De TU Delft Library als motor achter open acces publishing
Met open publishing diep geïntegreerd in het DNA van de TU Delft vergeet je makkelijk dat er een hoop achter de schermen gebeurt. Joke Dales en Kees Moerman, beiden sinds lange tijd aan de TU Delft Library verbonden, waren er al vroeg bij betrokken en bieden nog steeds veel ondersteuning.
De repository is sinds 2004 het digitale archief van de TU Delft waarin wetenschappelijke publicaties, proefschriften, onderzoeksdata en andere academische documenten worden opgeslagen en volgens de principes van open access toegankelijk gemaakt. Joke Dales als Kees Moerman bekleedden eerst allerlei andere functies bij de TU Delft Library voordat ze in 2010 de overstap naar de afdeling repository maakten.
Open access was net in opkomst en dat vond ik een interessante ontwikkeling
Joke Dales
Kees benadrukt dat het niet alleen nieuw voor henzelf was, maar ook voor de wetenschappers. “Sommigen wilden er niet aan, en anderen hadden veel vragen. Hoe moet dat dan, artikelen open access publiceren? En hoe zit het met Creative Commons licenties. Noem maar op.”
Automatisering en mensenwerk
In het begin was er bij open access veel direct contact met mensen, maar sindsdien is er veel veranderd. Zo gaat alles wat in Pure terechtkomt – het Current Research Information System van de TU Delft – automatisch naar de repository als het open access is én er een pdf-bestand bij zit, licht Kees toe. “Het zorgen voor volledig accurate metadata vergt af en toe nog een interventie van ons. We maken ook de DOI aan voor dissertaties die we naar de repository uploaden en indien gewenst of noodzakelijk voegen we een embargo toe.”
Open Access Fonds
Gelijk met de opkomst van open access richtte de TU Delft een fonds op om het gebruik ervan te stimuleren. “Onderzoekers van de TU Delft kunnen financiering aanvragen om hun wetenschappelijke resultaten in open access tijdschriften te publiceren,” zegt Joke. “Voordat een aanvraag bij de budgetbeheerder komt controleren wij of aan de toewijzingscriteria is voldaan. Zo moet het tijdschrift bijvoorbeeld 100% open access zijn, en moet de aanvrager – doorgaans de corresponderende auteur – een aantoonbare werkrelatie met de TU Delft hebben. De precieze voorwaarden zijn op de website van het Open Acces fonds te vinden.”
Met veel uitgevers zijn overigens door de TU Delft Library of landelijk (Nederlandse Universiteiten) overeenkomsten gesloten waardoor publiceren daarna zonder kosten voor de auteur is. Ook dan biedt de bibliotheek ondersteuning. Joke: “Elke uitgever heeft een eigen workflow voor open access publicaties. Daar komen vragen uit voort die wij helpen beantwoorden. Op onze website hebben we ook een mooi overzicht met linkjes naar de workflows van de diverse uitgevers.”
Similarity checks
Een andere belangrijke taak op het bord van Joke en Kees is de similarity check (plagiaatcheck) voor alles wat door de TU Delft zelf onder open access wordt gepubliceerd: door de universiteit beheerde open wetenschappelijke tijdschriften, proefschriften, open boeken en text books, noem maar op. “Wij zorgen ervoor dat er, meestal binnen een dag, een vergelijkingsrapport wordt gemaakt en bij de promotor, redacteur of auteur terecht komt,” zegt Kees.
Het eindoordeel ligt vervolgens bij hen. We hebben een handleiding opgesteld over hoe het rapport te interpreteren. Daarnaast hebben we een FAQ opgesteld waarin alle mogelijke vragen worden beantwoord.
Kees Moerman
TU Delft Open Publishing - Evolving Scholar
Recent is Joke ook betrokken geraakt bij de Evolving Scholar – een open access tijdschrift en community voor nieuwe vormen van publiceren. “Dat is een heel vernieuwend platform,” zegt Joke. “Omdat het nog jong en in ontwikkeling is, is het boeiend om te kunnen meedenken over de werkprocessen en het verbeteren daarvan. Verder help ik met name bij de metadatering en het maken van de vergelijkingsrapporten voor de plagiaatchecks. Leuk werk waarbij ik in de toekomst graag betrokken wil blijven.”
Kees ontwerpt in overleg met TU Delft auteurs de covers van open textbooks, en publiceert ze na voltooiing op de website van TU Delft OPEN Publishing. Met hun brede takenpakket en ruime ervaring in open publishing zijn Joke en Kees zo al bijna 15 jaar van grote meerwaarde voor de TU Delft en haar medewerkers. “En we blijven ons inzetten alle processen rond open access zo helder en eenvoudig mogelijk te houden.”
Benieuwd naar verdere ontwikkelingen rondom TU Delft OPEN Publishing? Lees meer over een eerder event van Changing Publication Culture.
