Planten kunnen vervuilende stoffen afvangen en comfort in huis verbeteren, maar betekent dit ook dat actieve plantensystemen voor een betere binnenluchtkwaliteit zorgen? De kwaliteit verbetert, maar proefpersonen hebben liever ongefilterde lucht, ontdekte Tatiana Armijos Moya in haar promotieonderzoek.
De promovendus richtte tijdens een experiment in het SenseLab van de TU Delft twee identieke kamers in met splinternieuwe vloerbedekking die relatief sterk rook. In een van de kamers plaatste ze een actief plantaardig systeem om te kunnen beoordelen hoe mensen de lucht uit de twee kamers waarnemen. Proefpersonen die mochten kiezen, spraken een voorkeur uit voor lucht uit de kamer die niet was gezuiverd door planten. “Dat was best een verrassing”, zegt Moya. “Want de meeste mensen worden graag omgeven door planten.”
Zij kwam op het idee voor de proef omdat uit onderzoek bekend is dat planten verontreinigende stoffen kunnen afvangen. NASA toonde dit voor het eerst aan in 1989. Op basis van dit principe van botanische biofiltratie, voerde ze verschillende experimenten uit om de juiste samenstelling te vinden voor een actief plantaardig systeem. Daarvoor plaatste ze 30 varens in rekken en zette een mechanische ventilatie achter elke varen. De ventilatoren stuurden de verontreinigde lucht langs de plant en het substraat en zorgden ervoor dat lucht na filtering over de ruimte werd verspreid.
De keuze voor varens was gebaseerd op haar eerdere experimenten bij Universiteit Wageningen, die het grote luchtreinigende vermogen van deze planten aantoonden. Bij deze experimenten kwam ze ook tot selectie van het ideale substraat. Natte potgrond presteerde beter dan actieve koolstof, maar geëxpandeerde kleikorrels bleken meer geschikt voor een actief plantensysteem. Die hebben namelijk een reinigend effect en maken biofiltratie mogelijk, zonder dat het veel energie kost.
Geur
Proefpersonen bleken de geur uit de kamer met planten “intenser” te vinden, maar “ook minder aanvaardbaar”. Hoe dat komt? “Waarschijnlijk doordat ze de geur niet konden identificeren”, zegt Armijos Moya. “Wat onbekend is, wordt afgewezen”.
Ze geeft toe dat ze er enigszins teleurgesteld over is, want haar metingen in Wageningen bevestigden dat de planten wel degelijk hun luchtzuiverende werk doen. De hoeveelheid formaldehyde en CO2 in deze testkamer nam zienderogen af.
Met planten alleen lukt het niet om een standaard huis- of kantoorruimte te laten voldoen aan de minimum ventilatie-eisen die het Bouwbesluit stelt. Volgens haar berekeningen zijn daarvoor zonder mechanische ventilatie 42 planten per vierkante meter nodig. Toch ziet ze wel degelijk kansen voor actieve systemen. “Die zijn veel efficiënter dan passieve en vergen minder planten”, vertelt Moya. “Planten hebben daarnaast een positief psychologisch effect en zorgen voor een betere warmte- en vochtbalans. Actieve plantensystemen bevorderen op die manier het complete persoonlijke leefklimaat”.
Gepubliceerd: januari 2022
Meer informatie
