Een studie die zowel een bèta- als een sociale kant heeft. Dat zoekt Sibel Gökbekir wanneer ze zich tijdens haar middelbare schooltijd oriënteert op een vervolgopleiding. “Wis- en natuurkunde waren mijn beste vakken, maar maatschappelijke vakken, zoals economie en maatschappijwetenschappen vond ik ook erg leuk. Daarom deed ik op het vwo zowel het Natuur & Techniek- als Economie & Maatschappij-profiel.”

Tijdens een open dag van de TU Delft wil Gökbekir een drietal studies bekijken. “De eerste was Industrieel Ontwerpen. Maar dat vond ik gezien het vele tekenen niet echt bij me passen. Daarna ging ik kijken bij TB. Daar zag ik dat je zowel bètavakken kreeg als maatschappelijke vakken, zoals recht en bestuur en micro-en markteconomie. Dat was dus de perfecte match voor mij. De derde studie die me interessant leek, Technische Wiskunde, heb ik niet eens meer bezocht.” 

Interesse voor duurzame energie en klimaat

Hoewel Gökbekir zich dan nog niet in de TB-domeinen heeft verdiept, wordt uit het onderwerp voor haar profielwerkstuk wel duidelijk welk domein haar het meeste aanspreekt: energie. “Vooral hernieuwbare energie vind ik erg interessant. Voor mijn profielwerkstuk heb ik een eigen zonnecel ontwikkeld, waarbij ik in het theoretische deel ook de noodzaak van hernieuwbare energie voor de maatschappij uiteen zette. Het was dus echt een TB-profielwerkstuk met een technische en sociale component.”  

Tijdens haar bachelor komt Gökbekir erachter dat het vraagstuk rondom klimaat en energie nog urgenter is dan ze al dacht. “Ik ben toen ook IPCC-rapporten gaan lezen. Ik vond het schokkend hoeveel impact klimaatverandering heeft. Door die inzichten ben ik het als mijn missie gaan zien om mijn steentje bij te dragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Met name dus als het gaat om de transitie naar duurzame energie.”

Deelname aan Honours Programme

Omdat Gökbekir haar propedeuse met hoge cijfers haalt, mag ze deelnemen aan het Honours Programme. “Hieraan mag je meedoen als je voor je propedeuse een 7,5 of hoger hebt. Je kan dan bij je eigen en bij een andere faculteit voor twintig studiepunten een aantal vakken volgen om je kennis te verdiepen of te verbreden. Omdat ik graag meer over AI wilde leren, heb ik gekozen voor verbreding.”

Gökbekir werkt onder meer aan een AI-project over het gebruik van sociale robots in de zorg. Daarnaast volgt ze programma’s over leiderschap en retorica. “Hierbij ging het over hoe je je presenteert en mensen kunt overtuigen. Echt de soft skills dus. Die zijn heel waardevol voor een TB’er. Als je met beleidsmakers of bedrijven te maken hebt, moet je helder en overtuigend overkomen. Ik heb uiteindelijk ook een TED-Talk gegeven over het AI-project. Voor zowel leadership als retorica kreeg ik uiteindelijk een 9.”

Geïnspireerd door het AI-project uit het Honours Programme doet Gökbekir ook haar Bachelor Eindproject over het gebruik van sociale robots in de zorg. “Ik heb gekeken hoe deze robots kunnen bijdragen aan het welzijn van ouderen en het verminderen van eenzaamheid. De focus lag op het ethische aspect: bij welke taken en patiënten kunnen robots ondersteunen en bij welke niet? Een van mijn bevindingen was dat sociale robots een goede aanvulling kunnen zijn op menselijke zorgverleners, maar ze niet kunnen vervangen. De meeste controverse zat in het behandelen van demente patiënten.”

Keuze voor de master CoSEM

Na het afronden van haar bachelor start Gökbekir in september 2022 met de master Complex Systems Engineering and Management (CoSEM). “Voor mij was dat een logisch vervolg op de bachelor. Ik kan me verder verdiepen in het energiedomein en krijg ook nog andere interessante vakken, zoals recht en bestuur, lineaire algebra en differentiaalvergelijkingen. Daarnaast werk ik met veel internationale studenten samen. Tijdens mijn bachelor was alles in het Nederlands, nu spreek ik bijna alleen nog Engels.”

Veel internationale CoSEM-studenten zijn volgens Gökbekir afkomstig van hardcore technische studies, zoals Technische Natuurkunde. “Je merkt dat zij ook echt heel goed zijn in technische vakken. Daar kan ik veel van leren. Tegelijkertijd denk ik als TB’er wat meer out-of-the-box en vanuit systemen. Als je iets technisch wil veranderen, heeft dat ook juridische en economische gevolgen. De combinatie van verschillende expertises is heel waardevol in samenwerking. Bij veel projecten stellen docenten ook als eis dat er minstens een niet-TB’er en maximaal twee TB’ers in een groep zitten.”

Lid van de onderwijscommissie

Als student is Gökbekir lid van de onderwijscommissie van CoSEM. Hierin kijkt ze samen met andere studenten en docenten naar de kwaliteit van het onderwijs binnen de master. “Bijvoorbeeld of alle vakken nog goed in lijn zijn met elkaar en of de master ook goed te volgen is voor mensen die geen TB-achtergrond hebben. Je kijkt als het ware met een helikopterview naar de hele master.”

Een van de onderwerpen die in de onderwijscommissie wordt besproken is de impact van ChatGPT op het onderwijs. Gökbekir: “ChatGPT brengt zowel risico’s als kansen met zich mee. Een risico is bijvoorbeeld dat het ten koste gaat van academische vaardigheden, zoals het schrijven van een essay. Maar je kunt ook kijken naar hoe je de tool nuttig kunt gebruiken. Het is belangrijk dat docenten zo’n ontwikkeling meenemen in het onderwijs. Dat gebeurt ook al in een paar vakken. Een docent laat bijvoorbeeld een opdracht door een ChatGPT uitvoeren en dan moeten studenten raden wat er niet klopt.”

Kennis inzetten voor een schonere wereld

Naast haar studie werkt Gökbekir ook nog twee dagen in de week bij Shell op de afdeling Renewables. “Ik ben een soort junior consultant. Ik ondersteun klanten van Shell bij het elektrificeren van hun wagenpark. Toevallig heb ik in m’n master net een vak gehad over elektrificatie, dus die kennis kan ik direct toepassen. Ook kreeg ik recent een training bij Shell over optimalisatie van de simplex methode, een wiskundige optimalisatietechniek, iets wat we ook in de master kregen. Het lost een lineaire-optimaliseringsprobleem in een eindig aantal stappen op, of stelt de onoplosbaarheid van het probleem vast. Dit kan in veel (socio-)technische systemen gebruikt worden. Daar wist ik dus al veel van af. Mijn leidinggevende zei dat ik met die kennis goud waard ben voor bedrijven. Dat vond ik erg leuk om te horen.”

enGökbekir hoopt uiteindelijk ook als ‘energy engineer’ in het bedrijfsleven terecht te komen. Daarnaast wil ze jongeren inspireren om zich net als zij in te zetten voor de transitie naar duurzame energie. “Ik ben momenteel aangesloten bij een netwerk van studenten die een master doen gerelateerd aan energie, de energietalenten. Hiermee geven we onder meer gastlessen aan middelbare scholieren. Het is mooi om te zien hoe bewust zij zich op jonge leeftijd al zijn van de uitdagingen rondom klimaat en energie.”

Gökbekir vindt dat ook TBM zelf het klimaat- en energievraagstuk wat prominenter in de schijnwerpers mag zetten in het onderwijs. “Er is wel aandacht voor onderdelen hiervan, maar het zou mooi zijn als het in elk domein van TBM verankerd zit. Ik vind sowieso dat we meer moeten doen met de Sustainable Development Goals (SDG’s, red.). Dat werd laatst ook benoemd door iemand van de inspectie. Als TBM’ers kunnen we een cruciale rol spelen bij SDG-vraagstukken. Die rol moeten we ook vervullen.”