Masterstudent Engineering and Policy Analysis (EPA), Sufiyan Mohammed, kreeg de kans om te werken aan het project “Energy Poverty” (Energiearmoede); een project gerelateerd aan één van de grote maatschappelijke uitdagingen en real-life problemen in Nederland. Project “Energy Poverty” werd goedgekeurd door de gemeente Den Haag en Sufiyan werkte hieraan samen met een groep EPA-studenten in het kader van het vak “Societal Challenges”.

Hoe kwam dit project bij jou terecht?

De gemeente Den Haag wilde de energiearmoede in kaart brengen om binnen haar Wijkagenda programma, maatwerkbeleid te kunnen voeren voor de gewenste wijken. De gemeente was enthousiast over het project dat we bij EPA initieerden als project voor het vak “Societal Challenges”. Dit vak biedt de kans om aan projecten te gerelateerd aan één van de grote actuele maatschappelijke problemen. Omdat dit een zeer groot project was, heb ik er gelukkig met een fantastisch team van 4 andere EPA-studenten aan kunnen werken.(*)

Waarom is dit onderzoek nodig?

In september zijn we op zoek gegaan naar een uitdaging om aan te werken. We genoten nog van het warme zomerweer maar waren ons ook bewust van de komende winter met al zijn uitdagingen. De Oekraïne-oorlog en de energiecrisis hebben ons leven vanuit allerlei perspectieven beïnvloedt, maar vanuit het energie-oogpunt toch echt wel erg onzeker gemaakt. We zagen dit als een uitstekende gelegenheid om aan een onderwerp van cruciaal belang te werken, om te netwerken en tegelijkertijd advieservaring op te doen. Daarom besloten we dat energiearmoede de uitdaging moest zijn waaraan we wilden werken. Het was de noodzaak van het uur waarbij de gemeente energiearmoede ook wilde beoordelen, zodat er beleid op maat geïmplementeerd kon worden voor de vereiste wijken binnen hun Wijkagenda programma.

Wat was je projectvraag en hoe heb je die beantwoord?

Voordat ik die vraag beantwoord, wil ik eerst uitleggen wat energiearmoede inhoudt. Alle huishoudens hebben een bepaalde energielast; dit is de hoeveelheid geld die een huishouden uitgeeft aan energierekeningen, namelijk elektriciteit en gas, als percentage van het maandelijks inkomen. Als een huishouden geen toegang meer heeft tot basisenergiediensten of deze niet meer kan betalen, dan is dit huishouden dus onderhevig aan energiearmoede. De vraag is: hoe meten we dit of welke indicatoren moeten we meten om dit vast te stellen? Het risico van energiearmoede en de gevolgen ervan zijn op verschillende niveaus speerpunten van het Europese debat geworden. Overheden richten zich steeds meer op de vermindering en beperking van energiearmoede door middel van energie-efficiëntie, decarbonisatie en schone energie om een ​​rechtvaardige energietransitie voor iedereen te ondersteunen. De gemeente Den Haag heeft ook de pagina “Hulp bij hoge energieprijzen” ontwikkeld met informatie over beschikbare ondersteuning, de maatregelen die de gemeente neemt en aanbevelingen om te besparen op energiekosten. We hebben een dashboard ontwikkeld met als doel de gemeente een EPA-gerelateerd product te leveren dat complementair en innovatief is aan de reeds beschikbare tools die ze hebben. Daarom is het belangrijkste doel van ons product om "actoren en belanghebbenden in staat te stellen te interageren met statistische en geospatiale analyses in de context van energiearmoede en de oorzaken ervan om patronen te identificeren en betere beleidsvorming te ondersteunen".

Kun je ons meer vertellen over het veldwerk van het project?

Zoals Rittel & Webber ooit zeiden: "als het om gruwelijke problemen gaat, dan is het definiëren van het probleem het probleem". Daarom was het begrijpen van het probleem, het afkaderen ervan en het definiëren van de oorzaken en gevolgen de eerste maar meest cruciale stap van het onderzoek. Het probleem van energiearmoede is een complex probleem dat door tal van factoren veroorzaakt kan worden, bijvoorbeeld; leeftijd, inkomen, grootte van het huishouden, totaal energieverbruik, etniciteit, aantal ouders in een huishouden, werkloosheid, gehandicapt personeel in huis enz. Vaak wordt alleen een op uitgaven gebaseerde maatstaf, zoals "energielast", gebruikt als de primaire maatstaf. Deze energielast wordt vervolgens uitgedrukt in het geld dat aan consumptie wordt besteed in verhouding tot het gemiddelde gestandaardiseerde inkomen van een huishouden. Dit levert problemen op, omdat hierdoor de verschillende huishoudens alleen op basis van hun inkomen en energieverbruik worden gegeneraliseerd. Het negeert de andere belangrijke genoemde indicatoren volledig, misschien omdat het proces om de gegevens te verzamelen zo ingewikkeld is. Ons onderzoek omvatte het verzamelen van gegevens uit openbaar beschikbare bronnen op wijkniveau voor 18 indicatoren die kunnen bepalen of een huishouden risico loopt op energiearmoede.

Wat waren je belangrijkste doelstellingen in dit project?

Het belangrijkste doel van dit project was ervoor te zorgen dat het dashboard dat we ontwikkelden, praktische waarde zou hebben. Gezien de kritieke aard en gevoeligheid van de huidige situatie, was ons primaire doel om met dit onderzoek een substantiële impact te hebben. Daarom was het van het allergrootste belang om ervoor te zorgen dat het eindproduct zo goed mogelijk bruikbaar was. Na overleg met de gemeente hebben we gezamenlijk besloten om het dashboard flexibel in te richten, zodat het niet alleen zou dienen als instrument voor het monitoren en visualiseren van energiearmoede, maar ook voor andere afdelingen binnen de gemeente.

Door een open benadering van het ontwerp van het dashboard aan te nemen, wilden we bovendien het potentieel ervan maximaliseren en het nut verder uitbreiden dan het oorspronkelijke doel. Deze beslissing is genomen op basis van de erkenning dat de gegevens en inzichten die door het dashboard worden verstrekt, relevant en waardevol kunnen zijn voor meerdere gebieden dan alleen de activiteiten van de gemeente. Dit aanpassingsvermogen zou andere afdelingen in staat stellen om de mogelijkheden van het dashboard te benutten. Zo kan het dashboard op termijn aan hun specifieke behoeften voldoen en bijdragen aan de algehele effectiviteit van de huidige en toekomstige initiatieven van de gemeente.

Ons dashboard dient ook als toegangspoort tot een breder scala aan onderzoeken en projecten binnen hetzelfde domein. Door andere relevante projecten en dashboards op te nemen en te koppelen, hebben we een platform gecreëerd dat niet alleen waardevolle inzichten biedt, maar ook toegang biedt tot een schat aan informatie voor beter onderzoek. Deze integratie verhoogt de betekenis van het dashboard door gebruikers een uitgebreide informatiehub te bieden, waardoor het bewustzijn van het probleem niet alleen voor de gemeente maar ook voor toekomstige openbare gebruikers toeneemt.

Wat heb je precies onderzocht?

Het onderzoek was een collectieve inspanning. Het omvatte identificaties van definities van energiearmoede en de relevante factoren die daarmee samenhingen. We hebben eindeloos veel uren besteed aan dataverzameling waarbij indicatoren werden geïdentificeerd die door Den Haag beschikbaar waren gesteld. Deze hebben we vervolgens gerelateerd aan de factoren die in de wetenschappelijke literatuur waren gegraveerd. Het data-analyseproces omvatte het opschonen van data, dataconsolidatie en berekeningen. Ten slotte was er ook het dashboardontwerp waarmee rekening gehouden moest worden, inclusief aangepaste geospatiale visualisaties.

Herkende je onderwerpen uit je EPA-opleiding tijdens dit project?

Absoluut! De eerste fase van het project omvatte inzicht krijgen in het concept van energiearmoede en hoe dit van invloed is op en wordt begrepen door verschillende belanghebbenden. Bij EPA leren we over systeemanalyse, een proces dat wordt onderwezen in de cursus "PAMAS" (Policy Policy Analysis for Multi Actor Systems). PAMAS vormt de kern van het EPA-curriculum en is het allereerste vak dat gegeven wordt. Het leert ons om naar zaken te kijken vanuit een systeemperspectief, rekening houdend met alle betrokken stakeholders en actoren. Twee tools die deel uitmaken van het vak zijn “middel-doeldiagram” en “doelenboom”. Deze twee tools zijn toevallig ook de tools die ons tijdens dit project hebben geholpen om de belangrijkste doelen (doelstellingen) van de actoren in het spel (in dit geval de gemeente) in kaart te brengen en hoe dat kan worden bereikt (middelen).

De volledige gegevensverzameling, gegevensanalyse en concepten van geospatiale visualisatie kunnen ook worden toegeschreven aan de vakken die bij EPA gegeven worden.

Het dashboard dat we ontwikkeld hebben, kan worden gebruikt om factoren te identificeren en te visualiseren. Deze visualisatie toont ons of een specifieke buurt in gevaar is voor energiearmoede. De volgende stap zou idealiter de volgende zijn; de gemeente kan cruciale informatie krijgen over elk van de 114 buurten in Den Haag. Deze informatie zou de gemeente in staat stellen om specifiek op maat gemaakt beleid voor deze buurten te creëren. De gemeente adviseren met beleid op maat is ook iets dat heel goed wordt aangeleerd in ons EPA-curriculum. Wellicht dat dit de basis vormt voor een toekomstig project voor andere EPA-studenten.

Hoe gaat het project verder en wat gebeurt er met uw input voor het dashboard Energiearmoede?

De gemeente Den Haag complimenteert de inspanningen achter het dashboard en heeft direct toegang gevraagd om ons dashboard te integreren in het onderzoek van hun verschillende afdelingen. Ook zijn we uitgenodigd om het dashboard op het stadhuis te presenteren voor een groter publiek. Misschien beperkte ons onderzoek zich tot onze opleiding, maar in de toekomst zullen we er altijd zijn om de gemeente te helpen waar we kunnen.

Wat zijn je eigen plannen?

Dit project bood een uitzonderlijke advieservaring waarbij het creëren van een betekenisvolle impact centraal stond. Ik ben er vast van overtuigd dat het uiteindelijke doel ligt in het bewerkstelligen van positieve verandering en het aanpakken van dringende problemen die oplossingen vereisen, met name de grote uitdagingen waarmee onze wereld vandaag wordt geconfronteerd. Het is geweldig om deel uit te maken van de MSc Engineering and Policy Analysis die de basis legt voor deze uitdagingen. Ik kan niet wachten om te zien wat de toekomst voor mij in petto heeft.

(*) Project Energyarmoede Dashboard is ontstaan door een groep EPA-studenten: Sufiyan Mohammed, Alexandre Curley, Jeroen Bouma, Christiaan Ouwehand en Adam Ignasse.