Wat denkt de Nederlandse samenleving over het klimaatbeleid?

Van 9 maart 2023 tot en met 21 april 2023 kunnen alle Nederlanders de politiek adviseren over klimaatbeleid middels de Nationale Klimaatraadpleging. Onderzoekers stellen via deze zogenaamde Participatieve Waarde Evaluatie (PWE) Nederlanders in staat om de Tweede Kamer van advies te voorzien. Moet Nederland waterstof kopen uit het buitenland? Of juist kleine kerncentrales hier bouwen? Liever korte vluchten verbieden en internationaal treinverkeer verbeteren? Of nieuwe spullen duurder maken en het repareren van spullen goedkoper?

Brede samenleving betrekken

Klimaatverandering leidt steeds tot nieuwe keuzes en dilemma’s. Bijvoorbeeld doordat we minder fossiele energie kunnen gebruiken en het energiesysteem moet veranderen, en doordat we zelf duurzamer moeten consumeren. De keuzes die nu gemaakt worden door de politiek hebben gevolgen voor iedereen die in Nederland woont en werkt. Daarom wil de Tweede Kamer graag advies krijgen van veel verschillende mensen via deze landelijke volksraadpleging. In opdracht van de Tweede Kamer ontwikkelden de TU Delft en Populytics een landelijke raadpleging om alle Nederlanders de kans te geven om hierover een advies te geven aan de politiek. De Kamerleden Raoul Boucke, Joris Thijssen en Silvio Erkens hebben meegedacht over het ontwerp van de raadpleging.

Energievoorziening van de toekomst

In de Nationale Klimaatraadpleging van 2023 kunnen Nederlanders als het ware op een van de blauwe stoelen in de Tweede Kamer plaatsnemen. De Klimaatraadpleging van 2023 gaat over twee onderwerpen. Allereerst over keuzes die de Tweede Kamer moet maken over de energievoorziening van de toekomst. Gaan we kerncentrales bouwen, of gaan we biomassa gebruiken? Gaan we op veel plekken in het land CO2 en waterstof opslaan? En hoe gaan we in de toekomst onze huizen verwarmen? Bij elke keuze die de deelnemers maken krijgen zij informatie over hoe afhankelijk Nederland is van andere landen voor onze energie en wat de kosten zijn voor de samenleving.

Verdeling huidige en toekomstige generaties

Naast energievoorziening gaat de raadpleging over wat een eerlijke verdeling is tussen de huidige generaties en toekomstige generaties. Om onze huidige levensstijl te ondersteunen hebben we ieder jaar zeven keer de oppervlakte van Nederland nodig. Blijven Nederlanders en de rest van de wereldbevolking dit te lang doen? Dan raakt de aarde uitgeput en is er weinig tot niets meer over voor mensen in de toekomst. Moet de Tweede Kamer strengere maatregelen nemen zoals vervuilende keuzes duurder maken? Bijvoorbeeld door vlees en zuivel duurder te maken. Of moet de overheid vervuilende keuzes verbieden? Bijvoorbeeld vliegen binnen 500 kilometer. Welke strengere maatregelen moet de Tweede Kamer nemen om te zorgen dat de aarde leefbaar blijft voor mensen in de toekomst? Deelnemers krijgen uitgebreid de mogelijkheid om hun keuzes te motiveren en te nuanceren. Dit levert een scherp beeld op van hun waarden, zorgen en de kansen die zij zien.

Methode ontwikkeld door Nederlandse wetenschappers

De klimaatraadpleging wordt uitgevoerd op basis van de innovatieve, wetenschappelijke methode Participatieve Waarde Evaluatie (PWE). Deze methode is ontwikkeld door onder meer wetenschappers van de TU Delft. Dit is de eerste keer dat de Tweede Kamer opdracht heeft gegeven voor een PWE-raadpleging en ook is het de eerste keer dat Tweede Kamerleden hebben meegedacht over het ontwerp van de raadpleging. De methode wordt nu ook in Peru en Noorwegen gebruikt om burgers te betrekken bij energiebeleid.