Omgaan met stress: wearable technologie bij behandeling van PTSS

De voor de hand liggende oorzaken van stress zijn overal om ons heen: dringende deadlines op het werk, kinderen die 's nachts niet doorslapen, een lekkend dak. Maar soms zijn het kleinere dingen, locaties of specifieke tijdstippen van de dag, die ons stressniveau verhogen. Inzicht in die stress-triggers met behulp van draagbare technologie, met een focus op mensen die veel stress ervaren - mensen met PTSS - is het onderwerp van het promotieonderzoek van Xueliang Li.

Societal challenge: Health Disciplinary perspective: People Technology

Design gebruiken om mensen te helpen

Li had weinig ervaring met wearable technologies voordat hij aan zijn PhD aan de faculteit Industrieel Ontwerpen van de TU Delft begon. Hij voltooide zijn masteropleiding in design aan de Jiangnan University en vertelde dat deze ervaring hem "het gevoel gaf dat hij meer had kunnen doen". Dus toen hij financiering kreeg van de China Scholar Council (een onderwijsprijzenprogramma van de Chinese overheid) om een PhD te doen, wist hij dat hij design wilde gebruiken om mensen directer te helpen. "Ik wil een directe impact hebben op mensen en op de maatschappij," zegt hij.

Door toeval - een universitair hoofddocent tijdens zijn masteropleiding was net terug van de TU Delft - werd Li voorgesteld aan professor Kaspar Jansen van de TU Delft | faculteit Industrial Design Engineering. Professor Jansen maakte deel uit van een team dat een project initieerde dat zich richtte op de geestelijke gezondheid van veteranen met een posttraumatische stressstoornis, ofwel PTSS. En zo kwam Li terecht bij het project Grippy, een slimme handschoen die gebruik maakt van sensoren om stressniveaus te monitoren.

The complete set of the sensor glove, the receiver and the smartphone

Lees Xueliang's thesis:

Front cover of Xueliang's thesis, bright coloured with the title 'Getting a grip on stress: Designing smart wearables as partners in stress management' on it.

Project Grippy

Grippy gebruikt drie methoden om gegevens te traceren. De handschoen, die eruitziet als een vingerloze gewichthefhandschoen, bevat sensoren die de hartslag en de versnelling bijhouden, een druksensor waar de drager in kan knijpen als hij zich gestrest voelt. De sensor maakt verbinding met een mobiele telefoon-app die tijd en locatie bijhoudt. Li wist dat gebruikers wearables anders zouden zien dan andere technologieën. "Het zijn accessoires," zegt hij, dus gebruikers willen misschien dat deze apparaten esthetische voorkeuren overbrengen of een bepaald gevoel voor stijl aangeven. Daarnaast is er de draagbaarheidsfactor: de apparaten moeten comfortabel zijn. Hij wilde beter begrijpen hoe mensen zouden kunnen omgaan met deze technologieën, die een breed scala aan mogelijkheden kunnen hebben.

Veteranen met PTSS

Mensen, in Li's geval veteranen, gediagnosticeerd met posttraumatische stressstoornis, kunnen stress ervaren in verschillende dagelijkse contexten, maar die triggers zijn niet altijd voor de hand liggend. Li hoopte dat Grippy mensen met chronische PTSS zou kunnen helpen meer inzicht te krijgen in hun stoornis en hen mogelijkheden zou kunnen bieden om sommige van de triggers te helpen overwinnen. Andere therapieën vinden plaats in een klinische setting. Blootstellingstherapie bijvoorbeeld, waarbij een patiënt herhaaldelijk en begeleid iets ervaart dat angst veroorzaakt. "De handschoen zou mensen met PTSS kunnen helpen zichzelf te trainen in het dagelijks leven," zegt hij.

Li gebruikte een Research-through-Design (RtD) proces tijdens zijn thesiswerk. RtD is geen strikte methodologie met stapsgewijze instructies, maar laat onderzoekers eerder nadenken over inzichten naarmate hun onderzoek zich ontvouwt. Omdat het zijn eerste ervaring was met het werken met mensen met PTSS, had hij eerst een ontmoeting met medische professionals om beter te begrijpen hoe hij zijn eerste onderzoeken moest aanpakken. "Mensen met PTSS kunnen hun eigen kwetsbaarheden en gevoeligheden hebben," zegt hij. Terwijl hij sprak met mensen met PTSS, moest hij ook rekening houden met de onderzoeksethiek en ervoor zorgen dat hij niemands persoonlijke informatie onthulde, of extra psychologische belasting veroorzaakte door hun betrokkenheid bij het onderzoek.

Someone flexing their fingers, the handis in the glove.

Impression of the glove in action during research experiments in the lab, with test subjects.

Arm from behind, with clear view on the wearing of the sensor

Nog veel onderzoek te doen

Hij zegt dat er nog veel onderzoek moet worden gedaan naar alledaagse wearables voor therapeutische doeleinden. "Iets dat continu aan je lichaam is bevestigd, mag fysiek niet oncomfortabel zijn," zegt hij. Maar zulke apparaten moeten ook een goede balans zien te vinden tussen enerzijds mensen genoeg stimuleren om beter te worden, en anderzijds hen ook niet te ver pushen en hierdoor hun aandoening verergeren. Met zijn werk wilde Li gesprekken op gang brengen over de voordelen en risico's van deze apparaten; een beginpunt van een proces dat waarschijnlijk nog jaren zal duren naarmate de technologie voortschrijdt.

De PhD-ervaring aan de TU Delft

Op de vraag hoe lang hij al in Nederland woont, zegt hij lachend: "te lang." Li komt oorspronkelijk uit Noord-China en deed in 2015 een kort uitwisselingsprogramma in Nederland, de eerste keer dat hij in het buitenland woonde. Hij zegt dat hij gehecht is geraakt aan zijn leven hier en zegt dat hij weet dat er dingen zijn die hij zal missen. "Ook zal ik me waarschijnlijk op een iets andere manier gedragen dan de mensen in China nu," zegt hij.

Zowel de werkomgeving als de culturele omgeving waren anders in Delft dan wat hij in China ervoer, maar hij ziet het een niet als beter dan het ander. "Er is geen goed of slecht", zegt Li. In Delft werd van hem verwacht dat hij zelfstandiger opereerde en had hij meer contact met betrokkenen en belanghebbenden. Hij woonde ook in gedeelde huisvesting met huisgenoten van over de hele wereld en noemt deze "culturele uitwisseling" als een van de voordelen van zijn PhD-ervaring.

Plannen voor de toekomst

Na zijn promotie gaat Li naar de Southern University of Science and Technology (China), waar hij een aanstelling heeft gekregen aan de School of Design. De nieuwe designschool, die pas in 2021 is opgericht, zal in 2025 een onafhankelijk designinstituut worden. Hoewel de school in Shenzhen ligt, aan de andere kant van het land dan waar hij opgroeide, is Li blij dat hij naar huis gaat. "Ik kijk echt uit naar het leven daar." Hij heeft een tenure-track positie aanvaard en verwacht dat hij, naast het voortzetten van zijn onderzoek, een zware werklast zal hebben als docent. "Er zullen veel nieuwe studenten zijn die net als ik design als hun toekomstige pad zullen kiezen," zegt Li.

Ontwerpmethodologie

Li gebruikte een Research-through-Design (RtD) proces tijdens zijn thesiswerk. RtD is geen strikte methodologie met stapsgewijze instructies, maar laat onderzoekers nadenken over inzichten naarmate hun onderzoek zich ontvouwt.