De Tesla onder de doodskisten
Bob Hendrikx richtte 3 jaar geleden Loop Biotech op. Met zijn unieke product – levende doodskisten gemaakt van paddenstoelen - wil de ondernemer een duurzame revolutie ontketenen in de uitvaartindustrie en ver daarbuiten. Hendrikx begon in de incubator YES!Delft en heeft inmiddels een eerste productiefaciliteit op de Delftse Schieoevers met 15 werknemers. Hoe kijkt hij terug op de afgelopen drie jaar? Wat zijn de belangrijkste inzichten?
Door Jurjen Slump • 25 Oktober 2023
Bob Hendrikx © Loop Biotech
1. Hoe ben je op het idee gekomen om levende doodskisten te maken?
“De gedachte ‘ik ga als jonge architect doodskisten maken van paddenstoelen’ was het sluitstuk van een welhaast filosofische zoektocht om zo duurzaam mogelijk te bouwen. Als er al sprake was van een eureka-moment, dan meerdere. Als student Bouwkunde had ik tijdens een project in Detroit gewerkt aan het verduurzamen van vervallen, oude huizen, maar ik vond het resultaat nog niet groen genoeg. Tijdens mijn master Architectuur & Industrieel Ontwerpen kreeg ik het idee om architectuur te combineren met biotech, om huizen door de natuur te laten groeien. Zo ben ik op mycelium gekomen, het wortelnetwerk van paddenstoelen waarmee wij ook onze doodskisten produceren. Met een schaalmodel van zo’n levend huis stonden we op de Dutch Design Week en iemand vroeg: wat gebeurt er als iemand daarin doodgaat? Daaruit groeit een prachtig bos, antwoordde ik. Toen dacht ik: daar moet ik iets mee.”
2. Dit klinkt inderdaad erg filosofisch allemaal, maar hoe werkt het precies?
“Mycelium is het ondergrondse wortelnetwerk van paddenstoelen. Het is een van de grootste recyclers van de natuur. Zijn vermogen om dood organisch materiaal om te zetten in nieuw leven, maakt dit organisme tot de drijvende kracht achter een gezonde bodem en natuur. Met onze producten stellen wij dus mensen in staat om als compost het leven na hun dood te verrijken. In plaats van het milieu te vervuilen met dode materialen, veranderen wij juist het systeem door levende materialen te kweken die ten goede komen aan de natuur. De kisten worden in onze duurzame fabriek in Delft in slecht 7 dagen gekweekt, met alleen lokale paddenstoelen en geupcycelde hennepvezels.”
3. Welke groei heb je de afgelopen jaren doorgemaakt?
“We bestaan nu zo’n drie jaar en hebben een productiecapaciteit van zo’n 500 kisten per maand. In totaal zijn al circa 500 mensen erin begraven. Mijn vriendin Lonneke Westhoff is de co-founder. Zij is er pas later bijgekomen. Lonneke is meer risico-avers dus vond de beginfase spannender. Toen we in wat rustiger vaarwater kwamen, kwam zij aan boord. We zijn dus nu een echt familiebedrijf! Dat betekent overigens niet dat we het altijd over het bedrijf hebben. We hebben de afspraak dat als we thuis zijn het in principe niet over Loop gaat.”
4. Nog niet veel bedrijven zijn hiermee bezig. Tegen welke uitdagingen loop je zoal aan?
“We zijn de enige ter wereld die op deze schaal mycelium laten groeien. Bijna alles wat we doen heeft nog nooit iemand gedaan. En dan kom je er bijvoorbeeld achter dat de stagiair die hier driekwart jaar heeft gewerkt meer kennis en ervaring heeft dan de grootste experts ter wereld. En we komen de gekste uitdagingen tegen. Mycelium eet bijvoorbeeld plastic, maar we kweken het ook in een plastic mal, die het dus opeet…. Dat zijn interessante dingen om mee bezig te zijn.”
5. Leidt dat tot nieuwe inzichten?
“De mogelijkheden van mycelium zijn enorm. Je hebt niet alleen een product met een uiterst lage CO2-voetafdruk, het heeft ook nog allemaal mooie andere toepassingen. Ik zei al dat mycelium de grootste recycler van de natuur is, het voedt zich met allerlei afvalstoffen. Mycelium heeft dus ook de potentie om de grond van begraafplaatsen te reinigen, die vaak vervuild zijn door decennialang gebruik van reguliere kisten. Dat is uniek: hoeveel andere bedrijven zijn er die een product hebben waarbij het beter is voor de aarde zodra de omzet omhooggaat? Dit heeft nu nog geen financiële waarde, maar dat gaat op termijn wel veranderen. De bodemkwaliteit staat onder druk.”
6. Hoe wordt daarop gereageerd in de uitvaartbranche?
“Het is een ietwat conservatieve wereld met grote bedrijven en wij zijn natuurlijk een jonge startup die de ambitie heeft om de wereld te redden. Dus de verandering gaat minder snel dan wij willen. Maar uiteindelijk hopen wij dat ons product ertoe leiden dat de uitvaartindustrie fors verduurzaamt, over de hele keten. Wij produceren alles lokaal, in Nederland. In de natuur hoeft niets te sterven voor ons product: geen bomen van grote ecologische waarde die eerst dertig jaar groeien voordat iemand het bos ingaat, vaak elders op de wereld, om ze om te zagen en hierheen transporteren. Dat is zo zonde! Hout is een hoogwaardig materiaal dat zo veel meer andere mooie toepassingen heeft dan het in de fik te steken!”
7. Wat gaat deze innovatie allemaal teweegbrengen op de langere termijn?
“Onze doodskist is nog maar het begin. Ik geloof in de biorevolutie en het ontstaan in een regeneratieve economie die draait op producten die goed zijn voor de aarde. Uiteindelijk kunnen we elk organisme laten maken wat we willen. We kunnen bomen licht laten geven en naast de snelweg laten groeien. Dat is dan je straatverlichting! Wij maken nu ons product met mycelium, maar ook rond andere organismen zijn tal van innovaties en toepassingen denkbaar. Dat is organism driven design. Wij kweken een nieuwe generatie producten die het leven verrijken.”
8. Terug naar Loop: wat wil je op korte termijn bereiken?
“De uitdaging voor het komende jaar is om onze V1 fabriek van 1000m2 verder uit te breiden en op te schalen en zorgen dat de kwaliteit van het product perfect is. Daarna gaan we pas écht opschalen. Als we dat niet doen, kan het goed misgaan zoals we helaas bij VanMoof hebben gezien. Het kweken van mycelium is namelijk uitdagend. Het is een wezen met ontelbare karakters. Als je de temperatuur in de klimaatkamer waar het product wordt gekweekt maar een beetje aanpast, geeft dat al een andere sterkte of kleur. Pas als we dat goed op orde hebben, gaan we groeien binnen Europa, en op termijn hopelijk ook naar Amerika. Zodra we gaan opschalen, kunnen we ook op prijs gaan concurreren. We zijn nu nog een beetje de Tesla onder de doodskisten.”
