Van satellieten die vanaf een vliegtuig de ruimte ingaan tot het voorspellen van ticketprijzen op basis van een algoritme: de bedrijven die deel uitmaken van de Aerospace Innovation Hub (AIH) op de TU Delft Campus ontwikkelen baanbrekende innovaties op het gebied van lucht- en ruimtevaart. Femke Verdegaal, als directielid medeverantwoordelijk voor de groei van het initiatief, vertelt over het samenbrengen van de industrie, de wetenschap, startups en studenten om innovatie in de lucht- en ruimtevaart te bevorderen. “Wij fungeren echt als springplank.”
Foto: Dawn Aerospace
“Er was behoefte aan een plek om innovaties door te ontwikkelen”, vertelt Verdegaal over de start in 2020. “Toen de ruimte boven in de faculteit vrijkwam, konden we die plek creëren. Wij geloven dat samenwerkingen leiden tot de beste innovaties. En die samenwerking stimuleren we hier van harte.” De community telt 36 startups waarvan 14 kantoor hebben bij de Aerospace Innovation Hub. Ook dreamteams AeroDelft en Tumbleweed zijn er gevestigd.
In één gebouw met wetenschappers en studenten
TU Delft Campus kent meerdere start-up hubs, of incubators. Sommigen groot en bekend, zoals YES!Delft, andere wat kleinschaliger, nieuwer en thema-gedreven zoals de AIH. Uniek aan de AIH is de locatie, bovenin de faculteit. “Onze locatie zorgt ervoor dat de samenwerking tussen de ondernemers, wetenschappers en studenten heel laagdrempelig is. Het gaat toch makkelijker als je elkaar in hetzelfde gebouw treft.”
Professoren met ideeën
Iedere start-up heeft een unieke ontstaansgeschiedenis. De ene keer komt een bedrijf voort uit een afstudeeronderzoek en wagen de studenten de stap naar het ondernemerschap. Maar, het kan ook zijn dat het idee vanuit een wetenschapper komt. Dan is er bijvoorbeeld financiering beschikbaar via de NWO-take-off-regeling vanuit de overheid, gesteund door de TU Delft. “Een wetenschapper wil of kan niet altijd gaan ondernemen en ziet graag dat gemotiveerde (oud-)studenten zich storten op de business case van een innovatie. Dan zien we regelmatig dat een professor op de achtergrond betrokken blijft,” vertelt Verdegaal.
Dawn Aerospace
Die verwevenheid tussen onderzoek en ondernemen komt ook terug bij Dawn Aerospace. Het bedrijf heeft een vliegtuig ontwikkeld waarmee satellieten de ruimte in gelanceerd kunnen worden, de MK-II Aurora. Dit zogenaamde ‘ruimtevliegtuig’ slaat een brug tussen de lucht- en ruimtevaart en kan gebruik maken van reguliere vliegvelden. Doordat het vliegtuig grote hoogte kan bereiken, kunnen satellieten vanaf het vliegtuig de ruimte in worden gelanceerd. Dit maakt satellietlanceringen eenvoudiger, duurzamer en beter betaalbaar.
De onderneming is voortgekomen uit Dreamteam Delft Aerospace Rocket Engineering (DARE). De Delftse Dreamteams gelden vaker als een grote bron van inspiratie, ook voor Dawn Aerospace. In 2018 won het bedrijf de Aerospace Start-up Voucher waardoor ze via coaching en financiering de kans kregen hun bedrijf verder uit te bouwen. Ze zijn momenteel gevestigd in Delfgauw en hebben een team in Nieuw-Zeeland. Daar zijn er ruimere mogelijkheden voor testvluchten. Het bedrijf biedt volgens Verdegaal interessante plekken voor afstudeerders en “ze weten ook onze studenten te inspireren en enthousiasmeren voor ondernemerschap”.
Samenwerking industrie
De koppeling tussen industrie en onderwijs, wordt actief gelegd. Zo zijn er veel Aerospace-bedrijven die hun uitdagingen delen via het Joint Interdisciplinary Project. Via projecten, krijgen samenwerkingen tussen onderzoek en de industrie vorm. Hierdoor krijgt de TU Delft zicht op de uitdagingen van het bedrijfsleven, terwijl de industrie inspiratie krijgt van een groep interdisciplinaire studenten. Studenten op hun beurt, komen in aanraking met ‘real live’ uitdagingen en leren dus veel over de praktijk. Bedrijven als KLM, SunEpress, Airbus, Embraer, GKN Aerospace en Jet Aviation namen hier al aan deel.
Ook houdt Airbus kantoor in de AIH om op die manier –letterlijk- dicht op de innovaties te zitten. “Airbus is regelmatig te vinden in de AIH. Voor de start-ups is daardoor een snelle ‘reality check’ van hun innovaties mogelijk”, legt Verdegaal uit.
De industrie en onderzoeksinstellingen weten elkaar prima te vinden. Recent zijn twee initiatieven gestart die erop gericht zijn de aerodynamica van vliegtuigen te verbeteren om zo de milieu-impact te verminderen.
Uitvliegende bedrijven
Verdegaal heeft de afgelopen jaren de groei van de AIH van dichtbij meegemaakt. “We fungeren echt als springplank. Het is geweldig om bedrijven te zien groeien en -in sommige gevallen- uit te zien vliegen.” En, hoe mooi het ook is als de succesvolle start-ups uitvliegen, het liefst ziet Verdegaal de bedrijven neerstrijken in Delft of in de omgeving zodat de verbondenheid met de hub groot blijft. Dat gebeurt dan ook met regelmaat.
Een succesvol bedrijf dat recent haar vleugels heeft uitgeslagen is Bonanza.aero, van TU Delft alumnus Dennis Michon. Hij besloot met drie anderen in de zomer van 2020 een bedrijf te starten dat met behulp van een algoritme ticketprijzen kan voorspellen. Luchtvaartmaatschappijen kunnen met behulp van die informatie hun eigen aanbod verscherpen. Het team won de Start-up Voucher en verhuisde hun kantoor van Haarlem naar Delft. “De connecties met de industrie en de toegang tot de professoren en onderzoekers van de TU Delft, waren de voornaamste redenen voor hun komst”, weet Verdegaal.
Dat wierp al snel zijn vruchten af. Victor Rijkaart, voorheen werkzaam bij Airbus en GKN Fokker en als industrie-professional betrokken bij de AIH, coachte de start-up. En met succes. Al in augustus 2021 zocht FLYR Labs, een financiële softwareontwikkelaar voor de luchtvaartindustrie, contact met Bonanza. Het klikte - FLYR-oprichter Alex Mans bleek een inspirator te zijn geweest voor Michon - en Bonanza.aero werd overgenomen.
Ondernemerschap werkt aanstekelijk
De belangstelling voor de hub groeit. “We hebben gewerkt aan onze zichtbaarheid en dat zorgt ervoor dat meer (oud-)studenten ons goed weten te vinden. Daar helpt onze locatie natuurlijk ook bij.” Het aantal aanmeldingen voor de Start-up Voucher neemt ieder jaar toe. “Het ‘ondernemersvirus’ werkt aanstekelijk”, vervolgt Verdegaal. Het is geweldig om te zien hoe bedrijven uit de community studenten inspireren om te gaan ondernemen.”
Wie de volgende uitvlieger wordt? Daar wil Verdegaal zich niet aan wagen. “Er zitten een paar bedrijven tussen met innovaties die echt een positieve impact kunnen maken op de lucht- en ruimtevaart. De sector is volop in beweging en zich aan het richten op verduurzaming. Ik weet zeker dat ‘onze’ bedrijven daar een belangrijke bijdrage aan gaan leveren.”