Delfts onderzoek in negen NWA-ORC consortia

Delftse onderzoekers gaan in negen consortia met de gehele kennisketen en maatschappelijke organisaties aan de slag met interdisciplinair onderzoek waarmee wetenschappelijke en maatschappelijke doorbraken binnen bereik komen. Zo gaat het Quantum Inspire-consortium onder leiding van QuTech (een samenwerking tussen TU Delft en TNO) een eerste prototype van de quantumcomputer online beschikbaar maken voor iedereen. De toegekende projecten richten zich op vragen vanuit de samenleving, die de inhoudelijke agenda van de NWA vormen. De projecten krijgen financiering in de tweede ronde binnen het programma van de Nationale Wetenschapsagenda: Onderzoek op Routes door Consortia (NWA-ORC).

Beknopte samenvattingen van de projecten (zie voor meer informatie het nieuwsbericht van NWO):

Quantum Inspire – de Nederlandse quantumcomputer in de ‘cloud’      

Consortiumpartners: Technische Universiteit Delft, Universiteit Leiden, Radboud Universiteit, The Hague University of Applied Sciences, Qutech, TNO, Waag, Ministerie van Defensie, Malmberg, Zurich Instruments, Onderwijsnetwerk Zuid-Holland (ONZ), Interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden (ICLON)

Penvoerder namens het consortium:  prof. dr. ir. L.M.K. (Lieven) Vandersypen – QuTech/ TU Delft

Quantumtechnologie zal naar verwachting de samenleving ingrijpend beïnvloeden. Om de impact van quantum computing op onze samenleving volledig te begrijpen en te realiseren, is het belangrijk om de technologie dichter bij de toekomstige gebruikers te brengen. Ter vergelijking: de vroege digitale computers kwamen pas echt tot hun recht toen gebruikers in staat waren om met de machines te communiceren. Het consortium wil een vergelijkbaar pad volgen voor quantumcomputing door toekomstige gebruikers in staat te stellen om de interactie aan te gaan met Quantum Inspire, het eerste Europese quantumcomputer-platform in de cloud.

QuTech lanceerde een eerste versie van Quantum Inspire in april 2020 en de subsidie zal het consortium in staat stellen deze verder te ontwikkelen. Lieven Vandersypen, coördinator van de NWA-ORC applicatie en Director Research van QuTech: "Met het NWA-ORC-programma kunnen we het Quantum Inspire-platform nog beter toegankelijk maken voor de samenleving. Van studenten en het grote publiek tot aan toekomstige gebruikers in de industrie en de overheid, iedereen zal overal en altijd toegang hebben tot Quantum Inspire".

LEVENDE DIJKEN – Realisatie van veerkrachtige en klimaatbestendige kustbescherming    

Levende dijken dragen bij aan het klimaatbestendig maken van de Nederlandse kust. Zij bestaan uit een met gras begroeide dijk en een voorland. Dit onderzoek maakt de aanleg van levende dijken mogelijk, via het afwegen van belangen, testen van dijken onder extreme weersomstandigheden en het formuleren van ontwerpregels voor eindgebruikers.

CASTOR (CAtchment Strategies TOwards Resilience)    

De zandlandschappen van Oost- en Zuid-Nederland combineren functies voor landbouw, recreatie en natuur. Deze functies worden bedreigd door klimaatverandering. Met behulp van proeftuinen willen de onderzoekers ontdekken hoe klimaat-robuuste landschappen van de toekomst eruit zien. Samen met maatschappelijke partners ontwerpen zij ontwikkelpaden om deze landschappen te realiseren.

Hersenen en AI voor veilige slimme machines
Mensen kunnen gedrag van anderen goed voorspellen, machines niet. Dit maakt het integreren van ‘slimme’ machines in onze samenleving moeilijk. Het consortium onderzoekt mechanismen van menselijk gedrag en die implementeren als ‘neuroware’ in AI-algoritmes voor het besturen van slimme, autonome machines in onze samenleving, volgens nieuw gedefinieerde wet- en regelgeving.

Red de tijger! Red de graslanden! Bespaar het water!

De tijger is ernstig bedreigd. Aan de voet van de Himalaya dreigen de graslanden, waar de prooidieren vooral rondlopen, ook te verdwijnen door ingrepen in het watersysteem. Dit project stelt de dynamiek van de graslanden vast en levert middels co-creatie richtlijnen voor duurzaam beheer van het watersysteem en het landschap.

eHealth Junior 

Binnen eHealth junior werken zorgverleners, patiënten, bedrijven en overheid samen om kwalitatief hoogwaardige eHealth-tools te ontwikkelen voor één miljoen chronisch zieke kinderen. Deze tools voorkomen psychologische problemen op een gepersonaliseerde, diagnose-onafhankelijke manier en bevorderen optimale participatie. eHealth tools zullen beschikbaar komen via toegankelijke, gebruiksvriendelijke en duurzame platforms.

Gereedschappen die rekening houden met het immuunsysteem om medicijnen te ontdekken

In plaats van op proefdieren, kunnen de effecten van medicijnen en behandelingen ook getest worden op miniatuurweefselmodellen die de respons van een orgaan nabootsen. Maar geen van zulke modellen bevat op dit moment een lymfestelsel, terwijl dit wel essentieel is voor onze gezondheid. De onderzoekers ontwikkelen ‘orgaan-op-chip’-modellen met een ingebouwd lymfestelsel als precisie-instrument in de strijd tegen immuun-gerelateerde aandoeningen.

Het Nederlandse Zwarte Gaten Consortium

Dit consortium gaat interdisciplinair onderzoek doen naar zwarte gaten, van het ontwikkelen van telescopen en het geologische onderzoek voor de mogelijke komst van de Einstein Telescoop, tot pure sterrenkundige en theoretische vraagstukken. Via educatie en outreach proberen de onderzoekers hierbij een groot deel van de samenleving te betrekken.

DARTBAC: Dutch Antimicrobial Resistance Technology development and Biofilm Assessment Consortium

Opkomende antimicrobiële resistentie (AMR) zal antibiotica veel minder effectief maken bij infectiepreventie en -behandeling. DARTBAC zal nieuwe antimicrobiële technologieën ontwikkelen die niet gebaseerd zijn op antibiotica om dit probleem aan te pakken. Gezamenlijk brengt DARTBAC de hele kennisketen samen rond de ontwikkeling van nieuwe materiaaltechnologieën ter bestrijding van AMR.
Update 26 november: in tegenstelling tot eerdere berichtgeving neemt de TU Delft niet deel aan het volgende consortium

Virtual Human Platform voor veiligheidsbeoordeling

In co-creatie met stakeholders ontwikkelt het consortium ‘s werelds eerste Virtual Human Platform voor de beoordeling van de veiligheid van chemicaliën en geneesmiddelen, uitsluitend op basis van de biologie van de mens. Door innovaties in datawetenschappen, menselijke weefselkweekmodellen en transitiemanagement te integreren, brengen we de transitie naar proefdiervrije veiligheidsbeoordeling in een stroomversnelling.