Er is moed voor nodig om je dromen na te jagen, maar het scheelt als je goede rolmodellen en mentoren hebt. Ze hebben Leanne van Dam, masterstudent aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek, geholpen op haar traject richting leiderschap. Van Dam, die in 2021 een beurs ontving van de International Aviation Women's Association (IAWA), hoopt dat haar voorbeeld anderen inspireert ook hun dromen waar te maken.
Achtergrond en inspiratie
Van Dam had van jongs af aan al plezier in vakken als wiskunde en natuurkunde, met hun heldere antwoorden op vraagstukken. Op de middelbare school droomde ze ervan om piloot te worden in de commerciële luchtvaart of bij de Koninklijke Luchtmacht, maar dat veranderde na een open dag van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft. Ze realiseerde zich dat het bouwen van vliegtuigen beter bij haar paste dan erin vliegen.
Als bachelorstudent kwam ze tijdens de Aerospace Women’s Day twee vrouwen tegen die haar inspireerden. De een werkte bij de Koninklijke Luchtmacht en de ander kwam uit de industrie, en Van Dam zag in hen een voorbeeld van wat zij in de toekomst wilde doen. Een van de vrouwen was nogal teruggetrokken, herinnert ze zich. “Ik was ook zo, ik was niet iemand die het hoogste woord had,” aldus Van Dam. “Ik realiseerde me dat je zo in elkaar kunt zitten, en toch in je kracht kunt staan als je aan de introverte kant bent. Dat had ik nog niet eerder gezien en het inspireerde me.”
De eerste zijn
Deze voorbeelden stimuleerden van Dam om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Nadat ze twee jaar actief was geweest in commissies van VSV ‘Leonardo da Vinci’, de studievereniging van de Faculteit van Ruimtevaart- en Luchtvaarttechniek, werd ze gevraagd als voorzitter voor het studiejaar 2019-2020. “Ik vond dat in eerste instantie een grote uitdaging, maar uiteindelijk zag ik het meer als een kans,” vertelt ze. Als de eerste vrouwelijke voorzitter van de VSV stond ze volop in de belangstelling. “Ik kwam er in dat jaar achter dat je als vrouw in een vakgebied als de luchtvaart hoe dan ook in de schijnwerpers staat. Daar moet je dan misschien maar je voordeel mee doen, en laten zien wat je waard bent. Dat heb ik tenminste geprobeerd.”
Bevorderen van vrouwen in leiderschapsposities
Van Dam gebruikte haar opgedane kennis over leiderschap in haar aanvraag voor de IAWA-beurs. Deze wordt ieder jaar uitgereikt aan een vrouwelijke student van de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. In een essay over haar persoonlijke ervaringen gaf ze haar visie op vrouwelijk leiderschap. Over haar rol als VSV-voorzitter schreef ze: “Ik had voor het eerst het gevoel dat ik in de voetsporen van mijn rolmodellen kon treden. Ik kon anderen inspireren.”
De IAWA-beurs gaf Van Dam de kans om mensen uit de hele wereld te ontmoeten, zoals de elf andere ontvangers van de beurs. Door deze contacten werd Van Dam iets duidelijk. Ze vertelt dat in de Verenigde Staten vrouwenemancipatie veel meer een gespreksonderwerp is, en dat je die geluiden in Nederland veel minder hoort. “Ik denk dat we elkaar als vrouwen meer kunnen helpen, en dat geldt ook voor studenten aan de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek,” aldus Van Dam. “Misschien dat bijvoorbeeld een ‘buddy-systeem’ zou helpen.”
Ik weet nu beter waar mijn kracht en talenten liggen, en ik heb meer zelfvertrouwen gekregen.
Mentoren zijn belangrijk
In het kader van de beurs kreeg Van Dam ook een mentor toegewezen, een voormalige voorzitster van de IAWA. “Het is volgens mij ontzettend goed om een mentor te hebben, vooral als dat een iets ouder iemand is die al carrière heeft gemaakt,” zegt ze. “En het is ook nuttig voor je contacten en je netwerk.” Voor Van Dam heeft dat ertoe geleid dat ze dit jaar in de financiële commissie van IAWA plaatsneemt, waar ze contact kan leggen met ervaren professionals als CFO’s, en van hen kan leren.
Maar ze was zich eerder ook al bewust van de waarde van mentoren. Via haar jaar in het bestuur van de VSV maakte ze kennis met een vrouw die het bestuur adviseert en die sinds die tijd haar professionele mentor is geworden. Van Dam deed bovendien beroep op een persoonlijke mentor toen ze door een moeilijke tijd ging. “Ik vind het moeilijk om hulp te vragen. Ik zag dat als een zwaktebod, maar ik ben er de afgelopen jaren achter gekomen dat het veel makkelijker wordt als je dat wel kunt. En je bent dan misschien juist een voorbeeld voor anderen.”
Ze vertelt dat ze dankzij deze mentoren enorm is gegroeid. “Ik weet nu beter waar mijn kracht en talenten liggen, en ik heb meer zelfvertrouwen gekregen,” zegt ze. “Ik kwam erachter dat ik bepaalde dingen deed omdat ik onbewust bezig was om anderen te pleasen, in plaats van mezelf. Daar ben ik me het afgelopen jaar meer bewust van geworden. Ik leerde om te kiezen voor de dingen die ik wil en niet voor de dingen waarvan ik denk dat ze van me verwacht worden, en om vaker nee te zeggen tegen dingen waar ik geen zin in heb. Ik kies vaker voor mezelf.”
Studeren en andere dingen
Van Dam is inmiddels bezig aan het tweede jaar van haar master Control & Simulation en schrijft haar scriptie over duurzame trajectoptimalisatie in de luchtvaart. Ze onderzoekt de mogelijkheden om de milieueffecten van vliegen te reduceren door vliegtuigen andere routes te laten nemen. Als een vliegtuig op een vliegroute bijvoorbeeld wind tegen heeft, kan het gezien het milieueffect slimmer zijn om een omweg te maken, waardoor de vlucht weliswaar langer wordt, maar er minder tegenwind is.
Naast haar studie liep Van Dam stage bij de Koninklijke Luchtmacht. Ze ontwierp daarvoor een tactisch controlecentrum voor een simulatie voor zes helikopters, elk in een andere simulator. Bovendien is ze de coördinator van het Start-up Voucher Program van de Aerospace Innovation Hub, die studenten in de lucht- en ruimtevaart helpt bij de introductie van nieuwe ideeën via financiering en coaching van start-ups.
Haar advies aan andere studenten is om vooral niet te vergeten dat er ook nog dingen zijn buiten de wetenschap. “Mijn tijd in Delft is bepaald door alles wat ik naast mijn studie deed, zoals commissiewerk en mijn lidmaatschap van verenigingen,” aldus Van Dam. “Natuurlijk heb ik veel geleerd van alles wat ik heb gedaan voor mijn bachelor en master, maar op persoonlijk vlak heb ik zoveel geleerd van het werken met mensen in een andere omgeving. Ik zou iedereen aanraden om verder te kijken dan je studie en om ook dingen daarbuiten te doen”.
