Groene daken zijn hot! Zo zie je in steden steeds meer daken die volledig bedekt zijn met planten. En waarom ook niet? Ze bieden huisvesting aan vogels en insecten, laten zien dat je je inzet voor de natuur en doordat de planten water vasthouden, verkoelen ze de stad in de zomer. In ieder geval, dat was het idee. Nu blijkt echter uit het promotieonderzoek van Anna Solcerova (afdeling Watermanagement) dat het zo maar kan zijn dat deze daken een heel ander effect hebben.
Anna doet als onderdeel van een project van Climate-KIC onderzoek naar de invloed van het vasthouden van water op de directe omgevingstemperatuur. Ze bestudeerde vijvers, bomen en groene daken om beter te begrijpen hoe het water dat hierin vast gehouden wordt een stad verkoeling kan brengen tijdens zomerse hitte.
Voor het onderzoek deed zij verschillende malen veldwerk en in eerste instantie moest ze hier niets van hebben: ‘Met veldwerk kan er gewoon van alles misgaan. Als je met dure meetapparatuur die niet nat mag worden onderzoek doet in een vijver, kan dit uitlopen op een nachtmerrie!’ Maar nu al het veldwerk er op zit, is ze er eigenlijk van gaan houden. ‘Het is een puzzel die je steeds weer op moet lossen om alles werkend te houden, dan voel ik me weer helemaal kind’.
Het onderzoek bracht Anna ook in Utrecht waar zij vergelijkend onderzoek deed tussen een groen dak dat door slecht onderhoud geen planten meer bevatte en een springlevend groen dak in volle bloei. Zo kon zij goed vergelijken wat nu het effect van het groene dak is op de directe omgevingstemperatuur. Wat bleek? Tijdens de piek van de zomerhitte koelde het groene dak de omgeving niet af, maar warmde het juist op! De verkoelende werking van groene daken is op basis van dit onderzoek dus niet bewezen.
Als het aan Anna ligt hoeft dit echter niet te betekenen dat groene daken geen nut hebben, want ondanks dat zij geen bewijs heeft gevonden voor een verkoelend effect tijdens een warme zomerdag is er wel uit het onderzoek gekomen dat het groene dak tijdens de zomernacht verkoelender is dan een ‘kaal’ dak. Een betere nachtrust tijdens de zomer is dus in ieder geval een voordeel. Daarnaast biedt een groen dak een mooiere leefomgeving. Het ziet er immers visueel plezieriger uit dan een kaal blok beton. Ook is er nog een andere toepassing mogelijk, want volgens Anna is een groen dak ook een goede manier van dakisolatie tegen de hitte. In warme gebieden met gebouwen zonder dakisolatie zouden groene daken een groot verschil kunnen maken.
Er is dus nog van alles mogelijk met groene daken en Anna laat zich hierbij inspireren door voorbeelden uit Singapore. Daar deed ze namelijk onderzoek en ontdekte ze dat in de wet is opgenomen dat bij de constructie van een nieuw gebouw het verwijderde groen op die locatie volledig moet worden vervangen. De manier waarop mag zelf ingevuld worden. Zo zijn er groene muren, groene balkons en echte daktuinen mogelijk. De toekomst van de stad ziet zij daarom eerder met meer groen dan met minder.
En wat Anna na de verdediging van haar proefschrift gaat doen? Eerst eens even goed op vakantie en daarna op naar een baan waar ze zich kan blijven inzetten voor mens, water en vegetatie in steden.
