Professor Axelle Viré brengt frisse wind in energietransitie
"Met drijvende windenergietechnologie getest in hybride labs kunnen we het gebruik van offshore windenergie in de energietransitie radicaal opschalen en versnellen," zegt Axelle Viré, Full Professor of Floating Wind Energy aan de TU Delft in haar inaugurele rede op 16 februari 2024. "Maar we kunnen het niet zonder nieuwe manieren van samenwerken in diverse teams over disciplines en sectoren heen. Inclusief leiderschap is de sleutel om deze mensen samen te brengen." Vire houdt haar inaugurele rede op vrijdag 16 februari 2024 om 15.00 uur in het Aula Congrescentrum van de TU Delft. Op die dag wordt ook het HybridLabs consortium dat zij leidt officieel gelanceerd. Bezoekers zijn welkom om de rede in Delft bij te wonen of een livestream of opname te bekijken.
Om de klimaatdoelstellingen te halen, hebben we in 2050 wereldwijd 2.000 GW aan offshore windenergie nodig. Dat is 30 keer zoveel als nu. Voor Europa en Nederland 15 keer zoveel. Op dit moment zijn bijna alle - in feite 99,6% - offshore windturbines vast aan de zeebodem bevestigd en dat kan alleen in wateren die maximaal 60 meter diep zijn. Het gevolg is dat ondiepere gebieden erg druk worden. De Noordzee is ideaal voor windmolenparken, maar het is ook de natuurlijke habitat van dieren, een zeer drukke transportroute en de zee wordt gebruikt voor de visserij. Hoogleraar Floating Wind Energy Axelle Viré: "Om die drukke, ondiepe gebieden te ontlasten en het volledige potentieel van offshore windenergie te ontsluiten, moeten we de 80% van alle zeelocaties die nu nog te diep zijn voor windturbines gaan gebruiken."
Drijvende windenergie
De oplossing die Axelle Viré en haar collega's onderzoeken is drijvende windenergie. De turbines worden niet aan de zeebodem bevestigd, maar staan op drijvende constructies die met lijnen aan de zeebodem vastzitten. Dat maakt het mogelijk om ze te plaatsen in gebieden met een zeediepte tot 1000 meter. In de toekomst zouden de turbines zelfs helemaal losgekoppeld kunnen worden van de zeebodem, zodat ze bijvoorbeeld kunnen functioneren als vrij ronddrijvende waterstoffabriekjes. Vire: "Drijvende windturbines zijn enorme constructies. Inclusief het blad kunnen ze 190 meter hoog zijn op drijvende constructies die half zo groot zijn als de Markt in Delft. De technologie is veelbelovend, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Hoe ontwerp, produceer, installeer, bedien en onderhoud je ze? Hoe houd je ze drijvend, hoe kun je de dynamiek beheersen als het platform en de windturbine zijn overgeleverd aan de golven?"
De invoering versnellen
Om de klimaatdoelstellingen op tijd te halen, kijkt Viré ook naar manieren om innovatie te versnellen. Viré: "We gebruiken nu demonstratie-turbines op ware grootte om te testen of de technologie ook echt werkt, maar op dit moment zijn er wereldwijd maar een handvol testlocaties en de tijd begint te dringen. Als we de werkelijkheid nabootsen in het lab, kunnen we de demonstratie op ware grootte helemaal overslaan en zo de ontwikkelingstijd versnellen." Een oplossing die Viré bedacht is het Floating Renewables Lab, dat fysieke experimenten en numerieke modellering combineert om bijvoorbeeld golfbelastingen te simuleren in een windtunnel of windbelastingen in een golftank. Het 40-partner consortium Hybrid Labs, voorgezeten door Axelle Viré en officieel gelanceerd op de dag van haar toespraak, versnelt Nederlandse innovaties in offshore hernieuwbare energie door middel van data-gedreven hybride labs. Viré: "De schaal van infrastructuur en innovaties in HybridLabs is uniek. We verbinden een breed scala aan labs en echte offshore demonstratielocaties via slimme datagedreven methoden."
De menselijke factor
Radicaal nieuwe technologie en nieuwe, snelle testmethodes alleen zijn volgens Viré niet voldoende om het gebruik van offshore windenergie op te schalen en te versnellen. "Om met offshore windtechnologie te komen die echt werkt in gebieden die ook door andere belanghebbenden en voor andere doeleinden worden gebruikt, moeten we die technologie vanaf het begin samen co-creëren. Om dit echt te laten werken, moeten we inclusief leiderschap omarmen, waarbij alle perspectieven, disciplines en belangen gewaardeerd en serieus genomen worden. Ik denk dat de mentaliteit die we hiervoor allemaal nodig hebben, begint in learning communities waar mensen het beste uit zichzelf kunnen halen, waar ze leren verder te kijken dan hun vooroordelen en open te staan voor andere perspectieven." Als Diversity Officer bij de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek loopt Viré voorop als het gaat om diversiteit en inclusie aan de TU Delft. "Diversiteit en Inclusie staan niet los van onderzoek, onderwijs en innovatie; ze zijn een integraal onderdeel van het creëren van technologie die echt impact zal hebben voor een betere samenleving."
Bekijk na 16 februari 2024 de opname van de intreerede
Fondsenwerving
Wil jij onze missie steunen om windenergie naar Delftse scholen te brengen? We hebben meer (jonge) mensen nodig die in de sector werken om de energietransitie te versnellen. Wij willen hieraan bijdragen door ons te richten op scholen en leermiddelen en inspirerende verhalen toegankelijk te maken voor alle kinderen. Je kunt aan deze missie bijdragen met een donatie. Met de donaties kunnen we scholen een pakket sturen voor in hun bibliotheek:
- Een exemplaar van het boek "When I grow up" vertaald in hun schooltaal
- Een exemplaar van het boek "Laat de wind waaien" in hun schooltaal
- Onbeperkte digitale kopieën van alle materialen
We beginnen de verspreiding met basisscholen en middelbare scholen in Delft en breiden de regio uit naar andere steden totdat de donaties op zijn. We hopen alle 59 scholen in de regio Delft te kunnen voorzien van een pakket voor hun bibliotheken en daarna door te stromen naar de 218 scholen in Den Haag en 295 scholen in Rotterdam. Maar onze echte ambitie is om alle 7253 scholen in Nederland te bereiken en dan door te stromen naar het buitenland! Kun jij dit mogelijk maken?
Prof. Dr. Ir. A.C. (Axelle) Viré
✉ A.C.Vire@tudelft.nl