TU Delft in vier grote nieuwe publiek-private onderzoeksprogramma’s
NWO heeft bekendgemaakt welke nieuwe onderzoeksprogramma’s van start mogen gaan in het zogeheten ‘Perspectief voor de Topsectoren’-programma, met een budget van in totaal 26 miljoen euro. Binnen deze onderzoeksprogramma’s werken wetenschappers met bedrijven en maatschappelijke organisaties samen aan nieuwe onderzoekslijnen die de grenzen van wetenschappelijke disciplines overstijgen. De TU Delft is betrokken bij vier van de vijf gehonoreerde programma’s, en leidt een programma waarin een virtueel model wordt gemaakt om het indringen van zout water in zoet water te voorspellen en hoe maatregelen daartegen de zoetwatervoorziening beïnvloeden.
Zoet water zekerstellen met virtuele delta
SALTISolutions – Salt intrusion through urbanizing deltas: Solutions
Zoet water is cruciaal voor drinkwater, natuur, landbouw en industrie. Maar de beschikbaarheid ervan staat in delta’s wereldwijd onder druk. Zowel door menselijk ingrijpen, zoals het uitdiepen van waterwegen, als door klimaatverandering komt zout zeewater steeds verder de rivieren op.
Binnen SALTISolutions gaan onderzoekers samen met betrokkenen als Rijkswaterstaat, waterschappen, havenbedrijven, en baggeraars een virtueel model (digital twin) maken van de Rijnmaasdelta. Hierin wordt kennis geïntegreerd over processen op verschillende ruimte- en tijdschalen: van turbulente stromingen op het kleinste schaalniveau tot de gevolgen van klimaatverandering op de lange termijn.
Hiermee willen ze voorspellen hoe, waar, wanneer en hoe lang zout uit zeewater zal indringen en hoe maatregelen zoals het implementeren van nature-based solutions de zoetwatervoorziening beïnvloeden. Deze inzichten worden wereldwijd getest, waardoor de positie van de Nederlandse deltatechnologie verder versterkt wordt.
Programmaleider: Prof. dr. J.D. Pietrzak (Technische Universiteit Delft)
Deelnemers: Arcadis, ARK, Boskalis, Bureau Waardenburg, BAM, Deltares, Evides, Flanders Hydraulics, Havenbedrijf Amsterdam, Havenbedrijf Rotterdam, HKV, Hoogheemraadschap van Rijnland, Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Hydrologic, Koninklijk NIOZ, Nortek-NL, Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, Royal HaskoningDHV, STOWA, Svasek, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht, Van Oord, VEMW, VEWIN, Wageningen Universiteit, Waterschap Hollandse Delta, WNF
Slimmer systeem door digitale tweeling
Integration of Data-drIven and model-based enGIneering in fuTure industriAL Technology With value chaIn optimizatioN (DIGITAL TWIN)
Hightechsystemen worden steeds complexer en moeilijker te ontwerpen, produceren en onderhouden. Het DIGITAL TWIN-programma ontwikkelt methoden om van dit soort systemen nauwkeurige digitale tweelingen te maken: virtuele softwareversies waarmee je simulaties kunt doen om bijvoorbeeld te voorspellen hoe veranderingen in het ontwerp de prestaties beïnvloeden, hoe de besturing verbeterd kan worden, of welk onderdeel op welk moment onderhoud nodig heeft.
Digitale tweelingen zijn nu meestal nog gebaseerd op statische theoretische modellen die uitgaan van normaal gedrag. Door deze modellen te koppelen aan meetgegevens die aangeven hoe het systeem daadwerkelijk functioneert en deze data te combineren met kunstmatige intelligentie, maken de onderzoekers digitale kopieën die zichzelf continu verbeteren en aanpassen. Het onderzoek richt zich op een aantal voorbeeldsystemen die zijn aangedragen door de bij het programma betrokken Nederlandse hightechbedrijven.
Programmaleider: Prof. dr. ir. B. Jayawardhana (Rijksuniversiteit Groningen) Deelnemers: Airborne, Altran, ASML, ASM PT, Demcon, Fraunhofer Institute for Production Technology, Océ, Philips, Rijksuniversiteit Groningen, Stamicarbon, Tata Steel, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Tilburg University, TNO, Universiteit Leiden, Universiteit Twente, VDL Groep
Licht voor beter zicht op ziekten
Photonics Translational Research – Medical Photonics (MEDPHOT)
Op radioactiviteit gebaseerde PET-scans brengen afwijkend weefsel zoals ontstekingen of tumoren in beeld. Door licht te gebruiken in plaats van radioactiviteit kun je tien tot honderd keer scherpere beelden maken en zelfs een cluster van een paar cellen zien.
Het MEDPHOT-programma wil een op licht gebaseerde evenknie ontwikkelen van een PET-scan. De onderzoekers gaan voor aandoeningen als (slok)darmkanker, longkanker, astma, en de ziekte van Alzheimer fluorescerende vlaggetjes ontwikkelen. Deze vlaggetjes binden zich aan moleculen die specifiek zijn voor de betreffende aandoening en lichten op als ze worden beschenen door een lichtbron.
Om de vlaggetjes te kunnen zien, ontwikkelen de onderzoekers de benodigde technologie waarmee de kleine uitgezonden lichtbundels gedetecteerd kunnen worden. Zo maken ze de gezochte cellen uiteindelijk zichtbaar.
Programmaleider: Prof. dr. J.F. de Boer (Vrije Universiteit Amsterdam) Deelnemers: Amsterdam Universitair Medisch Centrum, ASML, CHDR, Elesta, Exometry, GlycanScan, Leiden Universitair Medisch Centrum, Mauna Kea, Ninepoint Medical, Optos, Percuros, Spectradyne, Technische Universiteit Delft, Thorlabs, TNO, Universitair Medisch Centrum Groningen, Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Utopics, Vrije Universiteit Amsterdam
Plantenflats met leds
SKY HIGH: Vertical farming, a revolution in plant production
We moeten een groeiende wereldbevolking van voedsel voorzien, terwijl steeds meer mensen in steden wonen, er vaak watertekorten zijn en de voedingswaarde van fruit en groenten al decennia aan het dalen is. Door planten in lagen boven elkaar te telen en ze te belichten met speciale ledlampen, kun je overal ter wereld en onder alle weers- of klimaatomstandigheden het hele jaar door verse groenten produceren.
Binnen het SKY HIGH programma gaan wetenschappers samen met onder andere lichtspecialisten, veredelingsbedrijven, telers, tuinbouwtechnologiebedrijven, architecten en leveranciers van voedingsmiddelen dit soort verticale landbouw goedkoper en energiezuiniger maken. Daarnaast is het doel om met dit soort verticale landbouw groenten en kruiden te produceren met een betere smaak, houdbaarheid en voedingswaarde, en daarvoor extreem weinig water en meststoffen en geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken.
Programmaleider: Prof. dr. ir. L.F.M. Marcelis (Wageningen Universiteit) Deelnemers: Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions (AMS), Bayer, Bosman Van Zaal, Certhon, Fresh Forward, Grodan, GrowX, HAS Hogeschool, OneFarm, Own Greens, Priva, Signify (Philips Lighting), Solynta, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Unilever, Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Van Bergen Kolpa Architecten, Wageningen Plant Research, Wageningen Universiteit
Over Perspectief
Perspectief is een programma van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), dat gefinancierd wordt door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Het programma daagt wetenschappers uit om in een innige samenwerking met het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties nieuwe onderzoekslijnen op te zetten met economische en maatschappelijke impact.
Meer informatie
Persbericht NWO