Beheer historische geodetische instrumenten geborgd bij de TU Delft
De historische geodetische instrumenten, die al bijna 20 jaar tentoongesteld zijn op de eerste verdieping van de faculteit CiTG, krijgen een nieuwe beheerder. Op 30 juni 2023 heeft Stichting De Hollandse Cirkel het beheer officieel overgedragen aan de Museumcollectie van de TU Delft Library. Dit markeert een belangrijke mijlpaal in het behoud van het geodetisch erfgoed van de Technische Universiteit Delft.
Stichting De Hollandse Cirkel, een organisatie die zich richt op het bevorderen van de belangstelling voor de historie van de geodesie , heeft al die jaren het beheer van de indrukwekkende verzameling van ongeveer 50 geodetische instrumenten op zich genomen. Deze instrumenten, waaronder waterpasinstrumenten, theodolieten en rekenhulpmiddelen, bieden inzicht in het geodetisch onderwijs en onderzoek aan de TU Delft van 1948 tot de jaren '80. Ze werden gebruikt door studenten en onderzoekers en hebben grote historische waarde.
Op de foto staan van links naar rechts: Joop Gravesteijn, Sylvia Nijhuis, Peter Laarakker, Peter Teunissen en Wim Beusekom
Met de overdracht aan de Museumcollectie van de TU Delft Library is het beheer van deze waardevolle geodetische instrumenten weer in handen van de universiteit zelf. De Museumcollectie bevat al ruim 6.500 objecten die verbonden zijn met de instituutsgeschiedenis, onderzoek en onderwijs aan de universiteit. De geodetische instrumenten vormen een waardevolle toevoeging aan deze collectie.
Geodesie, het vakgebied dat zich bezighoudt met vorm en plaatsbepaling op en om de aarde en het leveren van geografische informatie, heeft altijd een prominente rol gespeeld aan de TU Delft. Vanaf 1948 werd geodesie een volwaardige vijfjarige opleiding tot geodetisch ingenieur. Hoewel de discipline nog steeds onderdeel is van de TU Delft, stopte de opleiding in 2003. De geodetische instrumenten blijven tastbare herinneringen aan deze periode en de bijdrage aan het wetenschappelijk onderzoek.
De instrumenten werden niet alleen binnen de afdeling Geodesie gebruikt, maar ook bij vakken aan andere faculteiten zoals Bouwkunde, Mijnbouwkunde en Weg- en Waterbouw (nu Civiele Techniek). Ze waren essentieel voor het inmeten van wegen, gebouwen, mijnen en eigendomsgrenzen, en werden gebruikt voor complexe berekeningen van coördinaten, hoogten en oppervlakten.
Bij de overdracht heeft ook de sectie Mathematische Geodesie en Puntsbepaling een belangrijke rol gespeeld. Deze sectie, onderdeel van de faculteit CiTG, beschikt samen met stichting De Hollandse Cirkel over waardevolle kennis van de historische instrumenten. In samenwerking worden de instrumenten gedocumenteerd en beschreven, waardoor hun historische en educatieve waarde behouden blijft.
Studenten, onderzoekers en geïnteresseerden kunnen deze unieke collectie nog steeds bewonderen en bestuderen, en zo een tastbaar stukje geschiedenis van de geodesie aan de TU Delft ervaren.