Alle leerlingen actief

Alle leerlingen actief door de juiste ontwerptaak

In dit onderzoek vragen we ons af hoe kinderen werkelijk betrokken kunnen worden bij hun leerproces. Hiervoor is inzicht nodig over hoe mensen leren. Inzicht vereist een concrete basis. Daarom zijn we praktijkonderzoek gestart om aspecten van dat inzicht in de praktijk uit te proberen. Principes vanuit benaderingen zoals ontwikkelingsgericht leren, het Montessorionderwijs en de Sporenbenadering van Reggio Emilia zijn bestudeerd en aangepast aan Ontwerpend leren.

Publicaties

Onderzoek 1: Ontwerpen & het effect van itereren
In dit onderzoek staat herhaling centraal, waarbij het mechanisme van leren door bijsturing op gang werd gehouden, totdat het leerdoel bereikt was. De bijsturing vond vooral plaats door middel van door de leraar gerichte communicatie tussen leerlingen over succesfactoren.

Onderzoek 2: Ontwerpen & het effect van gedeeld basiskennis
In dit onderzoek leerden leerlingen door middel van eenvoudige kijkoefeningen reflecteren op een situatie in de klas. Het gehele onderzoek was heel informatief betreffende de behoefte van leerlingen aan gedeelde kennis, gedeelde taal en gedeelde taakopvatting.

Onderzoek 3: Ontwerpen & communicatie door jonge kinderen
Dit onderzoek gaat over de mogelijkheden tot communicatie door jonge kinderen. Deze hebben nog niet zoveel woorden tot hun beschikking. Centrale vraag is: “zijn de woorden ontoereikend of missen zij vaardigheid?”

Onderzoek 4: Alle leerlingen actief door de juiste ontwerptaak
Hoe kunnen kinderen, door een afgestemde ontwerptaak, werkelijk betrokken worden bij hun leerproces, zodat ze allemaal, tegelijk actief kunnen zijn. Een model is ontwikkeld dat gedeelde basiskennis garandeert en overweldigende complexiteit voorkomt, zodat de leermechanismen kunnen starten en ‘aan de gang blijven’.

Vervolgens is deze aanpak ook bij oudere leerlingen van de bovenbouw van de basisschool uitgeprobeerd. En wat bleek? Het werkte! Zie het artikel over aanpassingen bij maakonderwijs.

Ontwikkelde didactiek en werkvormen

Bij deze onderzoeken heeft de onderzoeker Annemarie Looijenga leshandleidingen geschreven voor collega’s om dergelijke activiteiten zelf ook in de klas uit te voeren: