Van Studie naar Succes: Bacheloronderzoek naar Tuberculose met Groots Resultaat

Wiskunde kan een belangrijke rol spelen in het onderzoek naar mogelijke gezondheidsinitiatieven in het dagelijkse leven. Het is mogelijk om met wiskundige modellen het effect, de impact, en de kosten van verschillende interventies te schatten, wat vervolgens organisaties, overheidsinstanties, en bedrijven helpt hun beleid te verbeteren.

Ana van Lieshout Titan heeft precies dat gedaan, door wiskunde te gebruiken om verschillende preventieve interventies voor tuberculose te analyseren. Ze heeft tijdens haar bachelor onderzoek gedaan aan Harvard, en een artikel gepubliceerd in het medisch hoogstaande tijdschrift The Lancet Global Health. Niet alleen heeft ze een impact op de wetenschappelijke wereld gehad op een jonge leeftijd, ze heeft ook naar de zorg gekeken van een vaak vergeten kwetsbare populatie, namelijk ex-gevangenen.

Wat vind jij zo leuk aan wiskunde?

Al sinds ik een kind ben, vind ik het leuk om te puzzelen, en wiskunde laat me dit doen op een hoog niveau. Het is fascinerend dat iets zo abstracts als wiskunde, kan worden gebruikt in echte problemen. Het is een soort taal die zowel kan worden gebruikt om problemen te beschrijven, als de oplossingen tot hetzelfde probleem biedt. Ik vind dat echt intrigerend.

Het is fascinerend dat iets zo abstracts als wiskunde, kan worden gebruikt in echte problemen. Het is een soort taal die zowel kan worden gebruikt om problemen te beschrijven, als de oplossingen tot hetzelfde probleem biedt. Ik vind dat echt intrigerend.

Wat vind jij leuk aan studeren bij TU Delft?

Ik vind de sfeer in Delft erg leuk, zowel in de stad als bij de universiteit. De vakken zijn moeilijk, maar ik vind het fijn hoe studenten vaak samen werken om het allemaal uit te zoeken. Buiten de studie, geniet ik van het studentenleven in de stad. Er zijn veel verenigingen, een plek voor elke hobby en interesse, en dat maakt het makkelijk om nieuwe mensen te leren kennen.

Waarom heb je gekozen voor de Bachelor Applied Mathematics?

Ik heb voor de Bachelor Applied Mathematics gekozen, wegens de combinatie van theorie en de applicatie op echte problemen. Het curriculum is breed, en biedt mogelijkheden om verschillende gebieden van wiskunde te zien. Vakken zoals Modelleren laten je de methodes en technieken van andere vakken gebruiken op concrete problemen.

Wat voor stage heb je gedaan?

Tijdens mijn bachelor Technische Wiskunde heb ik een stageplek gekregen aan Harvard, en specifiek de medische tak van Harvard, namelijk de Harvard T.H. Chan School of Public Health. Harvard werkt samen met het Braziliaanse Ministerie van Volksgezondheid, onder andere aan onderzoek naar tuberculose. Ik ben zelf half-Braziliaans, dus het leek me leuk en interessant om in die hoek onderzoek te doen. En ik kan ook Portugees lezen, dus dat is heel handig.

Ik was ontzettend blij met mijn begeleider bij Harvard, Nicolas A. Menzies. Het begin was heel moeilijk, want ik wist nog niet goed wat ik ging doen. Ik was natuurlijk best jong – ik ben nu nog steeds jong – maar toen helemaal. Ik werd door mijn begeleider bij Harvard vrij gelaten om zelf het project op te zetten, maar er was ook veel vertrouwen dat ik het helemaal af kon maken. En ik was ook erg blij met de begeleiding vanuit TU Delft. Professor Kees Vuik was enthousiast over dit project, en hij was heel behulpzaam. Ik had niet het gevoel dat ik tussen twee universiteiten in zat, maar werd door allebei ondersteund. En ik had wel steeds de leiding; het was echt mijn project. Dit was echt heel bijzonder!

Tijdens mijn bachelor Technische Wiskunde heb ik een stageplek gekregen aan Harvard, en specifiek de medische tak van Harvard, namelijk de Harvard T.H. Chan School of Public Health.

Waar was je onderzoeksproject op gericht?

Ik heb onderzoek gedaan naar preventieve interventies voor tuberculosis onder ex-gevangenen in Brazilië. In 2021 hadden wereldwijd naar schatting 10,6 miljoen mensen tuberculose. In hetzelfde jaar stierven 1,6 miljoen mensen aan de ziekte, waarmee het wereldwijd doodsoorzaak nummer dertien is. Tuberculose is een ziekte met een hele lange incubatietijd. Nadat je besmet raakt, kan het jaren duren voordat je ziek wordt. En het grootste deel van mensen die de infectie heeft, wordt niet ziek. Maar wanneer je het hebt, is het een hele heftige ziekte, die veel impact heeft. Er zijn preventieve medicijnen ontwikkeld, die ervoor zorgen dat mensen die al besmet zijn niet ziek worden en de ziekte niet verder verspreiden. Maar dit zijn lange behandelingen, waarbij patiënten veel medicijnen moeten nemen, en die medicijnen zijn duur.

Ik begon mijn stage met literatuuronderzoek naar groepen mensen die (proportioneel gezien) het vaakst tuberculose krijgen. Wanneer ik op die groep een strategie zou toepassen zou ik het grootste effect zien. In mijn onderzoek zag ik dat vanwege overbevolking, gebrek aan hygiëne en slechte ventilatie gevangenissen werken als versterkers voor de overdracht van tuberculose. Ook nadat iemand is vrijgelaten uit de gevangenis, blijf het risico hoog. Pas zeven jaar na vrijlating is het risico op besmetting van een ex-gevangene weer gelijk aan dat van de algemene bevolking.

Daarom ben ik mijn onderzoek gaan richten op ex-gevangenen. Dit was echt volledig data-onderzoek. Ik heb heel veel achter de computer gezeten en gecodeerd. Ik keek naar de populatie ex-gevangenen in Brazilië waaronder tuberculose veel voorkomt. Ik onderzocht wat voor effect verschillende behandelingen hebben op deze doelgroep. Hoeveel levensjaren komen er bij als mensen de ene of juist de andere behandeling krijgen? En hoeveel kost het vanuit de regering om die behandeling te geven? De conclusie van mijn onderzoek is dat preventief handelen zeer kosteneffectief is voor deze populatie, ongeacht de gekozen behandeling. Bij een vergelijking tussen de behandelingsopties, bleek een kortere behandeling meer effect te hebben en goedkoper te zijn.

Heb je je onderzoek gepubliceerd?

Vanaf het begin zei mijn begeleider bij Harvard: We werken toe naar een publicatie. Toen we echt gingen publiceren, zijn we voor het beste journal gegaan, met het idee dat dit wat te hoog gegrepen was, en dat we andere journals zouden proberen totdat het geaccepteerd zou worden. Mijn begeleider had me ook voorbereid: Het gaat waarschijnlijk afgewezen worden, en wees niet verdrietig wanneer dat gebeurt. Maar toen werd het daadwerkelijk gepubliceerd, en dat was echt heel onverwacht, en heel mooi!

Wat zijn je toekomstplannen?

Voor de toekomst wil ik mij graag richten op de toepassing van wiskunde. Ik vind het leuk hoe wiskunde in de realiteit gebruikt kan worden. Ik ga nu eerst aan de slag met mijn master. En ik zie mijzelf in de toekomst wel in een onderzoekspositie. Ik vond het mooi om een rol te spelen in een onderzoek dat echt iets bijdraagt voor anderen. Dat lijkt mij voor de toekomst ook heel mooi!

Lees Ana’s paper in the The Lancet Global Health via deze link

Toen we echt gingen publiceren, zijn we voor het beste journal gegaan, met het idee dat dit wat te hoog gegrepen was. [...] Maar toen werd het daadwerkelijk gepubliceerd, en dat was echt heel onverwacht, en heel mooi!