Strandeiland - burgers betrekken bij stedelijke ontwikkelingsprocessen
Strandeiland is het nieuwste kunstmatige eiland in de IJburg archipel in het IJmeer, aan de oostkant van Amsterdam. Het eiland is momenteel in aanbouw. Op Strandeiland wil het DemoS-project een inclusieve gemeenschap van toekomstige Strandeilanders creëren. Bijzonder spannend: er worden nieuwe methoden verkend om bewoners te betrekken bij het gebiedsontwikkelingsproces.
Burgers betrekken bij stedelijke ontwikkelingsprocessen
Met 8.000 woningen is Strandeiland een van de grootste toekomstige stadsdelen van Amsterdam. De bouw van de eerste woningen op het zuidelijke deel van Strandeiland (de Muiderbuurt) start naar verwachting in 2023. Hoe kunnen burgers meer zeggenschap en eigenaarschap krijgen bij de ontwikkeling van stedelijke gebieden? Om het proces van het vormgeven van de ontwikkelingsplannen van Strandeiland democratischer te maken, is in oktober 2018 het project DemoS gestart. DemoS - democratisch Strandeiland - is onderdeel van het Participatieplan voor dit gebied en loopt al twee jaar.
Verduurzaming op verschillende niveaus
De focus van het DemoS-project is tweeledig. Enerzijds wil het participatieteam nieuwe organisatievormen in de stedelijke ontwikkeling ontwikkelen om de betrokkenheid en het eigenaarschap van burgers te vergroten. Deze nieuwe vormen worden ontwikkeld door te experimenteren.
Anderzijds bekijkt het project hoe duurzame en circulaire innovaties kunnen worden toegepast in de ontwikkeling van het eiland. Daarom zal het participatieteam bijdragen aan de planvorming rond de thema's duurzaamheid, inclusiviteit en sociale cohesie door gebruik te maken van experimentele vormen van participatie en nieuwe democratische modellen.
Door toekomstige bewoners te betrekken bij het ontwikkelingsproces, wil het team hen enthousiasmeren voor de ontwikkeling van het nieuwe Strandeiland. Het is voor het eerst dat deze organisatievorm wordt toegepast op een project in de stad Amsterdam.
Participatieteam
Het participatieteam bestaat uit ambtenaren, bewoners en een onderzoeker van TU Delft/AMS Institute Els Leclercq. Samen verkennen zij - met behulp van de proeftuinmethode - hoe het ontwikkelproces zo georganiseerd kan worden dat (toekomstige) bewoners zeggenschap en eigenaarschap krijgen bij de ontwikkeling van hun leefomgeving.
Het DemoS-participatieteam werd aangevuld met MSc MADE-studenten. Zij hebben interviews gehouden met burgers om de behoeften met betrekking tot de ontwikkeling van IJburg in kaart te brengen. Ook hebben zij een praktische aanvulling gegeven door een publieke arena te creëren, ‘Parliament of Place’, waarin burgers met elkaar kunnen praten over mogelijke voorstellen en waar zij ook beslissingen kunnen nemen.