Sharlene en Lieke droegen bij aan het IPCC rapport: ‘een onvergetelijke ervaring’

En dan ben je ineens een van de schrijvers van het indrukwekkende IPCC rapport deel II over impact, adaptatie en kwetsbaarheid dat afgelopen februari werd gelanceerd. Het overkwam TBM onderzoekers Sharlene Gomes en Lieke Brackel. Beiden hadden de ervaring niet willen missen.

Het begon allemaal met een oproep op twitter 2 jaar geleden. Er werden onderzoekers gezocht die wilden bijdragen aan het ‘water’ hoofdstuk van het IPCC rapport. Sharlene en Lieke reageerden op de oproep. En omdat ze beiden de juiste onderzoeksachtergrond in water-gerelateerde adaptatie hadden, werden ze geselecteerd om deel te nemen. Beiden waren in de wolken met deze prachtige kans om bij te dragen aan zo’n belangrijk onderzoeksrapport en al snel moesten ze flink aan het werk. 
 

Heel veel papers

Hun taak was om een review te doen van wereldwijd onderzoek naar watergerelateerde klimaatadaptatie in verschillende sectoren. In de praktijk betekende dat heel veel papers doorspitten onder flink wat tijdsdruk, want de deadlines waren strikt. Met 23 teamleden die zowel geografisch gezien als academisch een diverse achtergrond hadden, ploegden ze eerst met een quickscan door 2000 papers geschreven tussen 2014-2020 over het wateronderwerp. De papers moesten gecodeerd worden op relevantie: Gaan ze over water adaptatie? Staat er bewijs over de effectiviteit van adaptatiemaatregelen in het artikel? In deze eerste fase moesten de papers voldoen aan een aantal indicatoren, zeven in totaal. Uiteindelijk bleven er 359 papers over die nader onderzocht moesten worden door minstens 2 of 3 reviewers in de zomer en herfst van het jaar 2020. 

Een buitenkans

In het voorjaar van 2020 gingen ze aan de slag. ‘Omdat ik toch in de coronaperiode aan huis gekluisterd was, vond ik het wel een mooi idee om mijn vrije tijd te wijden aan het IPCC rapport. Zo’n kans krijg je natuurlijk niet iedere dag’, zegt Sharlene. Zo dacht Lieke er ook over. ‘Ik zat wel middenin mijn promotietraject, maar ja, dit kon ik niet laten schieten ook al moest ik het naast mijn reguliere werk doen.’ Gelukkig ondersteunden Leon Hermans en Neelke Doorn, de begeleider van respectievelijk Sharlene en Lieke, het initiatief.’ Lieke vond het fijn om naast het toch wat solitaire promotietraject samen met andere experts te overleggen over welke papers ‘door’ mochten. ‘Daar hadden we soms wel levendige discussies over omdat indicatoren soms anders geïnterpreteerd werden. Deze cross check was echt belangrijk, zeker voor een high-level rapport als dat van IPCC. Het was ook fijn dat de IPCC leaders open stonden voor het toevoegen van papers waarvan wij dachten dat ze erbij hoorden, maar die niet bij de initiële 2000 geselecteerde papers zaten. Ook konden we helpen met reviewen van andere delen van het rapport als experts. Dat was ook heel gaaf.’ 

Pittig

Er zat ook behoorlijk wat tijdsdruk op het hele proces. In 2020 namen Lieke en Sharlene minutieus de geselecteerde papers door om mooie quotes voor het IPCC rapport te verzamelen. ‘Toen had ik wel een momentje van hoe moet ik dit allemaal rond krijgen, naast mijn reguliere werkzaamheden’ zegt Lieke. Ook Sharlene vond het best pittig om zoveel werk te verzetten naast haar postdoc traject. Na deze intensieve ronde zat het meeste werk erop voor beide onderzoekers. Tot november en december 2020 toen ze werden gevraagd om een synthese te maken van alle resultaten van onderwerpen binnen het thema adaptatie voor verschillende sectoren in de water sector, zoals landbouw en stedelijk/voor-stedelijke omgeving. Daarna was het aan de coördinerende hoofdauteurs van hoofdstuk 4 van het IPCC rapport om met deze input de definitieve paragraaf te schrijven. Dat is uiteindelijk paragraaf 4.7 geworden.

Veni?

De hele ervaring heeft Sharlene geïnspireerd om voor een veni grant te gaan waarin ze nog dieper wil ingaan op welke indicatoren je moet gebruiken om succes in klimaatadaptaties te meten in steden. Ook het lezen van de verschillende papers op dit gebied heeft haar nieuwe inzichten gebracht en ideeën om ‘vervolg’ papers te schrijven, misschien ook wel met de onderzoekers waarmee ze nauw heeft samengewerkt bij het schrijven van het IPCC rapport. Sharlene: ‘Ik vond het vooral interessant om op globale schaal te kijken naar klimaatadaptatie. In mijn PhD en Postdoc onderzoek doe ik dat vooral op lokaal, community niveau. Het bijdragen aan het rapport was echt een verrijking voor mijn eigen ontwikkeling in het onderzoeksveld van waterbeleidsissues in de stedelijke en voorstedelijke omgeving.

Verrijking van onderzoeksvaardigheden

Lieke heeft nog geen concrete plannen met de inhoudelijke kennis die ze heeft opgedaan, want het past niet één op één in haar promotieonderzoek naar ethiek in klimaatadaptatie. Maar het hele systematische onderzoeksproces heeft haar als onderzoeker sterker gemaakt, haar onderzoeksvaardigheden verrijkt. ‘Zo heb ik ervaren dat het belangrijk is dat definities helder zijn wanneer je met een review proces bezig bent. ‘De leercurve was steil. Dat maakte het intens en leerzaam. Soms was het ook saai want niet alle papers waren even interessant, zeker als ze niet direct gerelateerd waren aan je eigen onderzoek. Maar dat weegt niet op tegen de ervaring en wat ik heb geleerd. Zo vond ik het heel mooi om impact te maken op beleidsniveau, om een bijdrage te leveren aan de samenleving, dat gebeurt zeker niet altijd met onderzoek.

Sharlene heeft haar postdoc inmiddels afgerond en gaat per 1 juni aan de slag als assistant professor bij de universiteit Leiden. Lieke hoopt over anderhalf jaar haar doctors titel op zak te hebben. En dan staat deze ervaring maar mooi op haar CV!

Wil je meer weten? Lieke heeft een blog geschreven over haar ervaringen tijdens het IPCC traject. Die kan je hier teruglezen.