Falen is geen must

Het evenement Failcon presenteert falen als een succesfactor voor ondernemerschap. De Delftse hoogleraar Deborah Nas nuanceert dat beeld: “Niet iedereen kan het ondernemen leren.”

“Gefeliciteerd, nu zijn jullie ervaren”, zei de geldschieter van de Delftse start-up Sunuru toen mede-oprichter Jan van Krakendonk er in 2013 de stekker had uitgetrokken. De TU-alumnus vertelde daarover op de Amsterdamse versie van het evenement Failcon in 2014, waar het leren van fouten centraal stond. Failcon keerde daarna niet terug in Nederland. Hoe zit het met geloof in falen als succesfactor voor start-ups?

Deborah Nas, innovatie-adviseur en hoogleraar strategic design for technology-based innovation aan de faculteit Industrieel Ontwerpen, gelooft niet in het ophemelen van falen. Zij ziet een cultuur waarin falen geaccepteerd wordt wel als een randvoorwaarde voor innovatie en niet alleen voor start-ups. “Iemand die met een start-up begint, wil natuurlijk niet falen, maar helaas lukt het lang niet iedereen om er een succes van te maken. Niet iedereen kan het ondernemen leren. Je hebt er talent voor nodig: extravert, focus op waarde en minder op product, goed kunnen samenwerken, openstaan voor feedback en steeds op zoek gaan naar input uit de buitenwereld.”

Van de tien start-ups falen er zeven, vertelt Nas, doen twee het redelijk en wordt er één een succes. “Angel investors [durfinvesteerders in nieuwe bedrijven] weten niet voor niets: als je investeert in start-ups, dan minimaal in tien. ”

Veel jonge bedrijven werken volgens de methode van de lean start-up, waarin falen door sommigen als onderdeel van het innovatieproces wordt gezien: pivot or persevere, draaien of volharden. Nas ziet het anders: “Pivot vind ik geen falen. Je buigt bij waar nodig. Dat kan van alles zijn, bijvoorbeeld je bestaande product toepassen in een nieuwe markt.”

 Nas is een fan van start-ups, benadrukt zij, maar ze vindt ook dat de ‘start-up scene’ wordt opgehemeld. Ze ziet steeds meer studenten die het beginnen van een bedrijfje zien als een betere optie dan werken bij een bestaand bedrijf. “Velen stappen erin terwijl ze eigenlijk geen ondernemers zijn. Vaak is het ongelooflijk ploeteren met een kleine kans op succes. Daar staat tegenover dat ondernemers een extreem steile leercurve doorlopen, ook als ze falen.”