25 jaar TU Delft Library gebouw
Op 15 mei 2023 vierde het gebouw van de TU Delft Library haar 25-jarig bestaan met een feestelijke dag ter ere van het iconische gebouw en de spilfunctie die de bibliotheek vervult voor de universiteit. Sprekers, discussies en expositie-openingen droegen allemaal bij aan het eerbetoon aan de geschiedenis van de bibliotheek, met een vooruitblik naar zowel de fysieke als de intellectuele plek die de bibliotheek in de toekomst inneemt.
Activiteiten in het kader van het verleden, heden en de toekomst
Het feestelijke programma begon met een interactief college van Leon Heuts van Studium Generale getiteld Waarom houden wij zoveel van onze bibliotheek? De aanwezigen konden genieten van live muziek van FunkSweep en konden daarnaast gedurende de hele dag de XR Cone ervaren, een persoonlijke boodschap achterlaten in het DIY video-gastenboek en meedoen aan een creatieve fotoshoot met fotograaf Pieter Lemmens.
Een van de hoofdonderdelen van het programma was de lezing over The Future of Libraries van Francine Houben, Creative Director & Founding Partner van architectenbureau Mecanoo, dat de TU Delft Library ontwierp. Zij gaf een interessant inkijkje in het ontstaansproces van het gebouw dat in 1998 werd gerealiseerd en concludeerde dat het toentertijd daadwerkelijk een ‘bibliotheek van de toekomst’ was. “Het was een uniek gebouw omdat het volledig duurzaam was in een tijd waarin duurzaamheid nog geen belangrijk onderwerp was”, aldus Houben. “Op dat moment was zo'n groen gebouw echt grensverleggend”. De iconische kegel op het beloopbare dak is een symbool van techniek, die past bij wat ze een ‘gebouw van glas en gras’ noemde.
Bekijk de lunch lecture van Francine Houben:
Volgens Houben was het belangrijk dat de bibliotheek werd ontworpen als een multifunctionele faciliteit, aan te passen aan de veranderende maatschappelijke behoeften. “De bibliotheek van de toekomst en een veranderende bibliotheek", stelde ze. Wat ooit een stille studieruimte was waar je informatie kon vinden, is inmiddels veranderd in een digitale hub, een plek waar mensen contact met elkaar hebben, dingen leren, samenwerken en zich ontwikkelen. Bovendien, merkte ze op, moet het een plek zijn waar je een lekkere en betaalbare kop koffie kunt krijgen. Volgens Houben was de bibliotheek een belangrijk project voor het team van Mecanoo, toentertijd allemaal afgestudeerden van de TU Delft. Het was de eerste grote bibliotheek voor het bureau, dat daarna nog andere bijzondere bibliotheekprojecten deed, zoals de Martin Luther King Jr. Memorial Library in Washington, D.C. en Bibliotheek LocHal in Tilburg.
Na de lezing van Houben werden de aanwezigen uitgenodigd voor de onthulling van twee nieuwe portretten op de fotowand van bibliotheekdirecteuren. De huidige directeur, Irene Haslinger, en haar voorganger, Wilma van Wezenbeek, hingen hun ingelijste portretten naast die van eerdere directeuren. Daarna volgde de officiële opening van de tentoonstelling De Delftse Blik: Onder Druk, een gezamenlijk project met het Museum Prinsenhof Delft dat te zien is in de TU Delft Library. De dag werd afgesloten met een paneldiscussie over het herdefiniëren van de perceptie van kunst in het onderwijs en de opening van de expositie ‘When images remain’.
Gedachten over de bibliotheek
Sinds haar oprichting is de TU Delft Library een baken van innovatie geweest, dat informatie, onderzoek en samenwerking onder handbereik bracht. Haslinger, directeur sinds 2020, vertelde dat zij voor de bibliotheek een belangrijke faciliterende rol ziet weggelegd voor zowel onderwijs als onderzoek. Die begint ermee dat zowel studenten als wetenschappers er de informatie vinden die ze nodig hebben, en bestaat daarnaast uit het bieden van een schat aan vooral digitale diensten, zoals management van onderzoeksdata, digitalisering van onderwijsmaterialen en een functie als een archief voor veel meer dan alleen maar tijdschriftartikelen. “Het is veel diverser en dynamischer geworden”, aldus Haslinger. “Wat ooit allemaal één format was, tekst, is inmiddels een breed scala aan onderzoeksoutput geworden, bestaande uit onder meer data, software, modellen, 3D-geprinte objecten, VR en AR. En dat moet niet alleen allemaal een plek krijgen, maar moet ook weer terug te vinden en te gebruiken zijn in een vooral digitale omgeving. Dat betekent dat de Library constant in beweging is, verandering is de standaard geworden”.
De overstap richting de digitale wereld betekent dat de bibliotheek zichzelf steeds opnieuw moet uitvinden, aldus Haslinger, maar houdt niet in dat er geen behoefte meer zou zijn aan een fysieke omgeving. “Het fysieke is belangrijk en zal dat ook altijd blijven, te beginnen met het gebouw. Het is het idee van een neutrale, veilige, fysieke plek, hopelijk ook in het digitale domein, waar mensen zich op hun gemak voelen, meningen kunnen uitwisselen en elkaar vragen kunnen stellen. Daarbij gaat het om nieuwsgierigheid, niet alleen naar gegevens en feiten, maar ook nieuwsgierigheid naar andere mensen en het leggen van contacten”.
In het huidige mondiale klimaat van fake nieuws en wetenschap op basis van meningen, staat de wetenschap volgens Haslinger voor enkele grote uitdagingen. “De manier waarop mensen hun meningen vormen is anders geworden; de aloude autoriteit van plekken als universiteiten of de kennis van wetenschappers moet neutraal zijn, en gebaseerd op feiten”, stelt zij. “Bibliotheken gaan ook over democratie, omdat kennis macht is, en vooral openbare bibliotheken spelen daarin een belangrijke rol. Mensen moeten zich kunnen ontwikkelen om kennis op te doen en hun eigen mening te vormen op een kritische, open en veilige manier. Ik hoop dat wij, ondanks alles wat er allemaal speelt in de wereld, als bibliotheek onze studenten kunnen helpen om verantwoordelijke en reflecterende ingenieurs te worden”.
