Amsterdamse kademuren renoveren en energieambities waarmaken

Warmte uit het Amsterdamse grachtenwater zou in de zomer kunnen worden opgevangen, opgeslagen in de ondergrond, om in de winter te gebruiken. Aquathermische energie uit oppervlaktewater zou een alternatief kunnen zijn voor aardgas, aangezien deze stad een groot aantal grachten en open water telt. AMS Institute, samen met onderzoeker Maéva Dang van faculteit Bouwkunde, werkt aan het oplossen van de energie uitdagingen van Amsterdam. 

Een innovatieve grachtenwand met warmtewisselaar

Het project richt zich op duurzame verwarmingsoplossingen voor de historische gebouwen in Amsterdam. Een van de vragen is of grachten kunnen helpen om het gebouwde erfgoed van Amsterdam af te koelen of juist op te warmen. Voor dit project verkennen de onderzoekers de mogelijkheden voor synergie met alternatieve warmteoplossingen zoals thermische energie, restwarmte en andere vormen van lage temperatuur in de historische binnenstad. Ter illustratie, wat betreft aquathermische oplossingen is het mogelijk om temperaturen van oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater om te zetten in energie. Een veelbelovend concept onderzoekt de toepassing van een warmtewisselaar die kan worden aangesloten op een warmtepompsysteem. Een dergelijke duurzame verwarmingstechniek is nog niet eerder toegepast in een historische binnenstad.

Energiekademuurtypologieën en de energievraag

Energiekademuursystemen hebben verschillende schaalmogelijkheden. Op basis van de energievraag van de huizen langs de grachten en de ruimtebeperkingen kunnen verschillende systemen worden opgezet: individuele warmtepomp of collectieve warmtepomp (meerdere gebouwen tot wijk) gecombineerd met warmte- en koudeopslag. Ook kan de warmtepomp ofwel in de huizenblokken worden geplaatst of als een aparte entiteit in een technische ruimte (boven of onder het straatniveau). Het onderzoek richt zich op het definiëren van de ruimtelijke en technische vereisten van verschillende energiekademuurtypologieën om een lijst van oplossingen op te stellen die gekoppeld kunnen worden aan de meest geschikte locatie in de stad.

Meer informatie

Amsterdam heeft een aantal ambities geformuleerd om in 2050 energieneutraal te zijn. Om dit te bereiken, moet ook rekening worden gehouden met de vele historische gebouwen in de stad. AMS Institute en de TU Delft hebben samen met de gemeente Amsterdam een onderzoeksproject opgezet wat onder andere gericht is op het renoveren van 200 kilometer historische kademuren – dit is onderdeel van het Bruggen en Kademuren programma van de gemeente. Naast het toekomstbestendig maken van de historische kades van Amsterdam, zijn BK-onderzoekers ook betrokken bij een project binnen het energieprogramma van AMS Institute. Hierin richten zij zich op het ontwikkelen van integrale oplossingen om de energie-ambities van de stad te realiseren.

Betrokken BK-onderzoekers zijn Maéva Dang (Research Fellow) en Andy van den Dobbelsteen (hoofdonderzoeker) 

Het volledige artikel werd voor het eerst gepubliceerd op de website van AMS Institute. Voor meer gedetailleerde informatie over dit project kunt u terecht op de projectpagina van AMS Institute.

Meer informatie over het project Future Proof historische kademuren in Amsterdam is te vinden op AMS Institute en TU Delft: Grimburgwal biedt lessen voor kademuurrenovaties Amsterdam (tudelft.nl) 

Afbeelding: © AMS Institute / TU Delft