Boekbundel over de Zandmotor: resultaten en reflecties op NatureCoast

Hoe kan de Nederlandse Zandmotor helpen om onze kust op een natuurlijke manier te beschermen? En hoe kan deze kennis helpen om kusterosie in Jamaica tegen te gaan? Het nieuwe boek ‘The Sand Motor: a nature-based response to climate change’ toont de belangrijkste resultaten en reflecties op het interdisciplinaire NatureCoast programma dat liep van 2013-2017. Het eerste exemplaar werd vandaag overhandigd aan deltacommissaris Peter Glas tijdens het NKWK congres. 

Living Lab aan de kust

NatureCoast begon in 2013 onder leiding van inmiddels emeritus professor Waterbouwkunde Marcel Stive (TU Delft), om inzicht te krijgen in het gedrag en werking van grootschalige zandsuppleties voor de kust. De Zandmotor, het opgespoten schiereiland voor de kust van Den Haag, werd het ‘Living Lab’ voor de onderzoekers om metingen te verrichten en theorieën in praktijk te testen.

De Zandmotor heeft als belangrijkste doel de kracht van de natuur – golven, wind en stroming- te gebruiken om het zand van het schiereiland langs de kust te verspreiden naar de plekken waar dat nodig is. Maar naast kustbescherming biedt de Zandmotor ook een nieuw natuurlijk landschap dat ook nieuwe recreatiemogelijkheden biedt. Om die vele facetten te bevatten, was NatureCoast vanaf de start interdisciplinair opgezet.

‘Integrale aanpak was essentieel’

Twaalf PhD kandidaten en drie postdocs vanuit diverse universiteiten en disciplines voerden onderzoek uit op zes thema’s: kustveiligheid, duinvorming, mariene ecologie, bestuurskunde en hydrologie en geochemie. Naast kennisinstellingen maakten ook uit bedrijven en andere eindgebruikers deel uit van het consortium om de kloof tussen fundamenteel onderzoek en praktijk-geïnspireerde gebruikersvragen te overbruggen.

Die samenwerking was essentieel, vindt Arjen Luijendijk, een van de samenstellers van het boek. Hij was als postdoc verantwoordelijk voor de integratie tussen de zes wetenschapsprojecten van de PhD’s en het vergaren van interdisciplinaire kennis over de Zandmotor.

“Dit boek presenteert de vele facetten van de Zandmotor, maar we hopen ook dat het de meerwaarde toont van samenwerking en interdisciplinair onderzoek en hoe, uiteindelijk, samenlevingen daarvan kunnen profiteren”, licht hij toe.

Elk hoofdstuk van het boek is daarom opgezet als een dialoog tussen betrokken onderzoekers in het NatureCoast programma en de eindgebruikers van de informatie.

Internationale cases

Het onderzoeksteam onderzocht ook de kansen om de Zandmotor als oplossing te exporteren naar andere landen. Voor veel kustgebieden in de wereld is het echter niet mogelijk het Nederlandse model te kopiëren: wat werkt in Nederland hoeft niet de oplossing te zijn in het buitenland. Wel wordt inmiddels de opgedane kennis in het buitenland gebruikt om kustbeschermingen op maat te ontwerpen die passen in de lokale context.

De NatureCoast onderzoekers zijn bijvoorbeeld actief betrokken geweest bij het ontwerp van een Zandmotorachtige oplossing in Bacton, Engeland. Deze strandsuppletie zal in de zomer van 2019 aangelegd gaan worden.