Expertisecentrum OV-betalen
Onderzoek naar en ontwerp van gebruiksgerichte OV-ticketingsystemen
Het Expertisecentrum OV-betalen verkent nieuwe oplossingen die de gebruikservaring van de OV-chipkaart en toekomstige OV-betaalsystemen kunnen verbeteren. Dit gebeurt in een gebruiksgericht onderzoek- en ontwerplab, waarin onderzoekers en afstudeerders van de TU Delft samenwerken met bedrijven, overheden en technologie-ontwikkelaars. In de aankomende fase van het project zullen wij deze gebruiksgerichte aanpak breder toepassen dan op openbaar vervoer alleen en gaan kijken naar persoonlijke mobiliteitsdiensten. Want of je je nou verplaatst met privaat, gedeeld of openbaar vervoer, uiteindelijk wil je als reiziger snel, eenvoudig en tegen een redelijke prijs van A naar B.
OV-betalen en de OV-chipkaart
De OV-chipkaart, het Nederlandse systeem voor betalen in het openbaar vervoer, is uniek qua schaal (door heel het land) en complexiteit (veel betrokken partijen). Bij de introductie ervan bleken aspecten van het systeem onderontwikkeld op het gebied van gebruiksgemak. Echter, het OV-chipkaartsysteem kan reizigers ook grote voordelen bieden. Het doel van het Expertisecentrum OV-betalen is om het gebruiksgemak van het huidige systeem te verbeteren, maar ook om te zorgen dat nieuwe ontwikkelingen – zoals het integreren van bankpassen en mobiele telefoons als betaalmethoden – direct waarde toevoegen voor de eindgebruikers. De term OV-betalen slaat op het hele systeem van ticketing- en betaalmethoden voor het Nederlandse openbaar vervoer, dus papieren kaartjes, de OV-chipkaart en in de toekomst ook de bankpas en de mobiele telefoon.
Video: Introductie van X-CEPT
Organisatie en samenwerking
Het Expertisecentrum OV-betalen is een initiatief van de faculteit Industrieel Ontwerpen. Binnen het Expertisecentrum is een aantal onderzoeks-/ontwerpprojecten geformuleerd en vervolgens zijn praktijkorganisaties benaderd voor deelname hierin en externe financiering. Naast private financiering heeft het Expertisecentrum OV-betalen een projecttoeslag ontvangen van de overheid via ClickNL.
Het Expertisecentrum heeft samengewerkt met het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), het Interprovinciaal Overleg (IPO), OV-Reizigersorganisatie ROVER, Nederlandse Spoorwegen (NS), RET (vervoersbedrijf Rotterdam), GVB (vervoersbedrijf Amsterdam), Connexxion (algemeen vervoersbedrijf), luchtvaartmaatschappij KLM, luchthaven Schiphol, Thales (maker van OV-chipkaartapparatuur en -software) en Translink (het bedrijf achter de OV-chipkaart).
X-CEPT: verleden, heden en toekomst
OV-chipkaart Afstudeerlab: De eerste fase van het Expertisecentrum werd uitgevoerd onder de naam 'OV-chipkaart Afstudeerlab'. De focus lag voornamelijk op het analyseren van gebruiksproblemen van het recent geïntroduceerde OV-chipkaartsysteem en het ontwikkelen van mogelijke oplossingen daarvoor. Onder de begeleiding van ervaren ontwerponderzoekers analyseerden drie afstudeerders middels een veldstudie het <link io onderzoek research-labs expertisecentrum-ov-betalen-xcept projecten analyse-gebruiksgemak-ov-chipkaart>gebruiksgemak van de OV-chipkaart en zetten dat af tegen het gebruik van vergelijkbare systemen in Hong Kong en Londen. In individuele ontwerptrajecten ontwikkelden de afstudeerders vervolgens oplossingen voor de gebruiksproblemen die ze eerder hadden geïdentificeerd. Hier ging het om het zichtbaar maken van statusinformatie van OV-chipkaart, een vloeiender en eenvoudiger in- en uitcheckprocedure, en het verbeteren van het kaartaanschafproces en de helpdesk.
Expertisecentrum OV-betalen. In de tweede fase werd de naam veranderd om duidelijk te maken dat het project zich nu ook richtte op de toekomstige mogelijkheden van OV-betalen. Naast afstudeerders werd een aantal projecten nu ook uitgevoerd door onderzoekers. Een aantal deelprojecten pakte nog steeds huidige uitdagingen van de OV-chipkaart aan, zoals de gebruikservaring van OV-betalen voor internationale luchtreizigers die naar Nederland komen, de ticketingervaring bij grensoverschrijdend spoorvervoer en het voorkomen van gemiste in- en uitchecks bij open betaalgrenzen (stations met palen i.p.v. poorten). Maar ook werd verkend hoe in de (nabije) toekomst bankpassen op gebruiksvriendelijke manier geïntegreerd zouden kunnen worden in het OV-chipkaartsysteem, hoe mobiel OV-betalen geïmplementeerd zou moeten worden om een prettige gebruikservaring op te leveren en hoe een nieuwe generatie toegangspoorten een superieure gebruikservaring en doorstroom zou kunnen bieden.
De toekomst: Expertisecentrum voor gebruiksgerichte mobiliteitsdiensten. Dit wordt de volgende fase van het expertisecentrum, gericht op het onderzoeken en ontwerpen van diensten voor slimme persoonlijke mobiliteit. We volgen dezelfde gebruiksgerichte en integrale aanpak als in eerdere projecten, maar op nieuwe onderwerpen en met nieuwe consortia van transportbedrijven, overheden en technologie-ontwikkelaars.
We zullen de toekomst verkennen van zogenaamde TRIP-platforms (Ticketing, Reserveren, Informatie en Planning) en hoe nieuwe transportmodaliteiten geïntegreerd kunnen worden in een gebruiksvriendelijk ecosysteem voor persoonlijke mobiliteit. De hoofdthema's die de verschillende deelprojecten zullen verbinden zijn Mobility as a Service (MaaS) en Frictieloos Reizen. Het startpunt voor elk project is het gebruik en de gebruiker, in dit geval de reiziger. We zullen kritieke gebruiksfactoren identificeren en verkennen hoe de ideale gebruikservaring zou zijn voor toekomstige mobiliteitsdiensten.
Meer informatie en/of samenwerken?
Suzanne Hiemstra-van Mastrigt
- +31 (0)15 278 1225
- S.Hiemstra-vanMastrigt@tudelft.nl
-
Faculteit Industrieel Ontwerpen
Technische Universiteit Delft