Interview met Anton van den Berg

In 2020 bestaat het Universiteitsfonds Delft 95 jaar. In die jaren is veel gebeurd en daar kan alumnus Anton van den Berg zeker over meepraten. Hij is dit jaar zelf 95 geworden en sinds vorig jaar doneert hij aan de wetenschap via het Universiteitsfonds Delft.

Ik doneer aan de TU Delft omdat ik de toekomst belangrijk vind

Anton van den Berg

Volgens Anton van den Berg was zijn studie een geweldige start voor zijn carrière en alles wat daaruit is voortgevloeid. Als student scheikundige technologie was hij lid van de Delftsche Studentenbond (DSB). In 1952 studeerde hij af aan wat toen nog de Technische Hogeschool Delft heette. “Na mijn studie ging ik regelrecht naar Philips in Eindhoven. In die tijd was daar gebrek aan academici. Zodra er een chemisch ingenieur afstudeerde, kreeg die meteen een uitnodiging van Philips. Ik heb er eigenlijk niks voor hoeven doen. Ik werd gewoon gehaald, zo ging dat destijds”, vertelt Van den Berg.

Kinderziektes

In zijn huis in Hummelo hangen prenten van de Pico da Neblina, de hoogste berg in Brazilië, het land waar zijn werk hem in 1954 bracht en waar hij dierbare herinneringen aan heeft. “Philips was pas enkele jaren actief in dat land, dus we kwamen nog veel ‘kinderziektes’ tegen. Ik herinner mij bijvoorbeeld het lakken van bakeliet”, vertelt hij. 
Deze vroege kunststof had een nadeel: zijn lelijke bruine kleur. Philips had daarom een serie radiokasten in een andere kleur geverfd. “In die radioapparaten zaten echter zware transformatoren die vreselijk heet werden. Deze transformatoren zaten allemaal op dezelfde plek in het apparaat. Het bakeliet erboven werd zo heet dat het verschroeide en toch weer bruin werd. Dat was een grote ramp, want de hele serie kreeg diezelfde kwaal.” Van den Berg beleefde als chemisch ingenieur altijd veel plezier aan het oplossen van zulke ‘kinderziektes’. 

Hij zou uiteindelijk negen jaar in Brazilië blijven; drie van zijn vier kinderen werden er geboren en zij zijn trots op hun Braziliaanse nationaliteit. De mooiste herinneringen uit zijn carrière liggen dan ook voornamelijk in dat land. “Zo denk ik nog vaak terug aan de tijd dat ik elke week van Sao Paulo naar Rio de Janeiro reisde naar een fabriek waar vinyl grammofoonplaten gemaakt werden. Die fabriek lag op 700 meter hoogte, vlakbij een waterval. Dat bleek ontzettend handig voor het persproces van de platen, want het ijskoude water van de waterval kon gebruikt worden bij het afkoelen van de platen. Naar Europese begrippen van die tijd was de fabriek vrij primitief, maar we produceerden er heel goede grammofoonplaten.”

Ir. Anton van den Berg: “Ik ben nog zo’n ouderwetse figuur die maar één werkgever heeft gekend.”

Mensen die met pensioen gaan nemen veel kennis mee

Anton van den Berg

In 1962 keerde hij terug naar Eindhoven. Ik ben nog zo’n ouderwetse figuur die maar één werkgever heeft gekend en Philips was een uitstekende werkgever. Ze hadden destijds al een goede pensioenregeling en tot op de dag van vandaag is daar nog steeds niets mis mee.” Van 1966 tot 1970 was hij bedrijfsdirecteur van de Philipsfabriek in Doetinchem en daarna werd hem gevraagd om naar Portugal te gaan. In Brazilië had hij zich de Portugese taal al eigen weten te maken. “Uiteraard sprak ik dat wel met een Braziliaans accent, dus reken maar dat daar in Portugal vaak om gelachen werd.”

David Rockefeller

Tot 1982 was hij technisch directeur voor Philips in Portugal. Daarna ging hij met pensioen, maar hij zou nog twaalf jaar in Portugal blijven wonen. In die twaalf jaar was hij als country director actief voor de Amerikaanse organisatie IESC, het International Executive Service Corps, opgericht door bankier en filantroop David Rockefeller. “Mensen die met pensioen gaan nemen veel kennis mee”, vertelt Van den Berg. “Rockefeller had het idee om die kennis niet verloren te laten gaan, maar in te zetten om in andere landen hulporganisaties op te richten die lokale bedrijven konden helpen.” Het IESC is in 137 landen actief om de armoede in wereld te verminderen door de particuliere sector te steunen.

Wijze raad voor de nieuwste generatie ingenieurs heeft Van den Berg niet echt: “Het leven gaat vanzelf; voor je het weet ben je 95”, zegt hij lachend. Zijn leeftijd speelde een rol in zijn besluit om te doneren aan medische onderwerpen als het bacteriofagenonderzoek van Stan Brouns, het alzheimeronderzoek van Marcel Reinders en het dementieonderzoek van Mark Bisschops. Van den Berg moest al van veel mensen afscheid nemen, onder wie zijn vrouw met wie hij 70 jaar samen was. “Ik heb inmiddels ook bijna al mijn vrienden verloren, velen daarvan leden aan een vorm van dementie. Het zou toch geweldig zijn geweest als daar al eerder een oplossing voor was gekomen.” 

Bent u geïnspireerd door dit verhaal? En wilt u de mogelijkheden tot blijvende betrokkenheid bij de TU Delft verkennen? Dan komen we graag met u in contact. Stuur een email naar alumnirelations@tudelft.nl.

Wilt u net als Anton van den Berg financieel bijdragen aan onderzoek met impact? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jacqueline Kalkman, via ufonds@tudelft.nl, +31 (0)15 278 6409 of kijk op <link universiteitsfonds onderzoek>universiteitsfondsdelft.nl/onderzoek