Eind 2001 komt Nitesh Bharosa vanuit Suriname naar Delft om Informatica te gaan studeren. Hij is geïnteresseerd in computers en programmeren en heeft goede verhalen gehoord over de TU. Maar het loopt allemaal net even anders. Omdat zijn studievisum vertraagd is, mist hij alle beginvakken van de opleiding. Bharosa: “Dat waren de ingangseisen voor de volgende vakken. Ik had dus een probleem.”

Bharosa besluit verder te kijken op de campus en loopt het gebouw van TBM binnen. “In de opleidingsbrochure van Technische Bestuurskunde stond dat je kon kiezen voor een domeinspecialisatie in Informatie & Communicatie Technologie. Dat sprak me ook wel aan. En bij TB kon ik wel halverwege het jaar instappen. Zo ben ik dus bij toeval op TBM beland. Een faculteit waar ik daarvoor nooit van had gehoord.”

Studeren en promoveren bij TBM

Bharosa komt er al snel achter dat Technische Bestuurskunde perfect bij hem past. “Ik vind het heel erg leuk om technische systemen te begrijpen en vervolgens te verbeteren. Ik heb een engineering-mindset en was dolblij met de methoden en technieken die de eerstejaars TB-vakken boden.”

De grote openbaring komt voor Bharosa in het tweede jaar: de actorenanalyse. “Om technische systemen echt te kunnen begrijpen en verbeteren moet je eerst de multi-actor arena observeren. Binnen het speelveld van allerlei partijen, belangen, waarden, wetten en regels moet je uiteindelijk tot acceptabele oplossingen komen. Zo’n benadering leer je maar op weinig opleidingen.”

Nadat Bharosa in 2006 zijn studie heeft afgerond, start hij in Delft met een promotieonderzoek voor het verbeteren van communicatie tussen hulpdiensten bij rampen. “Met name bij informatiedeling gaan er vaak dingen mis. Onder meer doordat hulpdiensten met verschillende communicatiesystemen werken. Bij 9/11 zorgde dat voor veel slachtoffers onder brandweerlieden, iets wat voorkomen had kunnen worden.”

Brand bij Bouwkunde

Tijdens zijn onderzoek belandt Bharosa zelf midden in een noodsituatie wanneer in het gebouw van Bouwkunde brand uitbreekt. “Ik had toevallig P2000 openstaan op m’n laptop. Dat is het systeem waarop alle meldingen van hulpdiensten binnenkomen. Ik zag ineens allerlei meldingen over de TU. Toen ik naar buiten keek zag ik rook uit het gebouw van Bouwkunde komen. Ik dacht toen nog: oh dat hebben ze zo onder controle.”

Niets bleek minder waar. Het gebouw brandde volledig uit. Bharosa: “Ik bleef wachten en wachten, maar er gebeurde maar niks. Wat bleek: door wegwerkzaamheden konden hulpdiensten maar via één route de campus bereiken. En toen ze er eenmaal waren, konden ze de plek van de brand niet vinden. Achteraf bleek er veel te zijn misgegaan in de informatiedeling. Dat onderstreepte voor mij het belang van mijn onderzoek. Een aantal aanbevelingen uit m’n proefschrift is later ook overgenomen door hulpdiensten.” 

Communicatie tussen overheid en burgers

Hoewel Bharosa na z’n promotie een aanbod krijgt om bij TBM nog een postdoc te doen, kiest hij ervoor om Delft te verlaten. “Ik wilde meer praktijkervaring opdoen en ben toen bij een startup gaan werken als R&D consultant. Tegelijkertijd kreeg ik van TBM de ruimte om te blijven bijdragen aan onderwijs en onderzoek. Ik ben dus altijd wel verbonden gebleven aan de faculteit.”

Bharosa verlegt z’n aandacht van communicatie tussen hulpdiensten naar communicatie tussen overheid en samenleving. Een lijn waar minstens zo vaak ruis op zit. “Dat komt niet alleen omdat burgers verdwaald raken in de enorme hoeveelheid aan websites, ook bij overheden zelf gaat veel mis. Denk aan het onvermogen om mensen te compenseren in Groningen of de hele toeslagenaffaire.” 

In de zoektocht naar oplossingen voor uitdagingen op het gebied van informatiedeling kijken overheden steeds vaker naar opkomende digitale technologieën, zoals AI en digital twins. Bharosa: “Toepassingen van deze technologieën in de publieke sector worden ook wel GovTech genoemd. Steeds meer onderdelen van GovTech worden door commerciële partijen ontworpen en geleverd.”

Het opzetten van de Digicampus

Het verantwoord ontwerpen en besturen van GovTech-oplossingen is een van de grote opgaven van deze tijd, zegt Bharosa. “Hoe benutten we de potentie maximaal en minimaliseren we de risico’s? En hoe ontwerpen we ook mét in plaats van alleen voor mensen? Om dat uit te zoeken heb ik in 2019 – samen met een paar publieke partijen –de Digicampus opgericht. Dit is een plek waar overheden, bedrijven, wetenschappers en burgers gezamenlijk werken aan de volgende generatie publieke diensten.”

In de Digicampus worden onder meer ontwerpworkshops en experimenten gedaan. Bharosa: “Hierin testen we samen met de stakeholders de mogelijkheden en beperkingen van verschillende GovTech-oplossingen. Hierbij is het belangrijk om zaken als privacy en transparantie al in het ontwerp te waarborgen. Het mooie is dat wij als wetenschappers niet alleen kennis inbrengen, maar ook veel kennis ophalen.” 

Van student tot hoogleraar

De Digicampus bij TBM betekent voor Bharosa de definitieve terugkeer in Delft. In 2021 wordt hij benoemd als hoogleraar GovTech. “Ik had nooit durven dromen dat ik deze rol zou krijgen. Als student keek altijd enorm op naar wetenschappers. Dit zijn mensen die die samenleving voortstuwen door grensverleggend onderzoek, onderwijs en valorisatie. Ineens was ik zelf zo iemand.”

Dat hij hoogleraar is binnen dezelfde faculteit als waar hij studeerde maakt het volgens Bharosa extra leuk en bijzonder. “Mensen van wie ik twintig jaar geleden les kreeg, zijn nu mijn collega’s. Wat ook helpt in mijn rol is dat ik veel vakken van de opleiding zelf heb doorlopen. Hierdoor herken ik de inhoudelijke worsteling van studenten. Als een student ergens niet uitkomt kan ik refereren naar een vak waarin ze bepaalde kennis of vaardigheden hebben geleerd.” 

Rolmodel voor nieuwe generaties

Als hoogleraar beseft Bharosa dat hij kan fungeren als een rolmodel. “Ik ben ooit vanuit een ver land met een andere huidskleur en niet-Nederlandse achternaam naar Nederland gekomen. Ik heb veel moeite moeten doen om me aan te passen en heb vaak te maken gehad met vooroordelen en discriminatie. Tegelijkertijd heb ik mensen ontmoet die mij warm hebben onthaald en mij altijd hebben gestimuleerd het maximale uit mezelf te halen en dromen na te jagen. Ik wil laten zien dat je daarmee veel kunt bereiken.”

Sinds twee jaar is Bharosa ook Diversity and Inclusion officer bij TBM. Volgens hem is er binnen de universiteit nog winst te behalen als het gaat om inclusiviteit. “Ik las recent nog in de Delta een artikel over een non-binaire student die zich zowel op het mannen- als vrouwentoilet niet thuis voelde. Om de wc op de TU-campus maar te mijden dronk die gedurende de dag nauwelijks water. Dat vond ik schokkend. Dat toont aan hoe belangrijk genderneutrale toiletten zijn.” 

Gevormd door TBM

Sinds zijn terugkeer in Delft merkt Bharosa hoeveel TBM hem heeft gevormd. “Met name als het gaat om samenwerking met andere disciplines. Wanneer ik in commissies zit bij andere faculteiten zie ik nog weleens dat er teveel vanuit de techniek wordt gedacht. Dan zeg ik: ‘Oké, dit klinkt valide, maar werkt dit ook voor de gebruiker? En wat zijn de gevolgen voor de samenleving?’ Als je daar in een veel eerder stadium naar kijkt kom je tot veel kansrijkere en verantwoorde technologie.”

Ook voor TBM zijn er volgens Bharosa kansen om nog meer samen te werken met publieke organisaties, bijvoorbeeld als het gaat om grote maatschappelijke transities. “Met de Digicampus lopen we daarin voorop. Het opzetten van zo’n missiegedreven samenwerking is wel uitdagend en vergt een lange termijnperspectief. Maar eenmaal gestart heb je een lab waar je samen kunt ontwerpen, experimenteren en leren. Daar wordt uiteindelijk iedereen beter van.”