Smeerpijpen

Er zijn van die beleidsmaatregelen waarvan je op je klompen aanvoelt dat ze eraan zitten te komen, maar de vraag alleen nog is hoeveel jaar belangengroepen de maatregel kunnen tegenhouden.

CO₂-belasting voor bedrijven. Kilometerheffing op de snelwegen. Een verbod op het stoken met houtkachels.

Van de noodzaak van die laatste maatregel raakte ik pas recent doordrongen, toen ik las over een onderzoek van de Britse Air Quality Group. Daarin wordt een vergelijking gemaakt tussen een 40-tons vrachtwagen en een houtkachel die beiden aan de nieuwste milieunormen voldoen. Omgerekend komt het er op neer dat die houtkachel in een uur zes keer zoveel fijnstof uitstoot als een dieseltruck.

U moet weten: ik heb zelf een houtkachel, en die wekte bij mij altijd ronduit positieve gevoelens op. Blokje hout erin, lekker staren naar het knapperend vuurtje. Het had ook iets heerlijk nostalgisch: zo verwarmden onze voorouders het huis al toen het leven nog simpel was. Waar ik nu aan denk als ik naar dat haardvuur kijk? Zes stinkende dieseltrucks, die hun rookwalmen door mijn schoorsteen heen de wijk in blazen.

Voor de Volkskrant interviewde ik onlangs een astmapatiënte bij wie de klachten zo ernstig zijn dat ze man en kind verliet om in haar eentje in een Spaans bergdorp te gaan wonen. Berglucht is voor astmapatiënten vooral interessant omdat huismijt op grote hoogte niet kan overleven, waardoor je minder last hebt van allergische reacties. Maar ook minder luchtvervuiling helpt mee voor deze patiënten. Het Longfonds voert al een tijd campagne tegen houtkachels. De organisatie wijst erop dat longpatiënten last hebben van die kachels, en zich er slecht tegen kunnen beschermen omdat andermans rook hun huizen binnentrekt. Misschien zijn er houtkachelstokers die denken: da's dan hun probleem, ik wil van mijn vuurtje genieten. Misschien zijn er houtkachelstokers die zichzelf wijsmaken: ik stook altijd netjes met droog hout en heb een superkachel die voor minder vervuiling zorgt. Maar ik denk nu toch vooral: is mijn pleziertje het waard dat een stuk verderop iemand het benauwd krijgt? Een niet noodzakelijk pleziertje bovendien, want ik heb tenslotte ook centrale verwarming.

Het thema van deze Delft Integraal is 'de stad': over stedelijke problemen en hun oplossingen. Op de planeet leven momenteel ruim 7,5 miljard mensen, in het jaar 2050 zullen dat er na verwachting 10 miljard zijn. Momenteel woont iets meer dan de helft van de wereldbewoners in steden, maar de Verenigde Naties verwacht dat dat er in 2050 al twee op de drie zullen zijn.

Kortom, het wordt drukker en drukker en drukker in de stad. En dan zijn schoorstenen die roken als dieseltrucks simpelweg onhoudbaar. Mijn houtkachel gaat niet meer aan, en het wordt de hoogste tijd voor een verbod op die krengen.

Ir. Tonie Mudde (1978) is chef wetenschap bij de Volkskrant en studeerde luchtvaart- en ruimtevaarttechniek aan de TU Delft.