Delftse wetenschappers presenteren “groene” reeks kindercolleges

Nieuws - 25 februari 2022 - Webredactie Communication

We wekken steeds meer elektriciteit op uit zonnepanelen en windmolens, maar wat als het niet waait én de zon niet schijnt? Kan jij dan nog gewoon je telefoon opladen? Het is een van de vele vragen die de komende tijd aan bod komt in een gloednieuwe collegereeks van de MuseumJeugdUniversiteit. Voor deze “groene” reeks – speciaal gemaakt voor kinderen tussen de 8 en 12 jaar – reist deze meerjarige samenwerking tussen MuseumJeugdUniversteit en Science Centre Delft af naar de campus van de TU Delft, die dit jaar haar 180ste verjaardag viert. 

Ter gelegenheid van dit 180-jarig bestaan staat de universiteit stil bij haar actieve rol in de energietransitie. En dat is uiteraard niet zonder reden. De energietransitie is immers een belangrijke factor in de strijd tegen klimaatverandering. Gerdien de Vries, die als klimaatpsycholoog onderzoek doet naar het gedoe dat mensen ervaren als ze bijvoorbeeld hun woning willen verduurzamen, is een van de vier Delftenaren die zo’n groen college verzorgt. ‘Het maakt niet uit wie je bent of wat je bezig houdt: klimaatverandering zal onze levens en die van toekomstige generaties beïnvloeden. Extremere weersomstandigheden zullen leiden tot voedseltekorten, meer woestijnen, warmer weer, overstromingen. We kunnen daar enkel iets tegen doen door de energietransitie te versnellen.’

Klimaatverandering is een onderwerp dat veel kinderen en jongeren nauw aan het hart gaat. In de nieuwe collegereeks van de MuseumJeugdUniversiteit, die zondag 27 februari start, zullen vier Delftse wetenschappers vertellen over hoe hun onderzoek bijdraagt aan het versnellen van de energietransitie. Ruud van Ommen, die zich als professor bezighoudt met opschaalbare methodes voor het maken van nanomaterialen, bijt het spits af. Hieronder een overzicht van wie wanneer aan de beurt is.

Nanodeeltjes: superklein, maar supernuttig!

Ruud van Ommen, 27 februari 2022, 12.00 uur

 ‘Voor de energietransitie is het belangrijk dat we op een duurzame manier – zonder extra CO2-uitstoot –  brandstoffen en bouwstenen (moleculen) voor chemische producten kunnen maken. Hiervoor heb je wél bepaalde ingrediënten nodig. Om waterstof te maken – een voorbeeld van een duurzame brandstof – heb je bijvoorbeeld schone elektriciteit en platina nodig. Omdat er niet zo veel platina is, moeten we er zo zuinig mogelijk mee omgaan. Dit kan door het te gebruiken in de vorm van nanodeeltjes. In mijn college voor de MuseumJeugdUniversiteit zal ik onder andere uitleggen wat het verschil is tussen een atoom, een molecuul en een nanodeeltje. Het inzicht dat we bijvoorbeeld niet alleen waterstof nodig hebben, maar ook materialen om die waterstof te maken (zoals platina nanodeeltjes), zal bijdragen aan het versnellen van de energietransitie.’

Denk niet zo moeilijk, doe gewoon groen!

Gerdien de Vries, 6 maart 2022, 12:00 uur

‘Stel je voor dat je pannenkoeken wil bakken, maar je hebt geen melk in huis. Wat doe je? Door de stromende regen naar de supermarkt, of met een paar clicks in je app een flitsbezorger laten langskomen? Voor de eerste optie is het nodig dat je je regenjas (die je toch al niet graag draagt) onder een berg kleding vandaan grist… en dan heb je nog niet eens nagedacht over wáár die verdraaide fietssleutel nu ligt. Ondertussen hoor je de regendruppels alsmaar harder en harder tegen het keukenraam tikken. Zucht, waarom zou je überhaupt nog naar de supermarkt gaan? 

Bij veel keuzes die we maken, zijn we geneigd om voor de makkelijkste optie te kiezen. Flitsbezorging is daar een goed voorbeeld van – het past in een snel en gedoeloos bestaan. Maar de makkelijkste optie is niet altijd de meest duurzame! In mijn college voor de MuseumJeugdUniversiteit hoop ik scholieren hier bewust van te maken. Maar bewustwording alleen is niet genoeg. Je moet uiteindelijk ook écht tot acties overgaan om de planeet – voor iedereen – leefbaar te houden. En dat is dus juist zo lastig… Aan de hand van kennis uit de psychologie leg ik uit waarom het zo moeilijk is om groen te doen. En waarom mensen het zo heerlijk vinden om lui te zijn. Tot slot geef ik tips hoe we groen gedrag makkelijker en aantrekkelijker kunnen maken.’

Brandstof maken uit de lucht!

Paulien Herder, 3 april 2022 12:00 uur

'Het klimaat verandert doordat we te veel koolstofdioxide (CO2) uitstoten. Dit komt uit brandstoffen die wij verbranden in de motoren van auto’s en vliegtuigen. Ook grote fabrieken gebruiken veel brandstof en stoten veel CO2 uit. We moeten dus snel op zoek naar andere brandstoffen die geen CO2 de lucht insturen. In dit college legt wetenschapper Paulien Herder uit hoe en met welke technologie je uit lucht en windenergie nieuwe brandstoffen kunt maken. Je gaat zelf puzzelen met moleculen, en je gaat manieren bedenken om die technologie te verbeteren.'

Marieke Kootte

‘Voor veel mensen is het vanzelfsprekend dat een lamp gaat branden als je ‘m aanzet, en dat een wasmachine gaat draaien als je op start drukt. Maar eigenlijk is elektriciteit helemaal niet zo vanzelfsprekend: want achter iedere actie – iedere druk op de knop – gaan tal van berekeningen schuil. Daarnaast gebruiken we tegenwoordig steeds meer elektriciteit. Dat komt omdat meer en meer mensen een eigen laptop hebben, en omdat apparaten steeds vaker elektrisch zijn, denk bijvoorbeeld aan auto’s. Het liefst willen we elektriciteit opwekken uit duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen en windmolens. Maar wat als de wind niet waait, en de zon niet schijnt? In dit college laat ik zien hoe we ervoor zorgen dat we toch altijd elektriciteit hebben én waarom wiskunde daarbij zo belangrijk is.’

Meer informatie

De colleges worden door tachtig kinderen bijgewoond. Om de colleges voor iedereen toegankelijk te maken, is er een livestream en worden de lezingen eveneens online gepubliceerd.

URL livestream:
https://tudelft.zoom.us/j/95084189345?pwd=V2NkSkpSc2RET3hPOGVmUHhpVldHQT09#success 
Meeting ID: 950 8418 9345 | Passcode: 819331

Wil je meer weten over de groene collegereeks van de MuseumJeugdUniversiteit en TU Delft? Check dan deze website. Daar lees je wat wetenschap en technologie voor de samenleving kunnen betekenen.

Voor andere vragen kunt u contact opnemen met: