De waarde van erfgoed begrijpen is essentieel voor het ontwerpen van duurzame steden

“Als je innovatieve technologieën alleen maar toepast zonder rekening te houden met het erfgoed en de waarden van de context, kan een project de plank misslaan en juist niet duurzaam blijken. We moeten ervoor zorgen dat onze oplossingen relevant zijn voor de locaties en mensen waarvoor we ontwerpen." 

Erfgoed is een belangrijk middel waarmee we 'steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam' kunnen maken. Dit motto vormt de basis van de Recommendation on the Historic Urban Landscape van UNESCO uit 2011, de Sustainable Development Goals van de VN en de New Urban Agenda van de VN-conferentie Habitat. Er moeten voortdurend vraagtekens worden gezet bij het begrip erfgoed. Erfgoed is een maatschappelijke constructie, cultureel divers en voortdurend onderhevig aan verandering. De waarden die erfgoed definiëren zijn volledig afhankelijk van tijd en plaats.

Door samen te werken met andere leerstoelen bij BK Bouwkunde, professionals van over de hele wereld en intergouvernementele instellingen zoals UNESCO wil de leerstoel Heritage and Values de allernieuwste kennis, zowel specifiek als vergelijkend, in het vakgebied integreren. Niet alleen om de bronnen te identificeren die worden gezien als erfgoed (door wie, hoe en waarom), maar ook om de impact en toegevoegde waarde van ontwerp zichtbaar te maken en vervolgens ter discussie te stellen. Het einddoel hiervan is duurzamere stedelijke ontwikkeling. De leerstoel richt zich met name op het verkennen van nieuwe onderzoeksmethoden om betere resultaten te behalen. Dit houdt in dat kwantitatieve methoden en big data worden gecombineerd met kwalitatieve methoden zoals interviews, peer groups en workshops, waarbij de grenzen tussen diverse vakgebieden regelmatig worden overschreden. De leerstoel blijft zich ook inzetten voor het verbeteren van de wetenschappelijke integriteit en ethiek onder studenten en onderzoekers, vakgenoten en professionals over de hele wereld.

“Ga voorbij de buitenste laag! - Dat wil ik de nieuwe generatie architecten meegeven. Studenten houden zich steeds meer bezig met vraagstukken rondom klimaatverandering, sociale segregatie en rechtvaardigheid, culturele identiteit en de circulaire economie. Terwijl ze vol passie zitten, blijven hun ontwerpen en antwoorden op deze vraagstukken vaak hypothetisch. Universiteiten moeten een inhaalslag maken en ervoor zorgen dat studenten niets minder accepteren dan duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Ik houd ervan om mijn studenten uit te dagen. Ik moedig ze aan om vragen te stellen, daadwerkelijk te luisteren en verantwoordelijkheid te nemen voor de impact van hun ontwerpen."

Ana Pereira Roders studeerde in 2002 af als architect aan de universiteit van Lusíada (Portugal) en behaalde in 2007 een doctoraat in Bouwtechnologie aan de Technische Universiteit van Eindhoven. Sinds 2016 werkt ze daar ook als universitair hoofddocent Heritage and Sustainability. Ana heeft als gasthoogleraar gewerkt aan de VU Amsterdam, KU Leuven en ULiège (België), de Durham University (VK) en de Universidade Lúrio (Mozambique), is mede-oprichtster van het Journal of Cultural Heritage Management and Sustainable Development (Emerald, UK) en heeft in 2015 in Hamburg een TEDx Talk gehouden over hoe steden duurzaam kunnen worden. Ana werkt sinds 2008 nauw samen met UNESCO en het World Heritage Centre. Daarnaast stond ze aan de basis van wereldwijde online platforms als Protected Urban Planet en de Global Observatory on the Historic Urban Landscape. Ze is lid van de bestuursraad van het International Center on Space Technology for Natural and Cultural Heritage (Chinese Academie van Wetenschappen). Ze beoordeelt regelmatig onderzoeksvoorstellen en -uitkomsten, zoals de meest recente RegioStars Awards 2018, en de VENI 2018 van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek. 

Ulrich Knaack (afdelingshoofd): "Vol trots kondigen wij aan dat Ana Pereira Roders is benoemd tot hoogleraar Heritage and Values. Ze heeft een indrukwekkend internationaal netwerk opgebouwd, onder andere met en binnen UNESCO. Ana komt van de TU Eindhoven en heeft ruime ervaring in onderzoek en onderwijs op het gebied van erfgoed. Ze zorgt voor enthousiasme, toewijding en een frisse kijk op de strategie en toekomst van dit domein, ook met betrekking tot de duurzaamheid van architectonisch erfgoed.”