Nederland bouwt al zo lang polders en dijken, dat we ons haast niet meer voor kunnen stellen hoe ons landschap er anders uit had gezien. Had Delft nog ruimte kunnen bieden voor wonen en werken als het water zijn vrije loop was gelaten? Onlangs bezochten acht gemotiveerde studenten van over de hele wereld de faculteit Bouwkunde. Zij onderzochten en schetsten alternatieve, waterrijke versies van twee gebieden binnen Delft: de Schieoevers en de TU Delft Campus. Hun creatieve ontwerpen worden hier gedeeld als onderdeel van de TU Delft Diesweek, thema ‘delta’.
De acht studenten waren een week lang deel van het Nederlandse onderzoeksprogramma ‘Workscapes of the Future', waar Rosa de Wolf werkt als promovenda. Zij begeleidde de studenten samen met Dr. Nico Tillie (TU Delft) en Prof. Rob Roggema (Tecnológico de Monterrey). Rosa: "We verzamelden voorbeelden van hypermoderne campussen en bedrijventerreinen en bespraken vervolgens welke ontwerpprincipes relevant zijn voor dit gedachte-experiment." Uiteindelijk werden hun resultaten en visualisaties geclusterd in drie alternatieve versies van Delft: Wadi City (de zee bereikt de campus), Island City (de zee omringt de campus), en Flooded City (de zee overspoelt de campus). Hun ontwerpen tonen dat wonen en werken nog mogelijk zou zijn in alle drie deze hypothetische versies.
Versie 1: Wadi City
In deze eerste versie van de oefening komt de zee tot aan Delft. De campus ligt iets hoger en blijft dus grotendeels droog, maar veel van de Schieoevers komt onder water te staan. De studenten verbeeldden dat het water toestemming kreeg om gecontroleerd de campus binnen te dringen, waardoor we de open gebieden om zouden kunnen vormen tot een reeks biodiverse waterwegen en moerasgebieden. Bestaande gebouwen zouden omringd raken door ondiep water, dus daar zouden dan kleine dijken aangelegd kunnen worden om droog te blijven.
Versie 2: Island City
In deze tweede versie van de oefening komt het merendeel van Delft en omgeving onder water te staan. Volgens de studenten moet de campus dan hoge waterstanden en stedelijke ecologie gaan integreren in haar infrastructuur en landschapsontwerp. Zij stellen zich voor dat we de campus en de Schieoevers om zouden kunnen vormen tot een reeks eilanden. De begane grond van gebouwen loopt vol water, waardoor we genoodzaakt zouden zijn om nieuwe verdiepingen te bouwen. De toestroom van water schept echter ook kansen voor recreatie en natuur.
Versie 3: Flooded City
In deze laatste hypothetische versie van Delft stelden de studenten voor dat bijna de hele stad onder water komt te liggen. Dan moet de hele gebouwde omgeving en infrastructuur van de campus worden heroverwogen. Maar ook dan zijn er nog opties. Een netwerk van drijvende huizen en wandelpaden bijvoorbeeld. Recreatie op het water is alomtegenwoordig. En de ondergelopen campusgebouwen zouden niet volledig onbruikbaar zijn. Er kunnen torens worden gebouwd bovenop oude gebouwen, terwijl de oude begane grond ruimte biedt aan onderwater-ecosystemen.
TU Delft heeft een ‘Blue Village’ nodig
Sommige van deze illustraties lijken misschien overdreven optimistisch. Met opzet, volgens Rosa. "Tijdens deze oefeningen hebben we gekozen voor een landschapsgerichte aanpak om de hypothetische versies van Delft leefbaar te houden. We laten zien dat het zelfs in extreme omstandigheden mogelijk is om te leren leven met water." Hoe we de benodigde kennis op kunnen doen, lijkt nu relevanter dan ooit. "Daarom werken we samen met de provincie Zuid-Holland om strategieën te ontwikkelen, waarbij we de TU Delft Campus gebruiken als een 'Living Lab', een proeflocatie."
Dr. Nico Tillie heeft een plan voor zo'n Living Lab. Hij pleit voor de aanleg van een 'Blue Village' aan de zuidkant van de campus, als aanvulling op de bestaande Green Village. "Het zuidelijke deel van de campus ligt het laagst, wat betekent dat we optimaal gebruik kunnen maken van het bestaande landschap," aldus Nico, coördinator van het TU Delft ECOCampus team en hoofd van het Urban Ecology Design lab. "Zoals het thema van onze 182e Dies-week benadrukt, moeten we samenwerken om de delta's van de wereld voor te bereiden op veranderende omstandigheden. Kort gezegd, we moeten weer leren leven met water. En als we de TU Delft Blue Village aanleggen, zou dat de plek zijn waar het leren plaatsvindt."
Dit verhaal is gepubliceerd in januari 2024.
Meer informatie
Deze illustraties zijn gemaakt door acht studenten: Dariia Alieva, Meric Altintas Kaptan, Lady Choque Olivares, Lara-Sophie Dejon, Gili Hofland, Eline Holtes, Masja Rietveld en Pieter van der Wel. Bedankt voor jullie harde werken en creativiteit!
Tijdens de week die ze doorbrachten met 'Workscapes of the Future' volgden de studenten inspirerende lezingen, sessies en rondleidingen door Birgit Hausleitner (TU Delft), Andy van den Dobbelsteen (TU Delft), Floor Pino (TU Delft), Jolanda Maas (VU), Robbert Snep (WUR), Rob de Wit (Provincie Zuid-Holland), Matthijs Hollanders (De Urbanisten), Hans Kuijpers (BKS).
Rosa de Wolf en Nico Tillie maken onderdeel uit van de onderzoeksgroep Urban Ecology, die samen met Urban Forestry werken aan het nieuwe ontwerp van het voorplein van de faculteit Bouwkunde.
