Spinozapremie voor Nynke Dekker
Nynke Dekker ontvangt dit jaar de Spinozapremie, de hoogste onderscheiding in de Nederlandse wetenschap. Naast Nynke Dekker ontvangen prof. dr. ir. Jan van Hest (TUE), prof. dr. Pauline Kleingeld (RUG) en prof. dr. Sjaak Neefjes (LUMC/UL) de Spinozapremie. Prof. dr. Linda Steg (RUG) en prof. dr. Ton Schumacher (AVL/LUMC/UL) ontvangen de Stevinpremie. De laureaten krijgen ieder 2,5 miljoen euro, te besteden aan wetenschappelijk onderzoek en activiteiten met betrekking tot kennisbenutting.
De onderzoekers ontvangen de premie voor hun uitmuntende, baanbrekende en inspirerende werk. Bij beide premies staat de kwaliteit van de onderzoeker voorop; waar bij de Spinozapremie de nadruk ligt op het wetenschappelijke werk en fundamentele vraagstukken, honoreert de Stevinpremie in de eerste plaats de maatschappelijke impact.
Prof. dr. Nynke Dekker
Nynke Dekker is hoogleraar Moleculaire biofysica aan het Kavli Institute of Nanoscience van de Technische Universiteit Delft. Ze gebruikt natuurkundige methoden en technieken om de werking van individuele moleculen en eiwitten te bestuderen. Die zijn belangrijk voor celprocessen zoals het kopiëren en vertalen van DNA, en repareren van fouten in RNA en DNA. Hiervoor ontwerpt, ontwikkelt en gebruikt ze innovatieve nanotechnologische gereedschappen.
Dekker is internationaal vermaard vanwege haar vooruitstrevende onderzoek naar individuele DNA- en RNA-moleculen en hun interacties met eiwitten in bacteriën, virussen, en eukaryoten (organismen waarvan de cellen celkernen bevatten). Zo beschreef ze hoe viruseiwitten fouten inbouwen in het virale RNA, zodat virussen kunnen muteren en beter kunnen overleven in veranderende omstandigheden, en hoe antivirale remmers deze eiwitten verstoren. Ze liet zien hoe het kopiëren van DNA in bacteriën stopgezet kan worden, maar dat het vertalen van DNA in RNA zelfs onder lastige omstandigheden doorgaat. Ook beschreef ze hoe chemotherapeutische moleculen tegen kanker veranderingen teweegbrengen in de activiteit van het eiwit topoisomerase.
Uitreiking premies in september 2020
De feestelijke uitreiking van de Spinozapremies en Stevinpremies vindt plaats op woensdag 30 september. Tijdens de uitreiking geven de Spinoza- en Stevinlaureaten inzicht in de inhoud van hun onderzoek en wordt duidelijk waarvoor ze de premie willen inzetten.
Meer informatie
Zie de uitgebreide berichtgeving hierover op de website van NWO.
Voor meer informatie over Nynke Dekker zie website Nynke Dekker Lab.
Foto’s: NWO, fotografie: Studio Oostrum/Hollandse Hoogte
