Er komt een enorme vergrijzingsgolf op ons af, toch hebben we slechts een vaag idee hoe miljoenen senioren straks willen wonen. Het 4TU Lighthouse project ‘Happy Senior Living’ gaat hun woonwensen peilen en op testlocaties uitproberen.
Uitgangspunt voor het 4TU project is een woonwensenonderzoek onder ouderen. Door senioren te vragen hoe de ideale woning en leefomgeving er volgens hen uitziet, willen de onderzoekers een pakket met sleutelelementen samenstellen. “Je moet je een soort Lego-doos met bouwblokken voorstellen waarmee ontwerpers aan de slag kunnen”, vertelt onderzoeker Dirk van den Heuvel (leerstoel Woningbouw). “Het is hoog tijd voor slimme oplossingen, want de huidige voorraad is niet klaar voor wat eraan komt.”
Met het pakket elementen gaan de projectpartners drie pilots voorstellen. Naar verwachting zal het gaan om een hoogstedelijk milieu, een locatie in een VINEX-wijk en een suburbane, naoorlogse woonwijk.
Laatstgenoemde categorie is bij uitstek een voorbeeld van hoe het niet meer moet. Veel ouderen wonen in dergelijke buurten in portiekflats zonder lift. De fysieke, gebouwde omgeving sluit niet meer aan op de veranderende woonwensen. Ook de traditionele verzorgingsflat is passé. Van den Heuvel: “De nieuwe ouderen willen zelf de regie houden. Dat geldt ook in het huis waarin ze wonen.” Renovatie of nieuwbouw met ruimte voor gezamenlijke tuinen of bouwvormen rond hofjes liggen volgens Van den Heuvel voor de hand. Dergelijke oplossingen voorzien niet alleen in een behoefte aan gezamenlijke functies en ontmoetingsmogelijkheden, ze kunnen ook aan meer veiligheid bijdragen. Veiligheid is een bepalend element voor de ouderenhuisvesting van de toekomst.
In landelijke gebieden verwacht Van den Heuvel dat ouderen eerder zullen kiezen voor woonparken – al dan niet omheind – en luxe voorzieningen als golfbanen. In een hoogstedelijke omgeving verwacht hij eerder extra ruimte voor een restaurant of ontvangstvoorziening.
De faculteit Bouwkunde Delft werkt in het ‘Happy Senior Living’ project nauw samen met collega's van de TU Eindhoven (Ioulia Ossokina en Theo Arentze). In Eindhoven gebeurt het dataonderzoek. De verzamelde gegevens worden in brainstormsessies geanalyseerd en omgesmeed tot een arsenaal aan ontwerpvarianten. De bouwstenen die dat oplevert worden later op locatie getest. Het project krijgt eind dit jaar als sluitstuk een congres met een presentatie van de resultaten. Het is de bedoeling dat de resultaten daarna verder worden ontwikkeld samen met woningbouwverenigingen, gemeenten en ontwikkelaars.
‘Happy Senior Living’ heeft een projectbudget van 50 duizend euro.