Thema III: Aanpassing aan klimaatverandering (adaptatie)

Stijgende buitenluchttemperaturen en intensievere hittegolven vergroten het risico op oververhitting in gebouwen. Bovendien bedreigen verhoogde luchtvochtigheid en smog de luchtkwaliteit binnenshuis. Dit leidt tot een verhoogde energievraag voor koeling en ventilatie, maar ook tot verhoogde hittestress, gezondheidsproblemen en sterfte, vooral bij ouderen en mensen met een zwakkere gezondheid. Het is daarom absoluut noodzakelijk dat onze gebouwen, waar mensen bijna 90% van hun tijd doorbrengen, hierop zijn voorbereid. Dit project richt zich op duurzame bouw- en klimaatadaptatiestrategieën, om te reageren op door temperatuur en luchtkwaliteit veroorzaakte effecten, waarmee de Europese renovatie-uitdaging van bestaande gebouwen wordt gerealiseerd. Het draait om drie geïntegreerde perspectieven: (1) technologie voor koele en schone gebouwen, (2) mensen en hun gezondheid, gedrag en welzijn, en (3) geïntegreerd en holistisch ontwerp.

Naarmate extreme weersomstandigheden frequenter en intenser worden, worden stedelijke gebieden geconfronteerd met toenemende klimaatrisico’s, die divers zijn qua aard, omvang en schaal, en zo lokale aanpassingsproblemen creëren die uniek zijn voor elke stedelijke omgeving. De huidige top-down, aangroeiende, kortetermijn- en fragmentarische benadering van klimaatadaptatie is onvoldoende om uitdagingen van een dergelijke complexiteit aan te pakken. Als reactie hierop bevordert Transformative Urban Adaptation (TUA) een geïntegreerde, systemische en participatieve aanpak om de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken door maatschappelijke structuren, gedragingen en attitudes, en (ruimtelijke) systemen fundamenteel te veranderen om zich aan te passen aan een veranderend klimaat. TUA probeert tegelijkertijd levendige stedelijke ruimtes te creëren die bevorderlijk zijn voor de gezondheid en het welzijn van mensen en ecosystemen, ondanks de toenemende ecologische, sociale en economische verstoringen. Dit Flagship werkt in alle disciplines op het gebied van engineering, planning en ontwerp en heeft tot doel de TUA-principes in stedelijk onderzoek en praktijk te promoten in samenwerking met maatschappelijke partners, bestuursactoren en lokale gemeenschappen en burgers.

Klimaatverandering leidt tot een versterking van hitte in steden, inclusief de intensiteit en duur van hittegolven. De gevolgen van stedelijke hitte zijn talrijk, variërend van verhoogde morbiditeit en mortaliteit, verminderde luchtkwaliteit, veranderde watercycli, stroomuitval en disfunctionele spoorweg-, weg-, kade- en bruginfrastructuren. Stedelijke hydrometeorologische modellen met een hoge resolutie zullen cruciaal zijn om de impact van plannen in de steden van de toekomst te beoordelen (bijvoorbeeld groene, blauwe en duurzame oplossingen) bij het verbeteren van de stedelijke leefomgeving, zowel binnen als buiten.

Klimaatverandering verergert zowel de frequentie als de ernst van overstromingen, stormen en droogtes in delta-watersystemen, waar de kust-, rivier- en regionale/stedelijke watersystemen co-evolueren en interageren met ruimtelijke ontwikkelingspatronen. Dit vlaggenschip richt zich op het verbeteren van het begrip van deze systemen en hun interacties, inclusief het verstedelijkte landschap en de infrastructuur, onder klimaatverandering. De focus ligt op een geïntegreerde en interdisciplinaire benadering van drie uitdagingen: (1) het combineren van data en modelleringstools, (2) het ontwikkelen van adaptieve ontwerpmethoden en inzicht in interventies, waaronder op de natuur gebaseerde oplossingen voor adaptatie en territoriale/landgebruiksplanning, ( 3) ondersteuning van besluitvorming en beheer door meerdere actoren door middel van optimalisatie en evaluatie van specifieke strategieën en interventies met meerdere doelstellingen, zowel voor operationeel gebruik (realtime, vroegtijdige waarschuwing) als voor langetermijnplanning, onder grote onzekerheid.