Herontwerp geeft zorggebouwen tweede leven

Hoogleraar Thijs Asselbergs breekt een lans voor het Open Bouwen van architect John Habraken. “Deze manier van bouwen heeft een positieve invloed op circulariteit, aanpasbaarheid en bevordert ook de invloed van gebruikers.” Naar aanleiding van de casus om het Amsterdam UMC te vernieuwen werd Asselbergs geïnterviewd door FMTGezondheidszorg over dit onderwerp.

De leerstoel Architectural Engineering die Thijs Asselbergs bekleedt aan de TU Delft bevindt zich op het snijvlak van architectuur en bouwtechnologie. In die mixed zone van kwaliteiten moet een belangrijke transformatie vorm krijgen, ook van zorggebouwen. Je komt er niet met alleen flexibiliteit waarmee je in de toekomst wanden kunt verplaatsen, betoogt Asselbergs. De kern van de oplossing ligt in het gedachtegoed van het Open bouwen, in combinatie met modulaire, geïndustrialiseerde en aanpasbare productie van gebouwelementen.

Het denken over de bouw, ook van zorggebouwen, is in de 20e eeuw blijven hangen, stelt Asselbergs. “Er is enorm veel ontwikkeld; zorginstellingen zien er echt heel anders uit dan een paar decennia geleden. Je zult mij niet horen zeggen dat we stilgestaan hebben. Maar de basis is nog altijd: je bouwt een ziekenhuis voor 40 - 50 jaar, voor een opdrachtgever of investeerder die het in die tijd afschrijft naar nul inclusief het gebruikte materiaal. Dat is eigenlijk een benadering die nog stamt uit de tijd dat een ziekenhuis na 40 jaar zijn deuren sloot en ergens anders een nieuw pand betrok. Dat willen we helemaal niet meer. En dat betekent ook dat je anders naar een gebouw moet kijken.”

De casus AMC

Asselbergs noemt de vernieuwing van het Amsterdam UMC, op de locatie AMC, een sterk voorbeeld van flexibel bouwen. Het AMC is met 560.000 m2 het grootste ziekenhuis van Nederland. Als je dat voor sloop kunt behoeden legt dat echt gewicht in de schaal. “We zijn met ruim 400 masterstudenten, 25 docenten en 7 hoogleraren afkomstig uit de hele wereld met 7 dubbeldekkers van Delft naar Amsterdam gereden en zijn workshops, lezingen en debatten gaan organiseren. Dit als inspiratieboost voor een goed hergebruik en duurzame toekomst van het grootste gebouw van Nederland.” 

Meer informatie

Dit is een zeer verkorte weergave van het uitgebreide interview in FMTGezondheidszorg. Het volledige interview werd eerder gepubliceerd in uitgave 7-2022 van www.fmtgezondheidszorg.nl en is hier ook terug te lezen.

• Professor Thijs Asselbergs is verbonden aan de afdeling AE&T van de faculteit Bouwkunde, TU Delft. Bekijk hier zijn hooglerarenpagina.