro voor gezamenlijk protontherapie-onderzoek TU Delft, Erasmus MC en LUMC

Een nieuwe subsidieronde is toegekend aan dertien onderzoekers die deel uitmaken van het HollandPTC R&D-consortium.

Gecombineerde techniek meet nanostructuren tien keer beter dan voorheen

Onderzoekers van Universiteit Leiden en de TU Delft hebben twee technieken die gebruikt worden om metingen te doen aan biomoleculen gecombineerd tot een techniek die tien keer zo gevoelig is. Met deze nieuwe methode hopen zij beter te kunnen meten hoe biomoleculen zijn opgebouwd.

Combinatie microscopietechnieken geeft twee keer scherper beeld

Onderzoekers van de TU Delft hebben twee bestaande technieken binnen de superresolutie-microscopie gecombineerd tot een nieuwe methode. Veel experts zagen het combineren van de technieken als iets dat technisch onmogelijk was. Met de nieuwe, gecombineerde methode kunnen onderzoekers de minuscule onderdelen van levende cellen beter dan ooit in beeld brengen. Dat kan onder meer leiden tot nieuwe inzichten in de gezondheidszorg.

Een impuls voor protonentherapie onderzoek bij hoofd- hals kanker

Single-cell-biopsy met 3D-printing

Murali Ghatkesar, docent bij de afdeling Precision and Microsystems Engineering , heeft door middel van 3D-printing een nieuwe methode ontwikkeld om single-cell-biopsies eenvoudiger, sneller en efficiënter uit te voeren. Het is voor de eerste keer dat 3D-printing ingezet wordt bij de productie van micro-en nanofluidische apparatuur. De resultaten van zijn onderzoek zijn deze maand gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Lab on a Chip.

De weg naar Schistoscope

Gedurende een half jaar heeft een team van zes toegewijde studenten keihard gewerkt aan het oplossen van de problemen rond de diagnose van Schistosomiasis in Nigeria. Het grote omslagpunt in het project; niet alleen de eieren van de parasiet, maar ook de ruggengraat van de ziekte duidelijk zichtbaar op een foto gemaakt met hun product. Maar om deze mijlpaal te bereiken heeft het team met hard werk, motivatie en creatief denken, veel obstakels moeten overkomen. Tina Ekhtiar en Talitha Brenninkmeyer delen de ins en outs van het proces.

Methode voor het schalen van alle oppervlakken

Onderzoekers van de afdeling Precision and Microsystems Engineering (PME) van de TU Delft hebben een schalingsmethode ontwikkeld die op elk gebogen oppervlak kan worden toegepast.

Onderzoekers zien razendsnel jagend CRISPR-systeem in actie

Over de hele wereld gebruiken onderzoekers CRISPR-systemen voor genbewerking, met CRISPR-Cas9 als bekendste voorbeeld. Toch bestaat er nog veel onduidelijkheid over hoe dit soort systemen te werk gaan in de cel. Onderzoekers van de TU Delft en Wageningen University & Research hebben één zo’n systeem, het zogeheten CRISPR-Cascade-complex, nu voor het eerst gevolgd tijdens de jacht op vijandig DNA. Het bacteriële verdedigingsmechanisme is verbazingwekkend snel en efficiënt: elke seconde controleert het maar liefst 100 verschillende stukjes DNA.