TU Delft benadrukt noodzaak permanente verbetering sociale veiligheid

Onderzoek onderwijsinspectie ondeugdelijk en teleurstellend

In reactie op het rapport van de onderwijsinspectie (OI) naar de sociale veiligheid onder medewerkers op de universiteit benadrukt TU Delft dat sociale veiligheid prioriteit, permanente aandacht en verbetering verdient. De aanbevelingen van de inspectie neemt de TU Delft mee in haar verbeterproces. Zonder de signalen in het OI-rapport tekort te willen doen, constateert TU Delft dat het onderliggende onderzoek van de onderwijsinspectie ondeugdelijk is. In het nu vastgestelde rapport staan onjuiste, incomplete en niet of slecht onderbouwde verwijten aan de universiteit, (groepen) medewerkers en (groepen) leidinggevenden. De schade die het OI-rapport daarmee toebrengt aan universiteit en medewerkers vindt de TU Delft onaanvaardbaar en onnodig. Daardoor draagt het rapport onvoldoende  bij aan het gesprek over sociale veiligheid, wat de TU Delft teleurstellend vindt, juist omdat sociale veiligheid zo’n belangrijk aandachtspunt was en is voor de TU Delft, voor het onderwijs en de hele maatschappij.

“Wij zien ons voor de belangrijke taak gesteld om de sociale veiligheid binnen de TU Delft verder te versterken en ervoor te zorgen dat iedereen, ook de recente melders bij de onderwijsinspectie, zich bij de TU Delft veilig voelt. Over deze opgave en opdracht voor de TU Delft is geen discussie of onduidelijkheid, net zomin als over de vraag of er voor versterking van de sociale veiligheid ruimte is. Die observatie delen wij met de onderwijsinspectie”, stellen het College van Bestuur en de Raad van Toezicht in een gezamenlijke reactie.

“Helaas levert dit rapport van de onderwijsinspectie zelf geen constructieve bijdrage aan verbetering. Dat is teleurstellend en wat ons betreft onnodig. Het rapport beschadigt op deze wijze alleen maar groepen van medewerkers of individuele medewerkers en TU Delft als organisatie, terwijl zelfs het simpelste hoor en wederhoor op aantijgingen ontbreekt. Het rapport wijst naar schuldigen, terwijl het de bedoeling is dat we met zijn allen leren en zo verbetering brengen,” aldus CvB en RvT.

Versterking sociale veiligheid heeft absolute prioriteit

Op zichzelf sluiten de aanbevelingen van de onderwijsinspectie goed aan op de opdracht en verantwoordelijkheid die TU Delft al langer voor zichzelf ziet en waar de universiteit al intensief mee aan de slag is. Permanente verbetering is een absolute prioriteit. Zo voert de universiteit over de volle breedte van de organisatie een diversiteits- en inclusiviteitsaanpak, zijn meld- en klachtenprocedures verbeterd en zijn er inmiddels 12 vertrouwenspersonen. Sinds 2017 hanteert TU Delft een actieplan dat ongeveer elke drie jaar periodiek wordt geactualiseerd en waarvoor de uitkomsten van een TU Delft-brede medewerkersmonitor naar onder meer sociale veiligheid een belangrijk ijkpunt voor verbetering is.

Ongewenst gedrag en onveilige situaties tolereert de TU Delft niet. Iedereen die bij de TU Delft werkt of studeert, moet zich er welkom en veilig kunnen voelen. TU Delft neemt sociale veiligheid uiterst serieus. Uiteraard geldt dit ook voor de signalen die medewerkers aan de OI hebben gegeven. Elke melding is er immers één te veel en elke melding verdient aandacht en zorg. Voor de mensen die negatieve ervaringen hebben, is dat uiterst vervelend, of soms zelfs onverdraaglijk, en kan het dan grote gevolgen hebben. Het aantal signalen dat de Inspectie zegt te hebben ontvangen, sluit aan bij het aantal van ongeveer 200 meldingen die bij TU Delft gemiddeld op jaarbasis binnenkomen bij onder meer het interne Team vertrouwenspersonen en de Ombudsfunctionaris Personeel. Deze instanties zijn hiervoor een aantal jaren geleden in het leven geroepen, en gaandeweg uitgebreid en versterkt.

Naar sociale veiligheid doet TU Delft regelmatig onderzoek en rapporteert het jaarlijks. Om redenen van privacy kan en wil de TU Delft deze zaken niet openbaar maken. Omdat de onderwijsinspectie een - overigens niet onderbouwde en niet nader toegelichte - kwalificatie van intimidatie en/of bedreiging maakt aan het adres van (voormalige) leden van het CvB en een voormalig lid van de RvT, meldt de TU Delft hier dat er in 2021 door een functionaris een klacht is ingediend tegen de voorzitter van het CvB, die door een externe klachtencommissie is behandeld en op alle onderdelen ongegrond verklaard. Meldingen en klachten worden volgens de geldende procedures behandeld en waar nodig voorgelegd aan een externe klachtencommissie. Diezelfde werkwijze wordt gevolgd bij enkele gevallen die momenteel spelen op diverse niveaus in de organisatie.

Onderzoek is ondeugdelijk

Dat TU Delft de noodzakelijke aandacht voor sociale veiligheid met de onderwijsinspectie deelt, betekent niet dat het inspectierapport en het onderliggende onderzoek de toets der kritiek kunnen doorstaan. Zo bekritiseert TU Delft met name de onjuiste, incomplete of zelfs afwezige onderbouwing bij de meest beschadigende en verstrekkende kwalificaties die de OI gebruikt zoals intimidatie, bedreiging, wanbeheer en ernstige verwaarlozing van de zorg voor medewerkers. TU Delft is van mening dat de inspectie niet tot deze kwalificaties kon komen aangezien de inspectie, ook naar eigen zeggen, geen daadwerkelijk feitenonderzoek heeft gedaan, noch hoor en wederhoor heeft toegepast op aantijgingen die de OI doet. Evenmin heeft de inspectie cultuur- of medewerkersonderzoek gedaan.  Gespecialiseerde deskundigen die TU Delft gevraagd heeft de onderzoeksmethode te beoordelen, onder leiding van Prof. Mr. Marjan Olfers, bevestigen dat het onderzoek onzorgvuldig en ondeugdelijk is.

De OI maakt op verschillende plekken in het rapport verwijten aan individuele medewerkers en doet dat ook generiek (zoals ‘gebrek aan leiderschap op meerdere plekken in de organisatie’). Ook deze verwijten zijn niet gebaseerd op deugdelijk onderzoek, laat staan onderbouwd. Het rapport is daarmee onnodig schadelijk voor (groepen) medewerkers en (groepen) leidinggevenden van de TU Delft.

Daarom is de TU Delft voornemens het inspectierapport voor te leggen aan de rechter om de rechtmatigheid van het onderzoek (en daarmee de conclusies) van de inspectie beoordeeld te krijgen., Dat is volgens de TU Delft ook van belang voor de hele sector van het academisch en hoger onderwijs, omdat deze mede richting kan geven aan gewenst beleid en de beoordeling daarvan.

Financieel beheer

De onderwijsinspectie heeft ook onderzoek gedaan naar aanleiding van signalen over het financiële beheer bij TU Delft. De Onderwijsinspectie concludeert dat er geen reden is om ook op grond van het onderzochte financieel beheer tot de conclusie te komen dat sprake is van wanbeheer. Er zijn volgens de inspectie geen aanwijzingen voor ongerechtvaardigde verrijking. Daarnaast concludeert de inspectie op grond van de haar overlegde documenten en verklaringen dat de belangen van de TU Delft bij de transacties en verantwoordingen voldoende in acht zijn genomen.

Achtergrondinformatie over het onderzoek

De TU Delft heeft van de OI het vastgestelde rapport ontvangen op basis van het onderzoek dat de inspectie daags voor Kerstmis 2022 is gestart naar aanleiding van enkele signalen op het gebied van sociale veiligheid en financieel beheer.
Als onderdeel van het onderzoek naar sociale veiligheid heeft de OI in december 2022 een oproep gedaan aan de 12.000 (gast)medewerkers van de TU Delft. De OI heeft 148 reacties ontvangen over ervaren sociale onveiligheid op de werkvloer bij de TU Delft en met 24 van de reageerders gesproken. Daarnaast heeft de OI interviews gehouden met 62 medewerkers in diverse functies, voor het verzamelen van informatie, maar niet voor wederhoor. 

Het volledige inspectierapport en de zienswijze van TU Delft daarop, inclusief een onafhankelijk deskundigenrapport, zijn hier te vinden: