Hoogwater Limburg zomer 2021 ingrijpender dan rivieroverstromingen in 1993 en 1995
De hevige neerslag samen met het hoogwater van juli 2021 in Nederland en de landen om ons heen betrof een extreme en uitzonderlijke gebeurtenis met grote maatschappelijke gevolgen in Limburg. In opdracht van het Expertise Netwerk Waterveiligheid heeft een breed consortium van kennisinstellingen, onder leiding van de TU Delft en Deltares, nu een eerste analyse gemaakt van de beschikbare informatie over een scala aan onderwerpen.
Schade groter dan overstromingen 1993 – 1995
De gemeten hoeveelheden neerslag en rivierafvoeren waren nooit eerder zo groot, zeker niet in de zomer. Er wordt geschat dat een dergelijke gebeurtenis slechts eens per 100 tot 1000 jaar voorkomt. De piekafvoer op de Maas bij Eijsden en een aantal zijrivieren is de hoogste afvoer ooit gemeten. De geschatte totale schade door overstromingen bedroeg 350 tot 600 miljoen euro en vond voor een groot deel plaats in het Geuldal. De schade is daarmee groter dan die tijdens de overstromingen langs de Maas in 1993 en 1995. Hoogleraar Bas Jonkman leidde het onderzoek: ‘Deze overstroming heeft records gebroken, qua neerslag, afvoer en schade. Hiervan moeten we van leren om ons systeem toekomstbestendig te maken.’
Waterkeringen functioneerden goed
De primaire waterkeringen langs de Maas hebben de uitzonderlijk hoge belasting goed doorstaan. Wel zijn op enkele plekken incidenten opgetreden zoals piping (uitspoeling van het zand onder de dijk) en lokale hoogtetekorten. Daarom zijn op grote schaal tijdelijke maatregelen zoals zandzakken ingezet. In de studie is ook inzicht gegeven in het verloop van de evacuatie, vervuiling en de gezondheidseffecten.
Unieke gebeurtenis
In dezelfde periode leidden hevige overstromingen tot miljarden schade en honderden doden in Duitsland en België. Hier was de situatie meer catastrofaal dan in Nederland, onder meer door de grotere neerslaghoeveelheden en de steilere – sneller afstromende – rivieren.
Eerste verkenning
Deze studie betreft een eerste verkenning. Duidelijk is dat dit een voor Nederland extreme en ongeëvenaarde gebeurtenis betreft. De bevindingen uit de studie kunnen benut worden voor vervolgstudies, evaluatie van het systeem en – waar nodig - het vaststellen van verbetermaatregelen op technisch, ruimtelijk en organisatorisch vlak. Kymo Slager, projectleider vanuit Deltares onderstreept het belang van de analyse: ‘Deze extreme gebeurtenis en de activiteiten van het consortium heeft ons uit eerste hand scherpe inzichten geleverd in de informatiebehoeftes van de verschillende organisaties die een rol spelen tijdens en na de crisis. Dit geeft richting aan de verdere ontwikkeling van technologische hulpmiddelen.’
Betrokken partijen
Het onderzoek is uitgevoerd door een breed consortium: Deltares, TU Delft, HKV Lijn in Water, VU Amsterdam, Universiteit Utrecht, KNMI, WUR, Erasmus MC en Universiteit Twente, in opdracht van het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW) en met volledige steun van Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat.
Meer informatie
Op 9 september van 13.00 uur – 15.00 uur is het rapport in een online symposium gepresenteerd. Het symposium kan vanaf dinsdag 14 september worden teruggekeken.
Het volledige rapport is op Publicaties - ENWinfo beschikbaar.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Roeli Suiker, communicatie adviseur Deltares, roeli.suiker@deltares.nl, +31 (0)6 13671407
Dimmy van Ruiten, persvoorlichter TU Delft, d.m.vanruiten@tudelft.nl, +31 (0)6 39844164
