In onze huidige samenleving zijn er groepen mensen die haast niet meedraaien in de maatschappij. Ze bewegen zich vooral binnen hun eigen gemeenschap en komen in de openbare ruimte maar zelden in contact met andere mensen. Dit zie je vaak in grotere steden. Om de sociale weerbaarheid van deze mensen te vergroten, willen de gemeenten Rotterdam en Den Haag deze uitdaging op een positieve manier aanpakken, met behulp van serious games. Met het onderzoeksproject Secrets of the South richt TBM-promovendus Xavier Fonseca zich op het creëren van waardevolle sociale interactie door middel van onlinegames voor meerdere spelers. “Deze groepen mensen moeten zich thuis voelen, daar wil ik aan bijdragen.”

Secrets of the South

“Het doel van de game Secrets of the South is tweeledig: enerzijds mensen van verschillende etnische achtergronden mogelijkheden bieden om met elkaar in contact te komen door sociale barrières weg te nemen en anderzijds ze hun eigen buurt te laten verkennen, zodat zij zich er thuis voelen”, aldus Xavier. De TU Delft startte dit project als onderdeel van het initiatief Participatory Systems (www.participatorysystems.org) en benaderde vertegenwoordigers van de gemeente Rotterdam om zodoende in contact te komen met basis- en middelbare scholen in Rotterdam-Zuid. Via bestaande contacten met maatschappelijk werkers sloot zich vervolgens een groep volwassenen uit Den Haag Zuidwest aan bij het project.

Inspraak in het onderwerp

Xavier wilde leerlingen en volwassenen betrekken bij het ontwerp van de game, aangezien zij de belangrijkste doelgroepen vormen. “Op de scholen hebben we geïnventariseerd wat kinderen na schooltijd graag doen in de buurt. Zo hoorden we dat de meesten van hen meteen naar huis gaan en niet buiten spelen met vriendjes of vriendinnetjes, en dat er in de buurt vaak maar weinig te doen is. De kinderen bedachten allerlei buitenactiviteiten die we konden gebruiken voor de game, zoals een parcours dat zo snel mogelijk moet worden afgelegd, manieren om samen te spelen als je elkaars taal niet spreekt en zelfs interviews met voorbijgangers op Zuidplein, die gevraagd worden wat ze daar zoal doen. Om het sociale spel in de openbare ruimte te stimuleren, was het belangrijk dat de activiteiten gekoppeld werden aan een bepaalde locatie, zoals bij geocaching. Alleen op die manier zouden kinderen hun buurt beter leren kennen en zich meer op hun gemak gaan voelen in hun eigen omgeving.”

De testfase

De game is ontworpen in samenwerking met het TU Delft Gamelab en Orbit Games, en werd getest door de leerlingen uit Rotterdam en de volwassenen uit Den Haag. Tot dusver zijn de resultaten veelbelovend; het contact met andere mensen is toegenomen. Xavier: “Om opdrachten op te lossen kwam elk kind tijdens het spelen van de game in contact met zeven tot tien mensen die hij of zij nog nooit had ontmoet. Bijvoorbeeld om erachter te komen hoe je in zeven verschillende talen ‘hoe gaat het ermee?’ zegt, of om iemand te strikken om mee te doen met een raplied in de Albert Heijn. De volwassenen moesten onder meer samen een puzzel oplossen en voorbijgangers van verschillende culturele achtergronden vragen wat zij leuk vonden in hun buurt, wat leidde tot leuke gesprekken.”

Eisen aan de game

De testfase biedt belangrijke input voor Xavier, die bestudeert aan welke eisen dit soort games qua ontwerp moet voldoen om succesvol gespeeld te kunnen worden in de openbare ruimte, en om een positieve maatschappelijke impact hebben. Xavier: “Een belangrijke bevinding is dat je, wil je met deze game daadwerkelijk het sociale contact bevorderen, de opdrachten samen met de bewoners moet ontwerpen. Zij beschikken over unieke kennis over hun buurt.” Dit is met name van belang omdat de game in feite in elke stad kan worden gespeeld, maar wel de identiteit van de buurt moet reflecteren. De game zal vrij beschikbaar zijn, via een opensourcelicentie, zodat hij hierna ook door andere onderzoekers kan worden gebruikt voor eigen onderzoek. Op dit moment is de game gericht op het bevorderen van sociaal contact, maar in de toekomst kunnen onderzoekers hem naar eigen inzicht aanpassen om er bijvoorbeeld ook andere maatschappelijk relevante thema’s mee te bestuderen.

Secrets of the South kan in Nederland maar ook in het buitenland worden ingezet voor het bevorderen van sociaal contact en om mensen hun eigen buurt te laten te verkennen. De game is momenteel verkrijgbaar in het Nederlands, Engels en Portugees.

Meer informatie

Xavier Fonseca werkt als promovendus voor de System Engineering-groep van de afdeling Multi-Actor Systems. Hij verwacht begin 2020 zijn promotieonderzoek af te ronden.