Tentoonstelling 'The Age of Standards'

In de Aula van de TU Delft is de tentoonstelling The Age of Standards te zien. Aan de hand van het academisch erfgoed van de TU Delft wordt de verwarrende wereld getoond die schuilgaat achter het dagelijks gebruik van standaarden. Aanleiding voor deze tentoonstelling is de aankomende herdefinitie van de kilogram, die voor het eerst in 130 jaar zal veranderen. De tentoonstelling is samengesteld door de TU Delft Library in samenwerking met het Van Swinden Laboratorium en onderzoekers van verschillende faculteiten.

TU Delft kilo
De tentoonstelling blikt terug op de uitvinding en invoering van het metriek systeem en de opleiding voor ijkers aan de Delftse Koninklijke Akademie en Polytechnische School – de voorlopers van de TU Delft. Te zien is onder meer een ijzeren meter die stamt uit 1798: het persoonlijke exemplaar van een vertegenwoordiger van de Bataafse republiek tijdens het internationale congres in Parijs waarbij het metriek systeem werd vastgesteld. Ook bijzonder is de Borda repetitiecirkel: eenzelfde meetinstrument werd gebruikt voor het bepalen van de meter, wat nader wordt toegelicht in een animatie.

Daarnaast kijkt de expositie vooruit naar de toekomstige herdefinitie van de kilogram op basis van een natuurkundige constante, het economisch belang van standaarden in het algemeen en de relatie van standaarden tot de menselijke maat. De verhalen tonen de verborgen en soms verwarrende wereld van standaarden en laten zien dat zij niet per definitie ’natuurlijk’ of ’van alle tijden’ zijn, maar evengoed worden gekenmerkt door traditie, strategische belangen en politieke geschillen.

Tegenwoordig is het gebruik van standaarden een vanzelfsprekendheid. Dit is echter anders geweest. Vóór 1820 had bijna elke Nederlandse streek eigen maten en gewichten. Meestal waren deze gebaseerd op lokale gebruiken en standaarden. In de achttiende eeuw groeide zowel in de handel als in wetenschappelijke en technische kringen de behoefte aan normalisatie van meeteenheden. In 1799 vond in Frankrijk de definitieve vaststelling van het metriek stelsel plaats, dat in Nederland op 1 januari 1820 werd ingevoerd.

De standaarden hebben in de afgelopen twee eeuwen de nodige veranderingen ondergaan. Bijna alle standaarden in het Internationale Stelsel van Eenheden (SI-stelsel) zijn opnieuw gedefinieerd op basis van natuurkundige constanten in plaats van fysieke prototypes. De kilogram is de laatste meeteenheid die een complete make-over krijgt. Het is in diverse media uitgebreid besproken: de definitie van de kilo gaat veranderen. De eenheid is nu nog gebaseerd op een fysiek prototype uit 1889 dat wordt bewaard in een kluis in Parijs.

Ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt op 24 januari 2019 een symposium georganiseerd in de TU Delft Library. Op deze dag wordt ook een kleinere expositie geopend in de Library over standaarden en bouwmaterialen, samengesteld door studenten van het Berlage (Faculteit Bouwkunde). Houd voor meer informatie de website TUDelft.nl/Library in de gaten.

Achtergrondinformatie - Academic Heritage on Display
Tegen de achtergrond haar 175-jarig bestaan in 2017, investeert de TU Delft in de zichtbaarheid van haar academisch erfgoed door het verbeteren van het beheer en behoud van collecties, initiëren van onderzoeksprojecten en organiseren van presentaties op de campus in samenwerking met studenten en wetenschappelijke staf.

Praktische informatie:

• De tentoonstelling is te bezichtigen vanaf 29 november 2018 tot 1 maart 2019
• Adres: TU Delft Aula Congrescentrum, Mekelweg 5, 2628 CC, Delft. De tentoonstelling is van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 22.00 kosteloos te bezichtigen op de eerste verdieping in de foyer. Tijdens grootschalige evenementen kan de tentoonstelling zijn afgeschermd.
• Neem voor meer informatie en/of aanvragen voor een rondleiding contact op met het Team Academisch Erfgoed van de TU Delft Library: heritage@tudelft.nl