Train je oren: luistergame moet ervaring van klassieke muziek verrijken
Hoe kan je beter actief luisteren naar klassieke muziek – en naar elkaar? Die vraag staat centraal in een bijzonder onderzoeksproject van Codarts Rotterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam, TU Delft, en de Willem de Kooning Academie. Speciaal voor het onderzoek is de luistergame Listening Space ontwikkeld, waarmee deelnemers met speelse luisteropdrachten hun vaardigheden uitbreiden, of zelfs nieuwe manieren van luisteren ontdekken.
Het interdisciplinaire project GAMPSISS (Gameful Music Performances for Smart, Inclusive, and Sustainable Societies) onderzoekt de komende maanden hoe je oren kunnen worden getraind, en of deze training de luisterervaring van klassieke muziek verrijkt - zowel bij bestaand als nieuw publiek. Vanuit TBM is onderzoeker Annebeth Erdbrink bij het onderzoek betrokken.
Volgens componist en onderzoeker Micha Hamel, initiatiefnemer van GAMPSISS, kan het 'beter' leren luisteren naar klassieke muziek niet alleen een verdiepende persoonlijke ervaring opleveren voor de luisteraar zelf. Ook de maatschappij als geheel kan er volgens hem baat bij hebben wanneer mensen overtuigd raken van het belang van werkelijk luisteren, zowel naar muziek als naar elkaar.
Luistergame
Speciaal voor het onderzoek werd de luistergame Listening Space in samenwerking met het TU Delft Gamelab van faculteit TBM ontwikkeld. Een spel dat bij wijze van voorbereiding op een klassiek concert thuis gespeeld wordt. Deelnemers ontdekken met uiteenlopende speelse luisteropdrachten nieuwe manieren van luisteren. Vervolgens leren ze deze nieuwe manieren te combineren en af te wisselen, zodat het luisteren een soepele en dynamische activiteit wordt. Tijdens een aansluitend concertbezoek kunnen zij vervolgens hun nieuwe vaardigheden in praktijk brengen, en ervaren hoe rijk de muziekervaring kan zijn.
De concertzaal is een prachtige plek om dit actieve luisteren te oefenen en te ontwikkelen. Met name omdat klassieke muziek zich kenmerkt door haar gevoelvolle en verhalende structuren, waarbinnen altijd meerdere stemmen en perspectieven te horen zijn.
Proefpersonen
Vanaf vrijdag 29 maart tot eind mei spelen rond de vijfhonderd proefpersonen de speciaal ontwikkelde luistergame Listening Space zelfstandig op hun pc, tablet of smartphone en bezoeken ze daarna een live klassiek concert in De Doelen Rotterdam of in het Muziekgebouw aan 't IJ Amsterdam. Geïnteresseerden dienen 18-45 jaar oud te zijn, en geen regelmatige bezoekers van klassieke concerten. Aanmelden voor deelname aan het onderzoek kan per direct via gampsiss.nlOpent extern.
De Erasmus Universiteit en TU Delft meten de effecten van Listening Space op de luisterervaring van concertbezoekers. Daarnaast draagt TU Delft met dit onderzoek ook bij aan het verbeteren van zogenoemd 'persuasive game design' in het algemeen.
Over het project
GAMPSISSOpent extern is een samenwerking tussen Codarts Rotterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam, TU Delft, en de Willem de Kooning Academie. Voor het onderzoek naar de effecten van de luistergame werkt GAMPSISS samen met gerenommeerde muzikale partners zoals o.m. het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Asko|Schönberg Ensemble, Holland Baroque, de Nederlandse Bachvereniging, het Noord Nederlands Orkest, Calefax, het Nederlands Kamerkoor en Amsterdam Sinfonietta.
De onderzoekers verwachten eind dit jaar met de eerste resultaten naar buiten te kunnen komen.
