Werken in dit vakgebied is een leven vol met puzzels

Kijken naar vliegtuiggeluid. Een titel die even tijd nodig heeft om te landen. Hoe kun je naar geluid kijken? En, welke informatie levert het op? Mirjam Snellen, hoogleraar Aircraft Noise and Climate Effects (ANCE), weet er alles van. Op vrijdag 3 februari hield zij haar intreerede in het Auditorium van de TU Delft. Een indrukwekkend betoog over de noodzaak van nieuwe rekenmodellen voor de duurzame luchtvaart.  

"Kijken naar geluid is de rode draad in mijn werk. Ik zie het als een uitdaging om het maximale aan informatie uit metingen te halen. Voor vliegtuiggeluid is dat essentieel om tot betere modellen te komen en daarmee betere voorspellingen te maken. Onmisbaar voor het ontwerp van nieuwe vliegtuigconfiguraties en voor het bepalen van stillere vluchtpaden."

Acoustic imaging

In haar onderzoek maakt Mirjam Snellen onder anderen gebruik van acoustic imaging, een techniek die ons helpt geluid ‘te zien’ door de geluidsbron weer te geven in de vorm van een beeld. Met behulp van acoustic imaging kunnen modellen voor geluidsvoorspelling worden verbeterd. Geen overbodige luxe volgens Snellen.

Geavanceerde modellen

“In Nederland maken we gebruik van het Nederlands rekenmodel (NRM). Het plan is om dit spoedig te vervangen door een vergelijkbaar Europees model, het Doc 29 model. Deze best practice modellen zijn in staat om in een korte tijd voor veel locaties en veel vliegbewegingen geluidsvoorspellingen te doen. Er is echter een groot nadeel.” 

“Deze modellen zien een vliegtuig als één geluidsbron. Dat is niet volledig genoeg. In werkelijkheid komt het totale geluid tot stand door een samenspel van verschillende aparte bijdrages. Denk aan het geluid van de motoren, het landingsgestel of de vleugel. Met de huidige modellen kunnen we geen onderscheid maken tussen de verschillende bronnen.” 

In haar rede benadrukt de hoogleraar daarom de noodzaak voor meer geavanceerde modellen, die het geluid op componentniveau kunnen voorspellen. Ook laat Snellen zien hoe slimmer gebruik gemaakt kan worden van de al beschikbare data. 

“In Nederland hebben we een heel mooi systeem: NOMOS (Noise Monitoring System). Het bestaat uit 41 meetpunten die continu geluid registreren. Dan kan een scooter zijn of een blaffende hond. Algoritmes kunnen bepalen of het geluid van een vliegtuig afkomstig is. Met de NOMOS meetstations kunnen we modelvoorspellingen en metingen vergelijken van een groot aantal locaties.” 

Snellen geeft aan zich de komende periode te focussen op de validatie van nieuwe modellen en sluit haar rede af met de vele mogelijke toepassingen van acoustic imaging.

Vele toepassingen

“We kunnen op heel veel manieren naar vliegtuiggeluid kijken en heel veel afleiden uit het gemeten geluid. Bijvoorbeeld het lokaliseren van objecten op basis van geluid. Vliegtuigen dus, maar ook drones. En, om welke type het gaat. Ook willen we de mate van hinder meten. Minder geluid betekent niet altijd minder overlast. Tonaal geluid wordt bijvoorbeeld vaak als hinderlijk ervaren. We willen daarom per vliegtuigcomponent niet alleen het niveau, maar ook de hinder kunnen bepalen. Het zou geweldig zijn als we een stillere en aangenamer klinkende omgeving kunnen realiseren.”